USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
თბილისი
რუსეთ-უკრაინის ომის შეჯამება 17 სექტემბრის დილის მდგომარეობით - გიორგი კობერიძე
თარიღი:  672
- უკრაინის სამხედრო დაზვერვამ რუსეთში, ბელგოროდში ცნობილი რუსი სამხედრო პროპაგანდისტი და რუსული პირველი არხისა და "ზვეზდას" კორესპონდენტი ალეკსანდრე კორობოვი მოკლა. იგი უკრაინის წინააღმდეგ არამხოლოდ ომის მხარდაჭერას არამედ გადამწვარ და განადგურებულ ქალაქებში ეთნიკურ წმენდას ამართლებდა. მკვლელობის დეტალები უცნობია, თუმცა თავის არეში დაზიანებაზეა საუბარი. ზოგადად, ასეთი სამხედრო პროპაგანდისტების მკვლელობა და თან რუსეთის ტერიტორიაზე გამაფრთხილებელი სიგნალია დანარჩენი სამხედრო დამნაშავეებისათვის, რომ სასჯელი ნებისმიერ ადგილას მისწვდებათ.
- საინტერესო კომენტარი გააკეთა უკრაინის სამხედრო დაზვერვის ხელმძღვანელმა, კირილო ბუდანოვმა, რომელმაც აღნიშნა, რომ კრემლი ომის დასრულებას 2025 წლის ბოლომდე ან 2026 წლის პირველ ნახევარში ცდილობს. ამის მიზეზი მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობაა. რუსეთს ეკონომიკის თითქმის ნახევარი სამხედრო წარმოებასა და საბრძოლო მოქმედებებზე აქვს მიმართული, ისევე როგორც შრომისუნარიანი მოსახლეობის მნიშვნელოვანი ნაწილი (მეომრები 18-50 წლის შუალედში არიან). ამას ემატება ქვეყნიდან უწყვეტი მიგრაცია. შესაბამისად, ომის დასრულება კრემლს ეჩქარება, მაგრამ თავისი პირობებით. ეს კი უკრაინისათვის მიუღებელია. რუსეთს ომის დასრულება თუ სურს დეოკუპაცია უნდა მოახდინოს.
- უკრაინელები კურსკის ოლქში აქტიურ იერიშს აწარმოებენ დასახლება ვესელოეზე. ამ მიმართულებაზე უკრაინელები მესამე დღეა აქტიურობენ და საკმაოდ წარმატებითაც. დღეს უკრაინელთა მხრიდან მოხერხდა საზღვრის კიდევ ერთ წერტილში გარღვევა და დასახლება მედვეჟეს დაკავება. ცნობილია ისიც, რომ ვესელოეს ნაწილი უკრაინელებმა უკვე დაიკავეს. მეორე ნაწილში ჩარჩენილ რუსულ ნაწილებს კი აქტიურად ბომბავენ. რამდენიმე წერტილში დიდი რაოდენობით რუსული ცოცხალი ძალა განადგურდა. ვესელოეს აღების შემდეგ უკრაინელებისათვის გზა რაიონულ ცენტრ გლუშკოვოზე იხსნება. ამასთან, რუსებს უკან დასახევი ბევრი არ აქვთ. მდინარე სეიმზე გადასასვლელები დაბომბილია. კორენოვოზე გზა კი გახსნილია მაგრამ სრული საცეცხლე კონტროლი უკრაინელების ხელშია. შესაბამისად, უკრაინელთა წარმატებული წინსვლის შემთხვევაში შეძლებენ თუ არა რუსები ცოცხალი ძალისა და ტექნიკის გამოყვანას სათუოა.
- უკრაინელებმა რუსულ იერიშებს კონტრიერიშით უპასუხეს კორენოვოს ჩრდილო-აღმოსავლეთით. მათ კონტროლი აღადგინეს ოლგოვკასაზე ხოლო პატარა დასახლება კრემიანოეში გაურკვეველი რაოდენობის რუსები მოაქციეს ალყაში. რა ბედი ეწევათ მათ ალბათ მოგვიანებით გახდება ცნობილი. თუმცა სავარაუდოა, რომ რუსების შემადგენლობა დიდი არ იქნება და ტყვეების რიგებში აღმოჩნდებიან ისინიც.
