,
წყარო:https://bm.ge/
მე მინდა, რომ ჩემს შვილიშვილთან ერთად, წინ წავიდე - ევროპაში. ასე ვხედავთ მე და ჩემი შვილიშვილი ჩვენს მომავალს, - ამის შესახებ "ევროკავშირ-საქართველოს ბიზნეს საბჭოს" გენერალურმა მდივანმა, ზვიად ჭუმბურიძემ BMGTV-ის გადაცემა „წერტილში“ სტუმრობისას განაცხადა.
ინტერვიუში მან „რუსულ კანონთან“ დაკავშირებით, რომელიც 2023 წლის მარტში პარლამენტში ჩავარდნის შემდეგ მმართველმა პარტიამ საკანონმდებლო ორგანოში დააბრუნა, ვრცლად ისაუბრა:
ვწუხვარ, როცა ასეთ თემებზე გვიწევს საუბარი ხელისუფლებას, ოპოზიციას, პოზიციას, ჩვენ - რიგით მოქალაქეებს. ეს ყველაფერი ჩვენი ენერგიის და ნერვების ხარჯზე გადადის. მართლა არ მესმის, რას ვუხსნით ერთმანეთს, რა არის გაურკვეველი და სადავო? საქართველოს კონსტიტუციაში უწერია, რომ ის უნდა გახდეს ევროკავშირის წევრი და ეს არის საქართველოს დაბრუნება ევროპაში. ყველა ის თემა და მოქმედება, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს მცირედად ჩვენი ევროპული გზის სისწორეს, ეს არის დამაზიანებელი. ამ შემთხვევაში ვსაუბრობ არა როგორც ბიზნეს საბჭოს დამფუძნებელი. მთელი ცხოვრება საგარეო საქმეთა სამინისტროში ვიმუშავე, ჩემი თაობა პირნათლად ემსახურა საქართველოს და ჩვენს პოლიტიკურ კურსს. ეს იყო ამოსავალი წერტილი, რომ შეგვექმნა ეს ნიადაგი და ასეც გავაკეთეთ. კანდიდატის სტატუსი მთელი ქართული საზოგადოების 30-წლიანი შრომის შედეგია. ძალიან ფრთხილად უნდა ვიყოთ, რომ თითოეული ნაბიჯი, რომელიც აზიანებს ევროპულ გზას, იყოს მოზომილი.
- მთავრობა გვეუბნება, რომ არ ესმის, გამჭვირვალობა რატომ არ მოსწონთ კანონის კრიტიკოსებს. რამდენად მისაღებია მათი ეს არგუმენტი?
- ევროპელი პარტნიორები გეუბნებიან - გნებავთ გახდეთ ევროკავშირის წევრი? ამ ორგანიზაციას აქვს წესდება, თავისი სამოქმედო გეგმა, ინტერესები და სტრატეგია. ის გეუბნება, თუ შენ გაქვს სურვილი, ამ ორგანიზაციის წევრი გახდე, მაშინ კი ბატონო. აქ მნიშვნელოვანია, რომ ჩვენ ვთხოვთ მათ, რომ გავხდეთ EU-ს წევრი, არავინ გვაძალებს ამას. ჩვენ ავირჩიეთ, ქართულმა საზოგადოებამ.
- ელოდით, რომ ამ „ქართული ოცნება“ კიდევ დააბრუნებდა ამ კანონს? კანდიდატის სტატუსის მიღების შემდეგ...
- რა თქმა უნდა არ ველოდი. ზოგადად, ვფიქრობ, გამჭვირვალე უნდა იყოს ყველაფერი. მაგალითისთვის დავასახელებ ჩვენს ორგანიზაციას „ევროკავშირი - საქართველოს ბიზნეს საბჭოს. ჩვენ ვართ არა მოგებიანი ორგანიზაცია, რომელსაც საწევროს გარდა, არანაირი შემოსავალი არ აქვს. შარშან ჩვენ მივიღეთ USAID-ის გრანტი, რომელიც შევასრულეთ ფინანსთა სამინისტროსთან ერთად და აღვნიშნეთ, რომ ეს იყო კლასიკური თანამშრომლობის მოდელი. თუ დავთვლით ჩვენ, 1.8 მლრდ არის ბოლო პერიოდში დახარჯული ევროკავშირის მიერ, ყველა ის ინფრასტრუქტურული პროექტი, რომელიც საქართველოში მიმდინარეობს, ეს არის ევროპის საინვესტიციო ბანკის, მსოფლიო ბანკის, და ევროპის რეკონსტრუქციის ბანკის მიერ დონორირებული.
