USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
სახალხო პარტია - დღეს ხელისუფლებაც და ე.წ. ოპოზიციაც რუსეთის ინტერესებს ემსახურება
თარიღი:  622

თბილისში ვიზიტის დროს, ევროპული საბჭოს პრეზიდენტმა შარლ მიშელმა მკაფიოდ ჩამოაყალიბა ევროკავშირის პოზიცია საქართველოს მიმართ: „ქვეყანაში ბევრი რთული და კომლექსური გამოწვევაა, ...რომლებიც უნდა გადაილახოს. ამიტომ სასწრაფოდ უნდა გადაიჭრას არსებული პოლიტიკური კრიზისი”. გამოკვეთა პოლიტიკური ამოცანაც - პოლარიზაციის დასრულება საშუალებას მისცემს „პოლიტიკურ აქტორებს მათი მთელი ყურადღება კოვიდ პანდემიისა და მისი სოციალურ-პოლიტიკური შედეგებისთვის დაეთმოთ, ევროკავშირის დღის წესრიგში მოეხდინათ პროგრესი და საქართველოს რეგიონალური უსაფრთხოების ინტერესები დაეცვათ“.

აქვე ავღნიშნავთ, რომ თბილისში მიმდინარე მოლაპარაკებები, დროში დაემთხვა საქართველოს პრემიერის ადრე დაგეგმილ ვიზიტს ბრუსელში ევროკავშირთან ასოციაციის ხელშეკრულებით აღებული ვალდებულების შესრულების მიმდინარეობაზე, ანგარიშის წარსაგენად. ანუ, ხელისუფლებას ისედაც უნდა ჰქონოდა პასუხი ევროკავშირის ხელმძღვანელობისთვის ქვეყანაში განსახორციელებელი რეფორმების შესახებ.

ამ რეფორმების ნაწილი, რომლებიც ქართული სახელმწიფოსთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, გააჟღერა შარლ მიშელმა თბილისში ევროკავშირის მონაწილეობით ოპოზიციასა და ხელისუფლებას შორის მიმდინარე მოლაპარაკების დროსაც.

შარლ მიშელმა (ევროკავშირმა) 6 პუნქტიან გეგმაში შეიტანა 3 საკითხი, რომელიც ევროკავშირთან ასოცირების ხელშეკრულებით გაწერილი გეგმის მიხდვით საქართველოს ისედაც შესასრულებელი ჰქონდა ანუ, ისეთი პუნქტები რომელიც საქართველოს ხელისუფლებამ ოპოზიციასთან შეთანხმების გარეშეც უნდა შეასრულოს!!!

  1. ამბიციური საარჩევნო რეფორმა, საქართველოში დემოკრატიის ღრმა კონსოლიდაციისთვის.
  2. კანონის უზენაესობა / სამართლის სისტემის რეფორმა, რომელიც მოიცავს : - უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეების დანიშვნასთან დაკავშირებულ საკითხებს; - იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს არჩევნების საკითხები; - კორუფციასთან ბრძოლის გასაძლიერებელ რეფორმებს.
  3. პარლამენტში პოლიტიკურ ძალთა სამართლიანი გადანაწილება - საგამოძიებო კომისიის, პარლამენტში როლებისა და პასუხისმგებლობების სამართლიანი განაწილება.

,,ქართულ ოცნებას" შეუძლია და ვალდებულიცაა პარლამენტის თუნდაც ამ განლაგებით, ოპოზიიის გარეშეც, შეასრულოს ევროკავშირთან ასოცირების ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულებები. უპირველესად იმიტომ, რომ ჩვენი ქვეყნისთვის არის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი აუცილებლობა და მეორე - ვალდებულება გვაქვს ევროკავშირის წინაშე!!!

თავის მხრივ, ოპოზიცია, მმართველ ძალასთან სხვა საკითხებში დაპირისპირების დროსაც კი, საღი აზრის პოზიციიდან გამომდინარე, ვალდებულია ხელი შეუწყოს ამ პროცესს.

