USD 2.7086
EUR 3.1783
RUB 3.4210
თბილისი
კავასაკის სინდრომის შემთხვევები იტალიაში 30-ჯერ გაიზარდა
თარიღი:  1960

ახალ კორონავირუსთან დაკავშირებული სიმპტომების, თუ გართულებების სია თანდათან იზრდება. ბოლო ერთი თვეა, ხშირად საუბრობენ კავასაკის სინდრომის მსგავს, იშვიათ ანთებით (ინფლამატორულ) დაავადებაზე, რომელიც მცირეწლოვან ბავშვებში ვითარდება და სასიცოცხლო რისკებს შეიცავს. დაავადება პედიატრიული მულტი-სისტემური ანთებითი სინდრომის სახელითაც არის ცნობილი.

თუ აქამდე ჯანდაცვის ექსპერტები, ექიმები და მეცნიერები კოვიდ-19-თან ამ იშვიათი დაავადების მხოლოდ შესაძლო ასოცირებაზე წერდნენ, იტალიაში ჩატარებულ კვლევაში ახლა უკვე „ძლიერ“ კავშირზე საუბრობენ. ბერგამოელი ექიმების ნაშრომი სამეცნიერო ჟურნალ „ლანცეტში“ გასულ კვირაში გამოქვეყნდა.

იტალიაში კავასაკის სინდრომის მსგავსი სიმპტომების მქონე 10 ბავშვი შეისწავლეს. აქედან 8-ს კოვიდ-19 დაუდასტურდა. ათივე ბავშვი ერთ კლინიკაში, რომის პაპ იოანე XXIII-ს სახელობის საავადმყოფოში, 17 მარტიდან 14 აპრილის ჩათვლით იყო მიყვანილი.

ბერგამოელმა ექიმებმა ასევე გააანალიზეს ბოლო 5 წლის მანძილზე შემოსული, მსგავსი სიმპტომების მქონე ბავშვების ავადმყოფობის ისტორიები. აღმოჩნდა, რომ 2015 წლიდან 2020 წლამდე, მათ იგივე დიაგნოზით სულ 19 პაციენტი ჰყავდათ. ექიმების თქმით, ეს შემთხვევების 30-ჯერ გაზრდაზე მიუთითებს.

ანალოგიური რამ ჯერჯერობით აზიის ქვეყნებში არ დაუფიქსირებიათ. ვირუსთან სარს-კოვ-2 დაკავშირებული კავასაკის სინდრომი ამ ეტაპზე მხოლოდ დასავლეთის რამდენიმე ქვეყანაში აღირიცხა. მათ შორისაა: იტალია, ბრიტანეთი, საფრანგეთი, ესპანეთი და ამერიკის შეერთებული შტატები. თითქმის ყველგან დაფიქსირდა ამ გართულებით გამოწვეული გარდაცვალების ფაქტიც.

ამერიკაში (ნიუ-იორკის, ნიუ-ჯერსის და მასაჩუსეტსის შტატებში) დაწყებულ კვლევებში, ახლა მსგავსი სიმპტომების მქონე 150-მდე ბავშვს სწავლობენ. ამ ეტაპზე არსებული ინფორმაციით, სინდრომი ვლინდება კოვიდ-19-ით ინფიცირებიდან რამდენიმე დღეში, ან რამდენიმე კვირის შემდეგ.

 

კავასაკის სინდრომის დროს ორგანიზმში მიმდინარე ანთებითი პროცესი ითრევს არტერიებს, მათ შორის კორონარულ (გულის მომარაგების) არტერიებს და შესაბამისად, სერიოზულ, სასიცოცხლო მნიშვნელობის პრობლემებს ქმნის. დაავადებას შეუძლია იერიში მიიტანოს ერთდროულად ბევრ ორგანოზე, დააზიანოს გულის ფუნქციები და დაასუსტოს მისი არტერიები.

დავუბრუნდეთ იტალიელი ექიმების კვლევას. შესწავლილი 10 ბავშვიდან ხუთს კავასაკის დაავადების კლასიკური სიმპტომები ჰქონდა. მათ, ვისაც კოვიდ-19 დაუდასტურდა, გაცილებით უფრო მწვავე სიმპტომები აღმოაჩნდათ, ვიდრე საავადმყოფოში ბოლო 5 წლის მანძილზე მიღებულ სხვა პაციენტებს.

