საკითხი ეხება კედლის მხატვრობით სახელგანთქმულ ძეგლს ტიმოთესუბანს. ამჯერად საჭიროდ არ ვთვლი ვრცელი პასუხი გავცე ცენტრის ექსპერტთა ჯგუფის მიერ უკადრის, ტენდენციურ და რბილად რომ ვთქვათ ტიმოთესუბნის ტაძრის კონსერვაციის გრძელვადიან პრევენციული მიდგომების უარმყოფელთ. გრძელვადიანი პრევენციისა უპირველესად კედლის მხატვრობის დასაცავად რომ გამოიყენება. ამისთვის ვფიქრობ საკმარისიც კია პასკვილიდან მცირე ამონარიდს გავეცნოთ. აი ისიც “სამწუხაროდ ეს დასკვნები და რეკომენდაციები საერიბილიტაციო პროექტში(და შემდგომ მის შესაბამისად ჩატარებულ სამუშაოებში) არ იქნა გათვალისწინებული. შერჩეული იქნა მეთოდოლოგიურად მიუღებელი გადაწყვეტა, რომელმაც სრულიად შეცვალა ეკლესიის გარე სახე, ზიანი მიაყენა ავთენტურ საშენ მასალას და შექმნა როგორც თვით შენობის, ასე მისი კედლის მხატვრობის შემდგომი დაზიანების რისკი.” პირდაპირ და პრინციპულად ვამბობ როგორც ერთი რესტავრატორი-არქიტექტორი: ყველგან, სადაც სატაძრო კედლის მხატვრობა გაგვაჩნია, დაზიანების და წყალჩაჟონვის რისკები გაზრდილია. მრავალგზის რესტავრირებული, მრავალ გზის ლორფინის საკერებლით დაკერებული სახურავი ძველთაგანვე პერმანენტული უშედეგო რემონტებითაა გაჯერებული.საჭიროა ვიცოდეთ და გავითვალისწინოთ რომ მე14- მე15 საუკუნეებიდან საქართველოში ხუროთმოძღვრების ხელოვნება და მეტადრე სამშენებლო ტექნოლოგია დაქვეითებულია, ამაზე ხომ ისტორიული ნარატიული წყაროებიც მიგვითითებენ. ვერ ვასახელებთ ერთ ძეგლს მაინც სადაც ისეთი წარმატებით არის შესრულებული ლორფინის რემონტი რომ მას 15-20 წლის შემდეგ ისევ ძირეული რემონტი არ დასჭირდა ძველად და ჩვენ დროსაც. განმეორებითი და განმესამებითი უშედეგო რემონტების სამწუხარო ფაქტები კი მრავალია, თუნდაც სვეტიცხოველში. სწორედ ეს პრაქტიკულად გამოუსწორებელი მდგომარეობა ზრდის წყალჩაჟონვის რისკებს და არა ლორფინზე გადაკრული ნებისმიერი ფერადი მეტალი, იგი ხომ არსებითად პროტექტორია მთლიანად ტაძრისა. ღვთის გულისათვის, მიპასუხეთ: როდესაც არჩევანის წინაშე დგებით, შევუნარჩუნოთ ძეგლს პატინირებული ლორფინის რისკების შემცველი საბურავი თუ გრძელვადიანად შეუქმნათ ძეგლს იმგვარი პროტექტორი რომ თუნდაც გარკვეული დროით თვალსაწიერს მოაკლდეს ბაზალტის ბურული და სამაგიეროდ გადავარჩინოთ მაღლაკელისა და დამიანეს მაღალმხატვრული ნაწარმოებები? რომელ მხარეზე ირჩევთ დადგომას ექსპერტთა ჯგუფო!? ძვირფასო მონაწილე ინსტიტუტელებო, ნუთუ თქვენ გგონიათ რომ მხოლოდ თქვენში იწვევს აღტაცებას, დადებით ემოციებს ყბადაღებული აუთენტიკა? და გამოხატავთ სიძველისადმი პატივისცემას? თქვენ დამეთანხმებით აუცილებელი არ არის ხელოვნებათმცოდნე იყო რომ დააფასო აუთენტიკური ძეგლების განუზომელი მნიშვნელობა,დაიცვა და ადიდო მაღალი ხელოვნება(ჰიუგო, მერიმე, გამსახურდია, გალაქტიონი, ნიშნიანიძე, რამდენი შეიძლება ჩამოვთვალოთ…მათ ძეგლთა ბადალი ძეგლები შექმნეს, მაღალმხატვრული ნაწარმოებებით უმღერეს ძეგლებს,მათ განუზომელად დიდი სამსახური გაუწიეს კულტურული მემკვიდრეობას.)არავის მოეთხოვება გალაქტიონობა მაგრამ როდესაც ხელოვნების ძეგლი რისკების ქვეშაა,რატომ უარყოფთ უაპელაციოდ ჩვენს მიერ შემოთავაზებულ გრძელვადიან პრევენციულ სტრატეგიას რომელსაც გასული საუკუნის 90-იანი წლებიდან UNESCO წაახალისებს, ხოლო უკანაპლანზე აყენებს წამდაუწუმ ინტერვენციებს (ფაქტიურად ხომ ყოველი ოპერაცია და ამპტუაცია აზიანებს სხეულს) ჩარევებს ჩვენ ვამჯობინებთ სტერილურ ლორფინზე გადაკრულ სპილენძს (მეთერთმეტე საუკუნეში გამოიყენებოდა ტყვიის ფურცლები) რომელიც დაჟანგვის შემდეგ მოყავისფეროა და ზოგადად ძლიერ უახლოვდება ლორფინის იერსახეს, პატინირებული სქელი სპილენძი სრულიადაც არ იქნება უცხო მოვარდისფრო ტიმოთესუბნის ტაძრის სხეულზე, დაიცავს კი როგორც ტაძრის არქიტექტურას ასევე კედლის მხატვრობას! შინაარსით, არსებითად, ამგვარი პრევენციული მიდგომა იგივეა რაც წმინდა პეტრეს ტაძარში ხდება, მიქელანჯელოს პიეტას რომ იცავს კაცობრიობა აკრილის შუშის ჯავშნით. ჯავშნით რომელიც მართლა ხელს უშლის შედევრის აღქმას. მოითხოვეთ პიეტას მოეხსნას ჯავშანი! მოითხოვთ?