ბ-ნი მიშელის გეგმის შემდეგი 2 საკითხი დაპირისპირების ღიად გაცხადებული საგანი იყო - 4. პოლიტიკური მართლმსაჯულება / პატიმრების საკითხის გადაჭრა, 5. პოტენციური ვადამდელი არჩევნები / მზადება ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებისთვის.            მე-6 პუნქტით კი გათვალისწინებულია მედიაციის გაგრძელება, რომელიც მდგრადი განვითარების უზრუნველყოფის საგზაო რუკას მოიცავს და პროცესის განგრძობად და ქვეყნის ჯანსაღ პოლიტიკურ სივრცეში გადაყვანისთვისაა საჭირო.

ვითარების განმუხტვის პროცესის ნაცვლად რეალურად მივიღეთ უაზრო ისტერია:

სახელმწიფოს ბედზე მთავარი პასუხისმგებელი ხელისუფლებაა (ამის შესახებ პრემიერს შეახსენეს ბრუსელში). მას აქვს რესურსი შეასრულოს ამომრჩევლის წინაშე აღებული ვალდებულება. მან უნდა უზრუნველყოს ქვეყნისთვის საჭირო რეფორმების გატარება და ეროვნული ამოცანების რეალიზების დროს საზოგადოების კონსოლიდაცია.

ხელისუფლების ვალდებულებაში შედის კრიზისულ ვითარებაში პროცესების ჯანსაღ კალაპოტში მოქცევა, დაძაბულობის განმუხტვის საქმეში საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ ძალთა მაქსიმალური ჩართულობის ხელის შეწყობა და ქმედითი ნაბიჯების გადადგმა ყველა დესტრუქციული ძალის, მათ შორის, ნაციონალური მოძრაობის და მისი განაყოფების პოლიტიკური ველიდან ბუნებრივად ჩამოსცილებისათვის.  

ასეთ შეთხვევაში, დღეს აქტუალური ნაციონალური მოძრაობის ახირებები ნაკლებად მნიშვნელოვანი გახდებოდა და მეტიც, წინასწარ დანამდვილებით შეიძლება ითქვას, რომ ამ მიმართულებით როგორც მოსახლეობის, ასევე დასავლეთის რეაქცია დადებითი იქნებოდა.

ოცნებამ „პროცესების მართვის“ სხვა გზა აირჩია - მათი არაბუნებრივი „სიხისტე“, რომელიც დაძაბულობის შემცირების ნაცვლად ზრდის ემოციურ ფონს, სტიმულს აძლევს ოცნების და ნაციონალური მოძრაობის „უმწვავესი“ დაპირისპირების წარმოჩენასა და ვითარების კიდევ უფრო „დამძიმებას“.

დამოუკიდებლობის, პასუხისმგებლობისა და კეთილგონიერების, თუნდაც ყველაზე დაბალი ნიშნულის, მქონე ოპოზიცია მაქსიმალურად ეცდებოდა გამოეყენებინა უცხოელი პარტნორების  ძალისხმევა და ქართული საზოგადოების ინტერესი პოლიტიკური მართლმსაჯულების გარანტირებული აღკვეთისა და რეალური თვითმმართველობის განხორციელების საქმეში. შეეცდებოდა მოეხსნა არსებული  დაპირისპირება და ევროპული სტრუქტურებისა და მოსახლეობის მხარდაჭერით აეძულებინა ხელისუფლება ქვეყნისთვის აუცილებელი რეფორმების განხორციელება. რითაც ქვეყნის საქმესაც გააკეთებდა და მოსახლეობის გარკვეულ კეთილგანწყობასაც მოიპოვებდა, როგორც პატიმრების გათავისუფლების ასევე, პოტენციური ვადამდელი არჩევნების დანიშვნის საქმეში.