პანდემიის დროს დასმული დიაგნოზიდან, 10-დან 5 შემთხვევაში განვითარდა ტოქსიკური შოკის სინდრომი, რაც ასევე ძალიან იშვიათად ხდება. სინდრომს უმეტესად ბაქტერიული ინფექციები იწვევს და ის ასევე სასიცოცხლო რისკის შემცველია. ტოქსიკური შოკი ხასიათდება მაღალი სიცხით, დაბალი წნევით და გამონაყარით.

„ლანცეტში“ გამოქვეყნებული კვლევის მიხედვით, ყველა პაციენტს თერაპია იმუნოგლობულინით ჩაუტარდა. თუმცა, 10-დან 8 ბავშვს (80%) ასევე დასჭირდა სტეროიდებით მკურნალობა. წარსულში, სტეროიდები 19-დან მხოლოდ 3 შემთხვევაში (16%) გამოიყენეს.

შესამჩნევი ცვლილება დაფიქსირდა პაციენტების ასაკშიც. პანდემიის დროს ჰოსპიტალიზებული ბავშვები შედარებით დიდები იყვნენ. მათი საშუალო ასაკი 7.5 წელს შეადგენდა, წარსულში კი საშუალო ასაკი 3 წელი იყო. საერთოდ, კავასაკის სინდრომი ადრე ძირითადად 5 წლამდე პაციენტებში ფიქსირდებოდა. რაც შეეხება სქესს, შესწავლილი 10 პაციენტიდან 7 ბიჭია.

მართალია, წლევანდელ შემთხვევებში, კოვიდ-19 არ დაუდასტურდა 10-დან ორს, მაგრამ მკვლევარები ფიქრობენ, რომ შესაძლოა, საქმე ჰქონდეთ ტესტებში ცდომილებასთან. ტესტერები 100%-იანი სიზუსტის არ არის და დანარჩენ ორ შემთხვევაშიც, არ არის გამორიცხული, რომ ბავშვები ვირუსით სარს-კოვ-2 ყოფილიყვნენ ინფიცირებული. ამას გარდა, ამ ორი ბავშვიდან ერთს იმუნოგლობულინი ძალიან დიდი დოზით გაუკეთდა, რაც მოგვიანებით, გამოჯანმრთელების შემდეგ, ანტისხეულების დეტექციას ართულებს.

კვლევის ავტორების აზრით, მსგავსი შემთხვევები შესაძლოა სხვა ქვეყნებშიც დაფიქსირდეს, სადაც კოვიდ-19 გავრცელდა. „კავასაკის მსგავსი დაავადების ანალოგიური აფეთქება მოსალოდნელია იმ ქვეყნებში, სადაც სარს-კოვ-2 პანდემიაა“ - წერენ იტალიელი ექიმები. კვლევის წამყვანი ავტორის, ექიმ ლორენცო დ’არტიგას თქმით, იგივე რამ უკვე მოხდა ნიუ-იორკში და ინგლისში. „ჩვენი კვლევა შეიცავს პირველ მკაფიო მტკიცებულებას, რომ სარს-კოვ-2 ინფექცია უკავშირდება ამ ანთებით მდგომარეობას. და იმედი გვაქვს, ის მთელი მსოფლიოს ექიმებს დაეხმარება ამ უცნობი ვირუსის მართვის სადავეების ხელში აღებაში“ - ამბობს ექიმი დ’არტიგა ნაშრომის პრესრელიზში.

კავასაკის სინდრომის მსგავსი დაავადება 10 ათას ბავშვში ერთს ემართება. სიმპტომებს შორის სპეციალისტები სიცხეს, გამონაყარს, თვალების სიწითლეს, პირის სიმშრალეს, ხელის და ფეხის გულების სიწითლეს, გლანდების შეშუპებას ასახელებენ. ბავშვების დაახლოებით მეოთხედს გულის ჩივილებიც აქვს. სწორი მკურნალობის შემთხვევაში, პაციენტები უმეტესად გამოჯანმრთელდებიან.

იმის გამო, რომ იტალიაში ამ სინდრომის მქონე ბავშვების მხოლოდ მცირე ნაწილი შეისწავლეს, ნაშრომის ავტორები ფიქრობენ, რომ მათი აღმოჩენების დასადასტურებლად, უფრო მასშტაბური კვლევა იქნება საჭირო. აღნიშნული ნაშრომის დეტალების გაცნობა შესაძლებელია სამეცნიერო ჟურნალ „ლანცეტში“. მისი ავტორები არიან: ლუციო ვერდონი, ანჯელო მაცა, ანალიზა ჯერვაზონი, ლაურა მარტელი, მაურიციო რუგერი, მატეო კიფრედა, ეზიო ბონანომი და ლორენცო დ’ანტიგა.

წყარო: amerikiskhma.com

ანალიტიკა
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.