,
Google-ის ხელოვნური ინტელექტს "Bard"-ს ვთხოვეთ დაეწერა სტატია სათაურით: "აშშ-ს, ევროკავშირის, ჩინეთისა და რუსეთის გეოპოლიტიკური ინტერესები შავ ზღვაში".
აი, რა შედეგი მივიღეთ:
"შავი ზღვა სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი რეგიონია გეოპოლიტიკური, ეკონომიკური და უსაფრთხოების თვალსაზრისით. იგი მდებარეობს ევრაზიის ცენტრში, აკავშირებს ევროპასა და აზიას და წარმოადგენს მნიშვნელოვან სატრანსპორტო გზას ვაჭრობისა და ენერგორესურსების ტრანზიტისთვის.
ამ მხრივ შავი ზღვა წამყვანი მსოფლიო გეოპოლიტიკური ძალების ინტერესების ობიექტია. შეერთებულ შტატებს, ევროკავშირს, ჩინეთს და რუსეთს აქვთ საკუთარი ინტერესები ამ რეგიონში, რომლებიც ხშირად ეწინააღმდეგება ერთმანეთს.
აშშ-ს ინტერესები
შეერთებული შტატები განიხილავს შავ ზღვას, როგორც რუსეთის შეკავების სტრატეგიის მნიშვნელოვან ელემენტს. ისინი ცდილობენ უზრუნველყონ კონტროლი ამ რეგიონზე, რათა თავიდან აიცილონ რუსული გავლენის ზრდა ევროპასა და აზიაში.
როგორც ამ სტრატეგიის ნაწილი, შეერთებული შტატები ახორციელებს შემდეგ ქმედებებს:
ევროკავშირის ინტერესები
ევროკავშირი დაინტერესებულია შავი ზღვის რეგიონის ქვეყნებთან თანამშრომლობის განვითარებით ეკონომიკის, ვაჭრობისა და უსაფრთხოების სფეროებში. ის ასევე ცდილობს უზრუნველყოს სტაბილურობა და უსაფრთხოება რეგიონში, რათა თავიდან აიცილოს კონფლიქტებისა და არასტაბილურობის გავრცელება.
ამ სტრატეგიის ფარგლებში ევროკავშირი ახორციელებს შემდეგ ქმედებებს:
ჩინეთის ინტერესები
ჩინეთი დაინტერესებულია შავი ზღვის რეგიონის ქვეყნებში ვაჭრობისა და ინვესტიციების განვითარებით. ის ასევე ცდილობს გააფართოვოს თავისი ყოფნა რეგიონში, რათა უზრუნველყოს წვდომა ენერგორესურსებზე და გადაზიდვის მარშრუტებზე.
როგორც ამ სტრატეგიის ნაწილი, ჩინეთი ახორციელებს შემდეგ ქმედებებს:
რუსეთის ინტერესები
რუსეთი შავ ზღვას თავის გავლენის ზონად განიხილავს. ის ცდილობს შეინარჩუნოს კონტროლი ამ რეგიონზე, რათა უზრუნველყოს მისი უსაფრთხოება და ეკონომიკური ინტერესები.
ამ სტრატეგიის ფარგლებში, რუსეთი ახორციელებს შემდეგ ქმედებებს:
წამყვანი მსოფლიო ძალების ურთიერთქმედება შავი ზღვის რეგიონში
შავი ზღვის რეგიონში წამყვანი მსოფლიო ძალების ურთიერთქმედება რთული და წინააღმდეგობრივია. შეერთებული შტატები და ევროკავშირი ცდილობენ შეზღუდონ რუსეთის გავლენა რეგიონში, ხოლო რუსეთი ცდილობს მასზე კონტროლის შენარჩუნებას. ჩინეთი ცდილობს გააფართოვოს თავისი ყოფნა რეგიონში სხვა ძალებთან დაპირისპირების გარეშე.
უახლოეს წლებში შავი ზღვის რეგიონის წამყვან მსოფლიო ძალებს შორის კონკურენცია მხოლოდ გაძლიერდება. ამან შეიძლება გამოიწვიოს რეგიონში დაძაბულობის გაზრდა და კონფლიქტიც კი.
დასკვნა
შავი ზღვა არის სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი რეგიონი, რომელიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს გეოპოლიტიკაში, ეკონომიკასა და უსაფრთხოებაში. წამყვან მსოფლიო ძალებს აქვთ საკუთარი ინტერესები ამ რეგიონში, რომლებიც ხშირად ეწინააღმდეგება ერთმანეთს. შავი ზღვის რეგიონში ამ ძალების ურთიერთქმედება რთული და წინააღმდეგობრივია და მხოლოდ მომდევნო წლებში გაძლიერდება.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
