USD 2.7503
EUR 3.1249
RUB 3.3429
თბილისი
ნინო წერეთელი - თბილისის დამანგრეველი მიწისძვრების ქრონოლიგია და მოსალოდნელი საფრთხეები
თარიღი:  838
თსუ-ს გეოფიზიკის ინსტიტუტის, სეისმური საშიშროებისა და მრავლობითი ბუნებრივი კატასტროფების ცენტრის ხელმძღვანელი, დოქტორი ნინო წერეთელი საკუთარ ფეისბუკ გვერდზე თბილისის დამანგრეველი მიწისძვრების ქრონოლიგია და მოლოდინების შესახებ საუბრობს.
"თბილისი პოსტი" გთავაზობთ მის პოსტს უცვლელად:
თბილისის დამანგრეველი მიწისძვრების ქრონოლიგია
- კვლევებმა დაადგინეს, რომ XIII საუკუნის მიწურულს, 1275 წელს მცხეთაში ადგილი ჰქონდა მიწისძვრას მაგნიტუდით 6.5, რომლის ინტენსივობა 9 ბალს შეადგენდა და რომლის შედეგადაც ქ. მცხეთაში ჩაინგრა სამთავროსა და სვეტიცხოვლის ტაძრების გუმბათები.
თბილისის ისტორიული ცენტრი მცხეთიდან 15 კმ-ით არის დაშორებული და ე.ი. მცხეთასთან წარმოშობილ 9-ბალიან მიწისძვრა თბილისში მინიმუმ 8 ბალამდე ეფექტი ექნებოდა. სურ. 1,2,3 და 4 წარმოდგენილია მცხეთის მიწისძვრის აღწერა, ინტენსივობის განაწილების სურათი და წყაროები
- 1896 წლის 22 სექტემბრს ადგილი ქონდა მიწისძვრას მაგნიტუდით 6.3. ამ მაგნიტუდას იძლევა მაშინდელი საერთაშორისო ქსელი, რომელიც საკმაოდ უხეში იყო. მაკროსეისმური შეფასებებით ამ მიწისძვრის მაგნიტუდა იყო 5.6
ამ მიწისძვრამ ეპიცენტრში გამოიწვია გრუნტის რყევები 7.5 ბალით.
მაშინ თბილისელებს გაუმართლა რადგან მიწისძვრის ჰიპოცენტრი იყო ღრმად 25 კმ-ზე, რამაც მნიშვნელოვნად შეამცირა გრუნტის რყევები ზედაპირზე.
სურ 5 და 6 ზე წარმოდგენილია აღწერები, წყარო და ინტენსივობის განაწილების სურათი.
- 2002 წლის 25 აპრილის თბილისის მიწისძვრა
მაგნიტუდით 4.6, ბალი (7-8).
ეს მიწისძვრა ქალაქის ტერიტორიაზე წარმოიშვა ზედაპირთან ახლოს 5-6 კმ-ზე.
როდესაც გრუნტის რყევების შეფასება ხდება ბალიანობით ყურადღება ძირითადა ექცევა სხვადსახვა კლასისი შენობების დაზიანების ხარისხს და მათ რაოდენობას.
ზოგჯერ დაუსახლებელ ადგილზე კი გრუნტმა შეიძლება უჩვენოს უფრო დიდ ბალი.
მაკროსეისმური ინტენსივობის უძლიერესმა სპეციალისტმა ბატონმა თემურ მუხაძემ პირველ რიგში საფლავები შემოიარა, რადგან მიწისძვრის შედეგად საფლავის ქვების გადაადგილება მაჩვენებელია 8 ბალის და მან დიდუბის პანთეონის ტერიტორიაზე ასეთი ადგილებს მიაგნო სურ. 7.
-ამიტომაც 2002 წლის მიწისძვრა შეიძლება 8 ბალად ჩავთვალოთ დიდუბე- ჩუღურეთის გარკვეულ ტერიტორიაზე. ძირითადად კი 7 ბალი დაფიქსირდა
ამ მიწისძვრას წინ უსწრებდა 5 ფორშოკი, რომელთაგანაც ორი თბილისელებმა შეიგრძნეს (11 04 2002, MS = 3.7 and 21 04 2002, MS = 2.0).
ამ ორი მიწისძვრის ინტენსივობა იყო 5 და 6 ბალი.
მხოლოდ პირველ კვირაში ძირითადი ბიძგის მერე დაფიქსირდა 368 მდე აფტერშოკი საიდანაც 10 მიწისძვრა თბილისელებმა შეიგძნეს.
25 აპრილიდან - დეკემბრამდე დაფიქსირდა 1122 მოვლენა თბილისის სეისმოლოგიის ობსერვატორიაში (Akhalbedashvili et al., 2004).
- ეს იყო საკმაოდ სუსტი მიწისძვრა თავისი სიდიდით მიწისძვრების სკალაში , რომელიც კარგად ნაშენებ ქალაქს საერთოდ არ უნდა ეგრძნო
მთლიანი სეისმური პროცესის აღქმისთვის სურ 8. წარმოდგენილია მარტივი სქემა თბილისის ძირითადი მიწისძვრებისთვის გარდა ძალიან სუსტისა. წრეები მიწისძვრებია. მათი ზომა უთითებს მათ მაგნიტუდას, რომელი ნაჩვენებია ლეგენდაზე. კბილებიანი ხაზები აქტიური რღვევებია.
ასე რომ თბილისში მოსალოდნელია მიწისძვრები როგორც მის უკიდურეს ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილში ასევე უშუალოდ დედაქალაქის ტერიტორიაზე, რომლებმაც შეიძლება განავითაროს 8 ბალი
თუ გავითვალისწინებთ შესაბამისობას ინტენსივობასა და პიკურ აჩქარებებს შორის, 0.17g რაზედაც ხდება შენობების გათვლა თბილისისთვის შვიდი ბალიც კი არ არის. სურ. 9
ეს კი ნიშნავს რომ შენობები ისევ 7 ბალზე შენდება.
უფრო მეტი ინფორმაცია შეგიძლიათ იხილეთ შემდეგ სტატიებში.
ლიტერეტურა:
1. Varazanashvili, O., Tsereteli, N., Tsereteli, E. (2011) Historical earthquakes in Georgia (up to 1900): source analysis and
catalogue compilation. Monograph, Pub. Hause MVP, Tbilisi, 39–40
 