- კურსკის ოლქში რუსებმა ხომუტოვსკასა და რილსკის რაიონებიდან მოსახლეობის ევაკუაციის ახალი ტალღა დაიწყეს. ორივე რაიონი არსებული საბრძოლო მოქმედებების ჩრდილოეთით მდებარეობს. როგორც ჩანს რუსები უკრაინელების დარტყმას ამ მიმართულებითაც არ გამორიცხავენ.
- კურსკის ოლქში უკრაინელებმა რუსი ტყვეების რამდენიმე ახალი პარტია იგდეს ხელთ. მაგრამ საინტერესო ისაა, რომ გაწვეული წვევამდელები, რომლებიც უკრაინელთა ხელში ოპერაციის დასაწყისში აღმოჩნდნენ და მოგვიანებით გაიცვალნენ, ახლა ისევ ფრონტის ხაზზე დააბრუნეს რუსებმა.
- ზოგადად: ბოლო 4 დღეა კურსკის ოლქში უცნაური ვითარებაა - რუსებიც ცდილობენ ინიციატივის დაბრუნებას და უკრაინელებმაც გააძლიერეს შეტევითი ოპერაციები. რამდენიმე დღეში უფრო ნათელი იქნება ვითარება.
- აშშ-სა და ბრიტანეთს შორის მოლაპარაკებები უკრაინისათვის დასავლური შეიარაღების რუსეთის ტერიტორიაზე გამოყენების შესახებ დასრულდა. დეტალები უცნობია, თუმცა იწერება, რომ ბრიტანეთმა მწვანე შუქი აუნთო კიევს Storm Shadow ფრთოსან რაკეტების რუსეთის მთელს ტერიტორიაზე გამოყენებას. როგორც აღნიშნავენ, ამის დასტური ის იქნება, როდესაც პირველი Storm Shadow რუსეთის ტერიტორიას დაეცემაო.
Storm Shadow-ს 250 კილომეტრის დაშორებით (155 მილზე) არსებული სამიზნის განადგურება შეუძლია. რაკეტის მაქსიმალური სიჩქარე 323 მეტრია წამში. გაშვების შემდეგ მას მართვა აღარ სჭირდება.
მისი ერთ-ერთი უპირატესობა ისაა, რომ Storm Shadow მყარ სამიზნეზე მოხვედრისთანავე კი არ ფეთქდება, არამედ დარტყმიდან რამდენიმე მილიწამის შემდეგ. ანუ, უფრო მარტივად რომ ვთქვათ, ჯერ ხვდება სამიზნეს, შედის შიგნით და შემდეგ ფეთქდება ის.
მისი დამანგრეველი ეფექტის მიღმა მას რამდენიმე საიდუმლო თვისებაც აქვს, რომელზეც საჯაროდ არ საუბრობენ, თუმცა სავარაუდოდ, ის მიზანთან მიახლოებისას სპეციალურ სატყუარებს უშვებს, რაც ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემას აბნევს.
- რუსეთში, ბელგოროდის ოლქში, შებეკინო-ბელგოროდის გზა და მისი შემოგარენი აქტიურად იბომბება. ამ გზას რუსები უკრაინის ხარკივის (ხარკოვის) ოლქში სასაზღვრო ტერიტორიის ოკუპაციისათვის იყენებენ. ზოგადად, 2024 წლის მაისში ამ მიმართულებაზე წამოწყებული და რამდენიმე კვირაში სრულად შეჩერებული რუსული შეტევა კრემლს იმაზე ძვირად დაუჯდა, ვიდრე სარგებელი მიიღო.
- გაცვლის შედეგად 103 უკრაინელი დაბრუნდა სახლში. მათ შორის არიან მარიუპოლის მცველებიც. რაც უფრო დიდი რაოდენობით რუსი ტყვე ჰყავს უკრაინას მით უფრო მეტის გამოხსნა/გაცვლა შეეძლება რუსული ტყვეობიდან.
- რუსეთმა შავი ზღვის პორტ ნოვოროსისკიდან საკუთარი ფლოტის დიდი ნაწილი გაიყვანა. ისინი უკრაინულ დარტყმებს ელოდებიან. მაგრამ ამ ამბავში საინტერესო ისაა, რომ უკრაინელები უკმაყოფილოები არიან, დროში ისე გაიწელა დასავლური შეიარაღების რუსულ ტერიტორიაზე გამოყენების შესახებ მოლაპარაკებები, რომ რუსებს საკმარისი დრო მიეცათ ფლოტის გასაყვანადო. უცნობია ის, თუ სად გადაისვრიან რუსები ფლოტს.