„რატომღაც“ ოპოზიციამ ეს არ გააკეთა და არ შეეცადა საზოგადოების ნეიტრალური ნაწილის მხარდაჭერის მოპოვებას. ასევე, გაუგებარია რიგგარეშე არჩევნების დანიშვნის მოთხოვნა საარჩევნო კოდექსში კარდინალური ცვლილებების (რასაც ევროპელი მედიატორები ითხოვენ) შეტანამდე.

ხელისუფლებისა და ოპოზიციის მიერ შეგნებულად ხდება არსებითი და მიმდინარე საკითხების ერთმანეთში აღრევა, არასწორი მოცემულობის შექმნა და საზოგადოების დეზირფორმირება. ორივე მხარემ სათავისოდ იყენებს მოლაპარაკების დროს დეტალების არგასაჯაროების საზოგადოდ მიღებული პრაქტიკას და საზოგადოებას უმალავს პრობლემის რეალურ არსს.

თუმცა, ეს შეეხო მხოლოდ სახელმწიფოსთვის უმნიშვნელოვანეს საკითხებს, მაგრამ მაქსიმალური ტირაჟირება გაუკეთეს ხელოვნურ პოლარიზაციას, ერთმანეთის რუსულ ძალად წარმოჩინებას და მძიმე პოლიტიკური კრიზისის გამო პასუხისმგებლობის ერთმანეთზე გადაკისრების მტკიცებას.

მაგრამ მთავარი ის არის, რომ რაც საქართველოში ხდება არ არის „ქართველი პოლიტიკოსების“ პოლიტიკური „აზროვნების“ ნაყოფი. ის მთლიანად ჯდება რეგიონში მიმდინარე პროცესებში. ღიად იკითხება რუსეთის ფედერაციის ხელისუფლების სურვილი მთელ მსოფლიოს დაანახოს, რომ კავკასიაში მის გარეშე ვერავინ ვერ „დაალაგებს“ სიტუაციას.

პოლიტიკური და ეკონომიკური ქაოსი კი ნოყიერი ნიადაგია რუსული სპეცსამსახურებისა და მათი „ქართველი“ გავლენის თუ ნომრიანი აგენტების, ქვეყნის ხარჯზე, საკუთარი ძალაუფლებისა და კეთილდღეობის უზრუნველსაყოფად. თუმცა, არც ამ უკანასკნელთ აქვთ გარანტირებული მდგომარეობა - თუ დავალება კარგად ვერ შეასრულეს ახალი აქტორების დაშვება მოედანზე პატრონებს არ გაუჭირდება.

ამის ფონზე, ნაციონალური მოძრაობის და ოცნების  „გაჯიქება“ და „რადიკალიზმი“ ერთი მხრივ და მეორე მხრივ ევროკავშირის უპრეცედენტო აქტიურობა, ამ ხელოვნური პოლარიზაციის დასამთავრებლად, გასცდა საქართველოს საშინაო საკითხს და დასავლეთ-რუსეთის დაპირისპირების სიბრტყეში გადადის.

ამიტომაც, გაკვირვებულმა დანიელსონმა შეხვედრა დაიწყო იმით, რომ პირდაპირ უთხრა პროცესში მონაწილე „ქართველ პოლიტიკოსებს“: „თქვენ რასაც აკეთებთ, ეს არის რუსულ ინტერესებში“.

ის არ იტყვის,  მაგრამ ჩვენი მწარე გამოცდილებით ხომ ვიცით, რომ ამ ინტერესში შედის რუსეთისგან მართვადი,  დაპირისპირების მუდმივი ესკალაცია საქართველოში და  ახლა ჩვენ უნდა დავუსვათ ჩვენს თავს შეკითხვა:  ვის მხარეს დგას ე.წ. „ქართული პოლიტიკური ელიტა“  საქართველოს თუ რუსეთის!  და მივიღოთ პასუხის შესაბამისი გადწყვეტილება!

მამუკა გიორგაძე

სახალხო პარტია

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.