 
კულტურა
კულტურის სამინისტრომ დათო დოიაშვილი თეატრის ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა

კულტურის სამინისტრომ დავით დოიაშვილი “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა. შესაბამის განცხადებას საქართველოს კულტურის სამინისტრო ავრცელებს.

კულტურის სამინისტრო გადაწყვეტილების მიზეზებს განმარტავს და აცხადებს, რომ სამინისტროს მხრიდან "არაერთგზის გაფრთხილების" მიუხედავად, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ "ვალდებულებას არ ასრულებდა", ხოლო თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

“ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრი” არის სახელმწიფოს მიერ დაფუძნებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

სახელმწიფო პროფესიული თეატრი, ისევე, როგორც ნებისმიერი სხვა სსიპ-ი ანგარიშვალდებულია და აქვს კანონით დაკისრებული მოვალეობა, აღასრულოს მიზნები, რისთვისაც სახელმწიფომ დააფუძნა.

კერძოდ, თეატრში შემოქმედებითი საქმიანობა უნდა ხორციელდებოდეს ისევე უწყვეტად, როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისი დაფინანსება ხორციელდება.

საქართველოს კულტურის სამინისტროს მხრიდან არაერთგზის გაფრთხილების მიუხედავად, სამწუხაროდ, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ ამ ვალდებულებას არ ასრულებდა. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული უწყვეტი დაფინანსების პირობებში, თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

აქედან გამომდინარე, კულტურის სამინისტრომ, როგორც სსიპ “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” დამფუძნებელმა უწყებამ, მიიღო კანონისმიერი გადაწყვეტილება, სსიპ-ის უწყვეტ და გამართულ ფუნქციონირებაზე პასუხისმგებელი პირის, თეატრის ხელმძღვანელის, დავით დოიაშვილის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ”, - აღნიშნულია განცხადებაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.