- უკრაინელებმა დონეცკის ოლქში რუსული სამხედრო კოლონა გაანადგურეს კურახივკასთან სიახლოვეს, დონეცკის ოლქში, ქალაქი დონეცკიდან 15 კილომეტრის დასავლეთით.
- პოკროვსკის მიმართულებაზე, ყველაზე რთულ წერტილში, რუსული შეტევა თითქმის სრულად შეჩერდა. სამაგიეროდ ისინი შვერილი სოლისებური პლაცდარმის სამხრეთით გაფართოებაზე გადავიდნენ. სამხრეთი ფლანგის გამაგრებასთან ერთად მათ სწორედ კურახივკასა და კორახოვეს აღება სურთ, ისევე როგორც ვუჰლედარის დაკავება. ზოგადად, პოკროვსკის მიმართულებაზე შეჩერების ფონზე ისინი ცდილობენ სხვა მხარე გააქტიურონ.
- უკრაინამ 155 მილიმეტრიანი საარტილერიო ჭურვების აქტიური წარმოება ააწყო. ამაში მას ნორვეგია ეხმარება.
- რუსი პროპაგანდისტები ამბობენ, რომ ძალის დემონსტრირებისათვის იქნებ საკუთარ ტერიტორიაზე ბირთვული იარაღი გამოვცადოთ და დასავლეთს ძალა ვანახოთო. აქამდე ისინი ბარენცის ზღვაში, გაყინულ ნოვაია ზემლიაზე ცდიდნენ იარაღს ხოლმე. რამდენად იზამენ ახლა ამას საკითხავია, რადგან ბირთვული იარაღის გამოცდის საინფორმაციო ეფექტი რამდენიმე კვირა თუ გასტანს. შემდეგ კი მასაც შეეჩვევიან. არადა ბირთვული იარაღის მუქარის მთელი არსი სწორედ მისი პოტენციური გამოყენების მოლოდინია. უსაფუძვლო მუქარებითა და დაუსახლებელ ტერიტორიებზე გამოცდებით შოკის ეფექტი კლებულობს, როგორი საშიშიც არ უნდა იყოს უშალოდ გამოცდის სურათი. ამიტომაა, რომ კრემლის მხრიდან ომის დაწყებიდან დღემდე რამდენიმე ათეულჯერ გაჟღერებული მუქარის სერიოზულად აღქმა იმაზე ბევრად შემცირებულია, ვიდრე ეს ომის პირველ კვირებში იყო. ამას ემატება ისიც, რომ ბირთვული იარაღის გამოცდა დასავლეთის მხრიდან კიდევ უფრო მეტ მობილიზაციას მოახდენს რუსეთის წინააღმდეგ, რაც კრემლს ასეოდენ არ სურს. ამიტომ ნაკლებად სავარაუდოა ვიხილოთ ეს.
სხვათა შორის ჯონ ბოლტონმა, აშშ-ს ყოფილმა მრჩეველმა ნაციონალური უსაფრთხოების საკითხებში და გამორჩეულმა მცოდნემ აგრესიულ რეჟიმებთან მიმართებით, საინტერესო რამ თქვა ინტერვიუში: პუტინმა იცის, რომ ბირთვული იარაღის გამოყენება მის შუბლზე სამიზნის განთავსებას ნიშნავსო. ამიტომ იგი არ გამოიყენებს მასო.
ცხადია რეალურად გამოყენება ომში და ტესტირება საკუთარ ტერიტორიაზე ორი სრულიად განსხვავებული რამაა, მაგრამ მაინც ეშინია დასავლეთის მხრიდან ამ ყველაფერმა იმაზე მეტი მობილიზება არ მოახდინოს, ვიდრე ახლა მას ეს სურს. ნათელია რომ ბირთვული იარაღის მუქარა ბლეფივითაა - ან დააშინებ მოწინააღმდეგეს, რაც მოწინააღმდეგეზე გარკვეული ხანი იმუშავებს, მაგრამ საბოლოოდ დარწმუნდება რომ შიში უარესია, რადგან აგრესორს კიდევ უფრო მეტი მუქარისაკენ უბიძგებს; ან ვერ დააშინებ და პირიქით, კიდევ უფრო უბიძგებს მილიტარიზაციისაკენ, რათა არ ჩამოგრჩეს და სუსტი არ გამოჩნდეს.
ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.