,
ღმერთმა აკურთხოს ჩვენი ძალისხმევა, რომ ვიყოთ წმინდა უფლის მოწოდებისამებრ, ვიყოთ წმინდა და ჩავწვდეთ ცხოვრების ერთადერთ უმთავრეს მიზანს - ვეძიოთ სასუფეველი ღვთისა და მოვიპოვოთ სიმდაბლე, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა, შიომ (მუჯირი) სენაკის წმინდა იოანე ნათლისმცემლის სახელობის საკათედრო ტაძარში, ქადაგებისას განაცხადა.
მეუფემ მრევლს წმინდა იოანე ნათლისმცემლის შობის დღესასწაული მიულოცა.
„როგორც იცით, წმინდა იოანე ნათლისმცემელი მონაზვნობის ფუძემდებლად ითვლება. ასე უწოდებს მას არაერთი წმინდა მამა. ასევე ათონელი მამებიც იყვნენ მონაზვნები, რომლებმაც საერო ცხოვრება დატოვეს და ქრისტეს შეუდგნენ. ამასთან დაკავშირებით დღეს იყო წაკითხული სახარებიდან მონაკვეთი, სადაც მოთხრობილია, რომ უფალი იესო ქრისტე მოუწოდებს თავის პირველ მოწაფეებს და ეტყვის: „მოდით და გამომყევით მე“ (მთ. 4, 19). უფლის ეს სიტყვები - „მოდით და გამომყევით“ - არის მოწოდება ყოველი ჩვენგანისადმი. ასევე ყოველ ჩვენგანს მიმართავს წმინდა პეტრე მოციქულიც, როდესაც ამბობს: „წმინდა იყოს ყოველი თქვენი ქცევა, როგორც წმინდაა თქვენი მხმობელი“ (1 პეტრ. 1, 15). იმავე მოწოდებით მოგვმართავენ ყველა წმინდანები, ვისაც ჩვენს ლოცვებში მივმართავთ. არსებითად შეიძლება ითქვას, რომ უფლის ეკლესია მხოლოდ ერთ რამეს ითხოვს ჩვენგან - სიწმინდეს და მხოლოდ სიწმინდეს.
ამ მოწოდებას მთელი ამ საუკუნეების განმავლობაში ადამიანის გული სიხარულით სცემს პასუხს. რატომ? იმიტომ, რომ ადამიანს სწყურია მარადისობის ღირსი ცხოვრება. მაგრამ განა ღირსია მარადისობის ის სულიერი განწყობები, რომლებზეც ხშირად ვიმყოფებით? ის წვრილმანი საზრუნავები, ამაოება, შფოთი ან გაღიზიანება, მრისხანება, უთანხმოება, რომელშიც ხშირად ვიმყოფებით; ან შური, ან სევდა და გამწარება ცხოვრებისეული წარუმატებლობის გამო, რომელიც ხშირად აქვს მრავალ ჩვენგანს, ეს ყველაფერი არ არის მარადისობის ღირსი. მაშ, რა არის ღირსი მარადიული ცხოვრებისა? ღირსია სიყვარული და სიყვარულთან დაკავშირებული შემოქმედება, ამ შემოქმედების ნაყოფები და ამ შემოქმედების ნაყოფებთან დაკავშირებული სიხარული.
შეგახსენებთ წმინდა პავლე მოციქულის სიტყვებს, რომ ეს არის სიხარული, მშვიდობა და სიმართლე სულიწმიდაში, რაც არის სასუფეველი ღვთისა, რომელიც ჩვენშია და რომელზეც უფალი იესო ქრისტე ამბობს: „ეძიებდეთ პირველად სასუფეველსა ღვთისასა და სიმართლესა მისსა და ეს ყველაფერი შეგემატებათ თქვენ" (მთ. 6, 33). ეს არის სასუფეველი, რომელიც სულიწმიდის მადლით შემოდის ჩვენში.
ადამიანებმა, იციან რა, თუ რამდენი სიკეთე მოაქვს ამ ყველაფერს, უფლის მოწოდებას პასუხს სცემენ. თუმცა ხშირად ხდება, რომ ადამიანი პასუხს სცემს ამ მოწოდებას, მაგრამ მალევე ბრკოლდება და უკან იხევს. ეს რატომ ხდება? იმიტომ, რომ სიწმინდეს აქვს ორი მხარე, ძვირფასო ძმებო და დებო.
ერთი მხარე არის ქარიზმატული, ანუ მადლისმიერი. მასში, როგორც ამბობს პავლე მოციქული, თვით იესო ქრისტე გამოსახავს საკუთარ თავს და ჩვენ ამ სიწმინდეში ქრისტეს ვცემთ თაყვანს. მასში ვლინდება და გაცხადდება სულიწმიდა, ვლინდება მისი ნიჭები. აი, ეს არის ერთი მხარე სიწმინდისა.
მეორე მხარე არის ასკეტური მხარე, ვინაიდან სიწმინდის მოპოვება გულისხმობს ღვაწლს და დიდ სულიერ შრომას, ღვაწლი კი არის ჯვარი, ტანჯვა და სიმძიმილი, რაც ძალიან არ გვიყვარს და ყველანაირად გავურბივართ მას. ამიტომ ბრკოლდება ბევრი ადამიანი. მაგრამ ჩვენ ხომ გვახსოვს, რომ სასუფევლისკენ მიმყვანებელი გზა გადის გოლგოთაზე, ეკლესიისა და კაცობრიობის ისტორია გვასწავლის, რომ ტანჯვა, სიმძიმილი და მწუხარება, თუ მას ადამიანი გონივრულად შეხვდება, მიმყვანებელია ამაღლებისა და აღმასვლისკენ. ამიტომ ტანჯვის უარყოფა არის უარყოფა სრულყოფილებისა, ეს არის უარყოფა ამაღლებისა. ამიტომაც სცემენ პასუხს ადამიანები ღვთის ამ მოწოდებას.
ღმერთმა აკურთხოს ჩვენი ძალისხმევა, რომ ვიყოთ წმინდა უფლის მოწოდებისამებრ, ვიყოთ წმინდა და ჩავწვდეთ ცხოვრების ერთადერთ უმთავრეს მიზანს - ვეძიოთ სასუფეველი ღვთისა და მოვიპოვოთ სიმდაბლე, ვიქონიოთ სიმდაბლე, რამეთუ ღმერთი მხოლოდ მდაბალთა აძლევს მადლს და მხოლოდ მდაბალნი გულითა აცხონეს, - როგორც ამბობს დავით წინასწარმეტყველი“, - განაცხადა მეუფე შიომ.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
