USD 2.7428
EUR 2.8772
RUB 2.6387
თბილისი
პროფესიონალ რკინიგზელთა კლუბი: ევროპის კავშირის ხედვა სატრანსპორტო სფეროში, მოკლედ და გასაგებად
თარიღი:  815

უნდა შეიქმნას ევროპის ერთიანი სატრანსპორტო სივრცე (Single European Transport Area). ამ სივრცეში მთავარია ისეთი მობილობის უზრუნველყოფა, რომელიც მაქსიმლურად ითვალისწინებს ეკოლოგიური ასპექტებს. მისი საფუძველი უნდა გახდეს ურთიერთდაკავშირებული მულტიმოდალური სატრანსპორტო სისტემა, როგორც სატვირთო გადაზიდვებისთვის, ისე მგზავრთა გადაყვანისთვის. ამისთვის სატრანსპორტო სისტემა უნდა გაძლიერდეს ხელმისაწვდომი High Speed Rail ქსელით, ნულოვანი გამონაყოფის სატრანსპორტო საშუალებებისთვის დამუხტვის და საწვავით გასაწყობი, აგრეთვე განახლებადი და დაბალნახშირბადიანი საწვავის მიწოდების ურიცხვი ინფრასტრუქტურული ობიექტებით, ეკოლოგიურად უფრო სუფთა და ადამიანის ფიზიკურ მოქმედებაზე დაფუძნებული მობილობის (active mobility) უფრო მეტად შეთავაზებით ეკოლოგიურად უფრო სუფთა ქალაქებში, რაც ხელს შეუწყობს მოქალაქეების ჯანმრთელობის და კეთილდღეობის გაუმჯობესებას.