- ფინანსთა მინისტრმა გვითხრა, ბიუჯეტის შემთხვევაში, ყველაფერი გამჭვირვალეაო...
- მე დარწმუნებული ვარ, მინისტრმა რაც თქვა, დარწმუნებული ვარ, მართალია.
- თუმცა აქ მთავარი კითხვაა, იარლიყს რატომ ვაკრავთ ერთმანეთს.
- დიახ. თუ ვინმეს აინტერესებს, შეამოწმოს ჩვენი ორგანიზაცია, ნებისმიერ საგადასახადო სამსახურის მაღალჩინოსანს. თუ ვინმეს გაუჩნდება ეჭვი, რომ აქ საუბარია ფულის გათეთრებაზე, ან იმაზე, რომ გრანტის ფული არამიზნობრივად დაიხარჯა, შეგვამოწმონ. ვინმე კრძალავს ამ შემოწმებას? ნებისმიერ სერიოზულ დარღვევაზე, ნებისმიერ სამსახურს შეუძლია შემოვიდეს და შეგვამოწმოს. მაგრამ აქ არის ერთი საკითხი - გამიჭირდება მივიღო უცხოური ძალის გამტარებელი სტატუსი. მაშინ აქაც დეფინიცია უნდა გავაკეთოთ კანონში, ჩვენ ოკუპირებული ქვეყანა ვართ, სავალალო მდგომარეობაში ვართ. ჩავწეროთ მაშინ მტრულად განწყობილ სახელმწიფო. მე ასე მივიღე, ამ კანონის მიხედვით, თითქოს ევროპული განწყობაა მტრული. ესენი ის ქვეყნები არიან, რომლებიც მუდმივად გვეხმარებიან, რომ სწორად განვვითარდეთ. არავინ გვართმევს იდენტობას.
- კანონპროექტი ბიუროზე დარეგისტრირდა და ხელისუფლება აპირებს ივნისამდე მიიღოს. გასულ წელს თქვენ აკეთებდით განცხადებებს, ამბობდით, რომ კანონის მიღება ინვესტიციებზე აისახებოდა. აპირებთ, რომ იგივე მიმართვა წელსაც გააკეთოთ? ადრესატი სავარაუდოდ იგივეა, შეიცვალა მხოლოდ სახელი და გვარი პრემიერ-მინისტრის.
- მე ვფიქრობ, რომ თუკი რაიმეს განხილვა უნდა გაიმართოს, ჩვენ ნებისმიერი ასოციაციები, ბიზნეს საბჭოები მზად ვართ, განხილვებში მივიღოთ მონაწილეობა. არავის არაფერი უკითხავს, არც გზავნილი ყოფილა.
- აპირებთ რომ ხმა გააგონოთ ვინმეს, რომ აქ ხართ და მზად ხართ პოზიცია დააფიქსიროთ?
- ეს არის ჩემი გზავნილი - ჩვენ იმდენი გამოწვევა გვაქვს, უკრაინაში ბარბაროსული ომით, იმდენი გამოწვევაა, რომ ამაზე არ უნდა ვიხარჯებოდეთ. გაცილებით მეტი თემაა ისეთი, რომელიც სამსჯელოა. დიდი გამოწვევები გაქვს, ფრთხილად უნდა ვიაროთ ამ გზაზე. დღეს ეს კანონი დაპირისპირების, საზოგადოების გახლეჩის მომტანია და კარგის მომტანი არ არის.
- "ევროკავშირ-საქართველოს ბიზნეს საბჭოს" წევრებში თუ არის შფოთვა? რა კითხვები აქვთ?
- განსაკუთრებული შფოთვა ამ ეტაპზე არ არის, თუმცა უფრო არის გაკვირვება, გაოცება, რამ გვაიძულა ყველა ერთად, რომ ამ საკითხზე ამდენი დრო დავხარჯოთ და ამდენი ვიფიქროთ? უამრავი გამოწვევაა, არჩევნები მოდის. გერმანიის ელჩმა გვითხრა შეხვედრაზე - ჩვენ კარი გაგიღეთ და გვინდა, საქართველო გახდეს ევროკავშირის წევრი - აი ეს არის მთავარი.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
