,
წინამდებარე თვალსაზრისი მთავრობას სთავაზობს „ნამახვანჰესის“ ირგვლივ შექმნილი პრობლემის გადაჭრის გზას იმდაგვარად, რომ ჰესის მშენებლობა გაგრძელდეს და მოსახლეობას დაუკმაყოფილდეს საკუთარი ლეგიტიმური ინტერესიც.
თავიდანვე აღვნიშნავ, რომ ჰესების მშენებლობა მნიშვნელოვანია და აუცილებელი მიდგომის საკითხია, თუმცა მისი განხორციელება, ისევე როგორც სხვა ბევრ სფეროში, არ ეფუძნება 2 მთავარ ასპექტს: 1. საერთო ეროვნული პოლიტიკის განმსაზღვრელი ეფექტიანი სტარტეგია და 2. მოსახლეობის ლეგიტიმური ინტერესის დაცვა.
გარდა ამისა, არსებული ხედვები არ ეყრდნობა იმ თანამედროვე ტექნოლოგიურ გადაწყვეტებს, რომელთაც შეუძლია მოსახლეობის ლეგიტიმური ინტერესის დაცვა სწორი ბიზნეს მოდელის ეფექტიანობის უზრუნველყოფის პარალელურად.
ასეთი ბიზნეს მოდელი დღეს მოიცავს აქტივებისა და მოგების ტოკენიზაციას.
მინდა ხაზი გავუსვა, რომ ტოკენიზაცია არის ელექტრონული, ბლოკჩეინზე დამყარებული ბიზნესმოდელი, რომელიც მომდევნო წლების განმავლობაში გლობალურად მოიცავს ბიზნესის ყველა სფეროს და პრაქტიკულად აღარ დარჩება არც ერთი სფერო სადაც ის არ იქნება გამოყენებული.
ამის მიზეზი რამდენიმეა. პირველ რიგში ის, რომ იგი ქმნის დამატებითი, ე.წ. მეორადი კაპიტალის ბაზარს, სადაც ფართო ფენებს, მცირედი დანახარჯით შეუძლია მონაწილეობა და მოგების მიღება.
ტოკენიზაცია, რომელიც ბლოკჩეინის (და არა ბიტკოინის და კრიპტოვალუტის) საფუძველზე ხორციელდება, საშუალებას იძლევა, რომ მოსახლეობას, რომელიც უშუალოდ შემხებლობაშია ჰესის მშენებლობასთან, დაუკმაყოფილდეს ფინანსური ინტერესი და სახელმწიფო და კერძო აქტივებზე თანამესაკუთრეობის უფლებები.
ამისათვის, აუცილებელია „ნამახვანჰესის“ ტოკენიზაცია. ტოკენიზაცია ამ შემთხვევაში არის ჰესის მოგების გარკვეული პროცენტის ბლოკჩეინ აქციების გამოცემა, რომელთა პირველი რიგის მესაკუთრე გახდება ადგილობრივი მოსახლეობა, ხოლო მეორე რიგის დანარჩენი მოქალაქეები, ვისაც ამის სურვილი ექნება. ამას, გარდა, ჰესზე ე.წ. სმარტ ჰესის კონცეფციის დანერგვით, შესაბამისი ნამახვან ტოკენის გამოშვებითა და ნამატი და პოტენციური ზედმეტი ელექტროენერგიის გამომუშავების დაზოგვით, დენზე საფასურის შემცირება.
ამდაგვარად, ამ კონცეფციის განხორციელებით, ათასობით ადგილობრივი მოსახლე გახდება ჰესის მოგების მუდმივი მესაკუთრე, შესაძლებლობა ექნება მუდმივად მიიღოს ჰესის მოგების გარკვეული პროცენტი და ე.წ. სმარტ ჰესის კონცეფციის დანერგვით მარტივად მართოს ფინანსები, მიიღოს დივიდენდი და მიიღოს იაფი ენერგია, რომელსაც სმარტ ჰესი დაზოგავს. პროცესი იქნება გამჭვირვალე და ეფექტიანი.
შესაბამისად, ეს საშუალებას მისცემს მთავრობას აღმოფხვრას მთავარი პრობლემა - მოსახლეობის ლეგიტიმური ინტერესის უგულვებელყოფა. სწორედ ასეთი მიდგომების არ არსებობის გამო, ყველა სფეროში და განსაკუთრებით დიდ პროექტებში მოქმედებს აღქმა, რომ მთავრობის მხრიდან მოსახლეობის აზრი არის იგნორირებული და თითოეული პროექტი არის რამდენი ან რომელიღაცა ჯგუფის ინტერესის სფერო. ეს არ არის მხოლოდ საქართველოს პრობლემა, თუმცა სწორედ ტოკენიზაცია არის ერთ-ერთი ეფექტური გზა ამ პრობლემის მოგვარების.
იმისათვის, რომ ეს განხორციელდეს საჭიროა:
ა) შესაბამისი მცირე საკანონმდებლო ცვლილებების განხორციელება
ბ) მოსახლეობისათვის ახსნა თუ რას მიიღებს ის
გ) პროცესის გამჭვირვალობა
დ) იდეალურ შემთხვევაში, მოსახლეობისათვის ჰესთან დაკავშირებულ საკითხებზე (შემდგომი მშენებლობები ჰესის არეალში, პოტენციური ბიტკოინ მაინინგის ფერმების მშენებლობა და ა.შ) ხმის უფლების უზრუნველყოფა;
ე) სმარტ ჰესის კონცეფციის დანერგვა;
ტექნოლოგიური სამართლის იურისტი
ბლოკჩეინის ბიზნეს გამოყენების ექსპერტ/კონსულტანტი
ნეირონის ხელოვნური ინტელექტის აკადემიის რექტორი
ლევან ბოძაშვილი
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
