დღეს, 2025 წლის 24 იანვარს, რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა გამოთქვა მზადყოფნა შეხვდეს აშშ-ს პრეზიდენტ დონალდ ტრამპს, რათა განიხილონ რიგი აქტუალური საკითხები, მათ შორის უკრაინაში კონფლიქტის დარეგულირება და ენერგიის ფასების სტაბილიზაცია. ჟურნალისტ პაველ ზარუბინთან ინტერვიუში პუტინმა აღნიშნა:
„მართლაც, ჩვენთვის უკეთესი იქნებოდა, დღევანდელი რეალობიდან გამომდინარე, შევხვდეთ და მშვიდად ვისაუბროთ ყველა იმ სფეროზე, რომელიც აშშ-ს და რუსეთის ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ მზად ვართ“.
პუტინმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ რუსეთს არასოდეს უთქვამს უარი აშშ-ს ადმინისტრაციასთან კონტაქტებზე და სინანული გამოთქვა, რომ წინა ადმინისტრაცია ჯო ბაიდენის მეთაურობით თავს არიდებდა დიალოგს. მან ასევე აღწერა ტრამპთან ურთიერთობა, როგორც საქმიანი და სანდო.
ინტერფაქსი
უკრაინის კრიზისის განხილვისას, რუსეთის ლიდერმა გაიხსენა, რომ უკრაინის მოქმედი კანონმდებლობით რუსეთთან მოლაპარაკება აკრძალულია. მან იმედი გამოთქვა, რომ კიევის მხარდამჭერი დასავლეთის ქვეყნები გავლენას მოახდენენ უკრაინის ხელმძღვანელობაზე ამ აკრძალვის მოხსნაზე, რაც საშუალებას მისცემს დაიწყოს კონსტრუქციული დიალოგი.
რუსეთის პრეზიდენტის პრესმდივანმა დიმიტრი პესკოვმა დაადასტურა პუტინის მზადყოფნა დაუკავშირდეს ტრამპს და აღნიშნა, რომ მოსკოვი ვაშინგტონისგან შესაბამის სიგნალებს ელოდება. მან ხაზი გაუსვა:
„მისმინეთ, პუტინი მზად არის, ჩვენ ველოდებით სიგნალებს, ყველა მზად არის. ამიტომ აქ ჩაის ფოთლის წაკითხვა რთულია. როგორც კი რამე მოხდება, თუ რამე მოხდება, შეგატყობინებთ“.
მანამდე, 23 იანვარს, დონალდ ტრამპმა განაცხადა, რომ აპირებს „დაუყოვნებლივ“ გამართოს შეხვედრა ვლადიმერ პუტინთან, რათა განიხილონ უკრაინასა და ბირთვულ განიარაღებასთან დაკავშირებული საკითხები. მან ხაზი გაუსვა მოლაპარაკებებში სხვა ბირთვული ძალების, როგორიცაა საფრანგეთი და ბრიტანეთი, ჩართვის მნიშვნელობას.
პუტინმა გამოთქვა სკეპტიციზმი აშშ-ს მიერ რუსეთის წინააღმდეგ ახალი სანქციების დაწესების შესაძლებლობის შესახებ და აღნიშნა, რომ ასეთი ზომები უარყოფითად იმოქმედებს ამერიკის ეკონომიკაზე. მან ასევე თქვა, რომ თუ ტრამპი 2020 წლის არჩევნებში გაიმარჯვებდა, უკრაინაში კრიზისის თავიდან აცილება შეიძლებოდა.
ამგვარად, რუსული მხარე გამოხატავს ღიაობას დიალოგისადმი აშშ-ს ახალ ადმინისტრაციასთან და გამოთქვამს იმედს კონსტრუქციული ურთიერთქმედების საკვანძო საერთაშორისო საკითხებზე.
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.