გაციფრების პროცესი უნდა იყოს შეუცვლელი მაძრავი ფაქტორი მთელი სისტემის მოდერნიზაციისთვის, რათა ის გახდეს ერთიანი და უფრო ქმედითი. ევროპამ აუცილებლად უნდა გამოიყენოს გაციფრების და ავტომატიზაციის პროცესი უსაფრთხოების, საიმედობის და კომფორტის დონის შემდგომი ამაღლებისთვის, ამასთან უნდა შეინარჩუნოს ლიდერის პოზიციები სატრანსპორტო მოწყობილობების წარმოების და სერვისების შეთავაზების სფეროებში, აგრეთვე უნდა გაზარდოს ჩვენი კონკურენტუნარიანობა ქმედითი და სტაბილური ლოგისტიკური ჯაჭვების მეშვეობით.
აღნიშნული ევოლუციის მიღმა არავინ უნდა დარჩეს: უაღრესად მნიშვნელოვანია, რომ მობილობა მისაწვდომი და ფასების მხრივ შესაძლისი იყოს ყველასთვის, რომ სოფლის და შორი რეგიონები უკეთ დაუკავშირდნენ ერთმანეთს, რომ შეზღუდული გადაადგილების უნარის ადამიანებისთვის და ინვალიდებისთვის იყოს მისაწვდომი, და რომ აღნიშნულმა სექტორმა შესთავაზოს კარგი სოციალური პირობები, კვალიფიკაციის ამაღლების შესაძლებლობები და უზრუნველყოს მიმზიდველი სამუშაო ადგილები.
სატრანსპორტო სექტორში წერტილოვანი ცვლილებების არსებული პარადიგმა უნდა შეიცვალოს ფუნდამენტური ტრანსფორმაციით. ამგვარად, წინამდებარე სტრატეგია წარმოგვიდგენს ევროპული ტრანსპორტისთვის მდგრადი და ინტელექტუალური მომავლის უზრუნველყოფის საგზაო რუკას. ჩვენი ხედვის ცხოვრებაში გატარებისთვის მასში იდენტიფიცირებულია 10 საფლაგმანო სფერო და სამოქმედო გეგმა, რომელიც განსაზღვრავს ჩვენს მუშაობას უახლოეს წლებში. სტრატეგიის საფუძველში არსებული სცენარები, რომელიც საერთოა იმათთვის, ვინც მხარს უჭერს „2030 climate target plan“-ს (იგულისხმება სათბურის აირების გამონაყოფის მოცულობის შემცირება 2030 წლისთვის, მინიმუმ, 50-55 %-ით 1990 წლის დონესთან შედარებით), წარმოაჩენენ იმას, რომ შესაბამისი დონის ამბიციების შემთხვევაში, წინამდებარე სტრატეგიაში გადმოცემული პოლიტიკური ზომების კომბინაციას შეუძლია უზრუნველყოს სატრანსპორტო სექტორში მაბინძურებელი ნივთიერებების გამონაყოფის მოცულობის 90 %-ით შემცირება 2050 წლისთვის.
ევროპის სატრანსპორტო პოლიტიკაში განსაზღვრულია სხვადასხვა ძირითადი ეტაპები (milestones), რომელიც გვიჩვენებს ევროპის სატრანსპორტო სისტემის განვითარების გზას, რათა მიღწეული იქნას მდგრადი, ინტელექტუალური და მტყუნებამედეგი მობილობის სისტემის შექმნის მიზანი, რისთვისაც მითითებულია მომავალი პოლიტიკის აუცილებელი ამბიციები, როგორიცაა:
2030 წლისთვის:
• ევროპის საავტომობილო გზებზე ექსპლუატაციაში იქნება, მინიმუმ, 30 მილიონი ავტომობილი ნულოვანი გამონაყოფით;
• ევროპის 100 ქალაქი იქნება კლიმატურად ნეიტრალური;
• High Speed Rail ქსელში გადაზიდვების მოცულობა გაიზრდება ორჯერ;
• დაგეგმილი კოლექტიური სამგზავრო რეისები 500 კმ-მდე მანძილზე, ევროპის კავშირის ფარგლებში, უნდა შესრულდეს ნახშირბადის ნულოვანი გამონაყოფით.
• ვტომატიზებული მობილობა უნდა დაინეგოს დიდი მასშტაბით;
• მზად იქნება ბაზარზე ექსპლუატაციისთვის გემები ნულოვანი გამონაყოფით.
2035 წლისთვის:
• მზად იქნება ბაზარზე ექსპლუატაციისთვის დიდი თვითმფრინავები ნულოვანი გამონაყოფით.
2050 წლისთვის:
• თითქმის ყველა ავტომობილი, ფურგონი, ავტობუსი, აგრეთვე დიდი ტვირთამწეობის ახალი სატრანსპორტო საშუალება იქნება ნულოვანი გამონაყოფით;
• სარკინიგზო სატვირთო გადაზიდვების მოცულობა გაორმაგდება;
• High Speed Rail ქსელში გადაზიდვების მოცულობა გაიზრდება სამჯერ;
• მულტიმოდალური ტრანს-ევროპული სატრანსპორტო ქსელი (Trans-European Transport Network - TEN-T), რომელიც აღჭურვილია მდგრადი და ინტელექტუალური გადაზიდვების უზრუნველყოფისთვის მაღალ სიჩქარეზე დაკავშირებულობით, იფუნქციონირებს ყოვლისმომცველ ქსელში.
 
ახლა, თუ გაქვთ დრო, გადაავლეთ თვალი „საქართველოს ტრანსპორტის ეროვნულ სტრატეგიას“
და სცადეთ იპოვოთ რაიმე შეხების წერტილები „ევროპის სატრანსპორტო სტრატეგიასთან“. ვერ იპოვით, რადგან, უბრალოდ, არ არსებობს. მაშასადამე, მთავრობის მიერ დამტკიცებული დოკუმენტი „საქართველოს 2023 – 2030 წლების ტრანსპორტის და ლოგისტიკის ეროვნული სტრატეგია“ არ ემსახურება მთავარი მიზნის მიღწევას. მთავარი, სტრატეგიული მიზანი საქართველოს სატრანსპორტო სისტემისთვის უნდა იყოს ევროპის ერთიანი სატრანსპორტო სივრცის (Single European Transport Area) ნაწილად გახდომა, და არა „საქართველოს როგორც რეგიონულ სატრანსპორტო და ლოგისტიკურ ჰაბად ჩამოყალიბება“, როგორც ეს მითითებულია დოკუმენტში.

ვერ გახდება საქართველო „რეგიონული სატრანსპორტო და ლოგისტიკური ჰაბი”, თუ ის არ გახდა ევროპის ერთიანი სატრანსპორტო სივრცის ნაწილი!

მსოფლიო
«The Daily Telegraph» (დიდი ბრიტანეთი): „ტრამპმა ისეთი ამერიკა მიიღო, რომელიც რომის იმპერიას ჰგავს დაცემის პერიოდში“

ბრიტანული გაზეთი „დეილი ტელეგრაფი“ (The Daily Telegraph) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ტრამპმა ისეთი ამერიკა მიიღო, რომელიც რომის იმპერიას ჰგავს დაცემის პერიოდში“ (ავტორი - ტიმ სტენლი, ისტორიკოსი, პოლიტიკური მიმომხილველი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

კემბრიჯის უნივერსიტეტის ლექტორი ასეთ ისტორიას ჰყვება: ერთხელ სტუდენტ ქალიშვილისთვის გასაუბრება ჩაუტარებია რომაელ კლასიკოსებზე და, როგორც ხდება ხოლმე, გოგონას ვერაფერი ვერ უთქვამს. ბევრს ეცადა პროფესორი - ხან აქედან მიუდგა, ხან იქიდან, ხან მიანიშნა, მაგრამ ამაოდ. ბოლოს ლექტორი შეევედრა - „მითხარი, საერთოდ რაიმე თუ იცი რომაული სამყაროდან, არაფერმა არ დაგაინტერესა?“. პაუზა. სტუდენტი ფიქრობს და ბოლოს გახარებული ამბობს: „გლადიატორი“. ლექტორს იმედი მიეცა, იქნებ რაიმე ვრცლად იცის გლადიატორებზეო და ჰკითხა: „და რამ დაგაინტერესა „გლადიატორში“ - რომის პოლიტიკამ, კულტურამ, საზოგადოებამ?“. „რასელ ქროუმ“, - უპასუხა გოგონამ. ლექტორს უკანასკნელი იმედი გაუქრა...

გასულ კვირას ლონდონში, კინოთეატრ Imax-ში „გლადიატორი II“-ს ვუყურე. ვფიქრობ, მასში რასელ ქროუ რომ არ თამაშობს, ფილმისთვის ძალიან დიდი დანაკლისია, თუმცა რიდლი სკოტმა თავის ქმნილებაში საკუთარი სათქმელი მაინც თქვა.

კრიტიკოსების ნაწილი აღნიშნავს, რომ სიქველი უფრო ნიჰილისტურია, ვიდრე ორიგინალი, რომელიც ეკრანზე 2000 წელს გამოვიდა. პირველ ფილმში ნათქვამი იყო, რომ მარკ ავრელიუსის - იმპერატორისა და ფილოსოფოსის - რომის იმპერიის გარდაქმნის იდეა იმედიანად გამოიყურებოდა, მაგრამ მისი ვაჟის, იმპერატორ კომოდუსის მმართველობის დროს ყველაფერი წყალში ჩაიყარა. მართალია, გენერალ მაქსიმუს დეციმუს მირიდის მსგავს კარგ ადამიანებს სიტუაციის გამოსწორება შეეძლოთ, მაგრამ, სამწუხაროდ, ვერ მოხერხდა.

ამერიკა, როგორიც 2000 წლის 11 სექტემბრამდე [იგულისხმება მომხდარი ტერაქტების თარიღი] არსებობდა, შეიძლება იმდროინდელ რომად ჩავთვალოთ, როცა იმპერიის ხელისუფლების გეგმები „დიდი იმედების მომცემი“ იყო. ფილმში მარკ ავრელიუსის მმართველობიდან ორი ათეული წლის შემდეგ „გლადიატორი II“-ის სლოგანი გახდა „რომი უნდა დაეცეს“ - იმიტომ, რომ იმპერია შიგნიდან დალპა და გარდაქმნას საჭიროებდა. რომს მართავენ ტყუპი ძმები - იმპერატორები სეპტიმიუს გეტა და სეპტიმუს კარაკალა, ისინი გაუთავებლად ომობენ ბარბაროსებთან და რომის მოსახლეობას სპორტის სასტიკი სახეობით ართობენ, კონსულად კი მაიმუნს ნიშნავენ. იმპერატორების გარემოცვა, თანამედროვე გაგებით, ზელიბერალურია...

დღევანდელი ამერიკელი კონსერვატორები (ჩათვალე - რესპუბლიკელები) თვლიან, რომ ამერიკა ბოლო წლებში ლიბერალური რომის მიერ დაშვებულ შეცდომებს იმეორებს.

ნაციონალისტები მიუთითებენ, რომ ლიბერალურმა რომმა თავშესაფარი მისცა გოთებს (ბარბაროსებს), რომლებმაც საბოლოო ჯამში იმპერია გაძარცვეს და დაანგრიეს; ქრისტიანები რომაელ ლიბერალებს სექსუალურ თავაშვებულობაში ადანაშაულებენ, ხოლო მკაცრი ინდივიდუალისტები - საომარი სულის დაკარგვაში. „რომი დაეცა იმიტომ, რომ რომაელებმა რომაელების გაჩენა და აღზრდა შეწყვიტეს“, - თქვა ამას წინათ ილონ მასკმა ინტერვიუში. ტრადიციულად, მდიდრულ საზოგადოებაში უფრო ცოტა ბავშვი იბადება, რაც ამ საზოგადოების ელიტას აიძულებს სამუშაო ძალის იმპორტი განახორციელოს და დაქირავებულების იმედად იყოს. ამგვარ საზოგადოებაში ცენტრალური ადგილი უჭირავს კულტურული თვითმკვლელობის იდეას. ყველა დროის საზოგადოებებში ხდება ომები და ეპიდემიები, მაგრამ ძლიერებს ყველაფერს უძლებენ, სუსტები კი კრახს განიცდიან.

ამერიკას ერთი მუჭა არისტოკრატიული ოჯახები მართავენ. დონალდ ტრამპს, ისევე როგორც იულიუს კეისარს (ცეზარს), ხელისუფლებაში მოსვლა დიდწილად იმიტომაც სურდა, რომ თავისი ხელშეუხებლობა შეენარჩუნებინა და პატიმრობა თავიდან აეცილებინა. ერთი შეხედვით, თითქოსდა არაკეთილშობილური ქცევაა, მაგრამ ასე აკეთებდნენ ხალხები და პოლიტიკოსები ყველა დროში.

დონალდ ტრამპის ლოზუნგი - „დავუბრუნოთ ამერიკას ძველი დიდება“ - ეხმიანება როგორც მარკ ავრელიუსისა და გენერალ მაქსიმუს დეციმუსის („გლადიატორი - I“) ოცნებას, ასევე მაქსიმუსის ვაჟის ლუციუსის („გლადიატორი II“) სურვილს - რომისათვის ძველი დიდების დაბრუნების შესახებ.

საბოლოო ჯამში, „გლადიატორი II“ არ იძლევა პასუხებს იმ პრობლემებზე, რომლებიც მასშია ნაჩვენები. მართალია, დაგმობილია კოლიზეუმის არენაზე მიმდინარე ბრძოლები, მაგრამ ახლო რაკურსით ვხედავთ გლადიატორების ყველა ტრამვას, შეტაკებაში მიღებულს. რიდლი სკოტი სიქველში კვლავ იმეორებს ინგლისურ-ამერიკულ რწმენას ღმერთივით პიროვნების მიმართ, მაგრამ ხალხის ცხოვრება ნაკლებად არის წარმოჩენილი. ფილმში არსად არავინ ლაპარაკობს მონების მდგომარეობაზე, დევნილ ებრაელებზე თუ ქრისტიანებზე, მთავარ გმირს ლუციუსს არ აქვს შედგენილი გეგმა რომში რესპუბლიკური მმართველობის აღსადგენად. ლუციუსი მხოლოდ დადებითი გმირის როლს ასრულებს, მას ხალხი მაინცდამაინც არ აინტერესებს - იმიტომ, რომ იგი იმპერატორის შთამომავალია.

წყარო: https://www.telegraph.co.uk/news/2024/11/24/trump-america-rome-gladiator-lawfare-concubines/

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.