ესპანური გაზეთის „დიპლომატის“ (The Diplomat in Spain) ესპანურ და ინგლისურენოვან ვერსიებში გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „გაეროს მსოფლიო ტურიზმის ორგანიზაციის გენერალური მდივნის არჩევნები: კანდიდატურების ანალიზი“ (ავტორი - ხესუს გონსალესი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:
გაეროს აღმასრულებელი საბჭო ტურიზმის საკითხებში, ანუ როგორც მას ხშირად უწოდებენ - მსოფლიო ტურიზმის ორგანიზაციის (მტო) აღმასრულებელი საბჭო 30 მაისს მადრიდში შეიკრიბება, რათა გენერალური მდივნის კანდიდატები შეარჩიოს და ისინი მტო-ს გენერალურ ასამბლეას წარუდგინოს მომდევნო ოთხი წლის ვადით დასამტკიცებლად.
მსოფლიო ტურიზმის ორგანიზაციას, რომლის შტაბ-ბინა მადრიდში მდებარეობს, ახლახან 50 წელი შეუსრულდა. მტო-ს დღეისათვის ქართველი ზურაბ პოლოლიკაშვილი მეორე ვადით ხელმძღვანელობს, ანუ მას გენერალური მდივნობის მეორე ვადა ეწურება, თუმცა კვლავ სურს მესამე ვადით დარჩეს ორგანიზაციის ხელმძღვანელად.
რატომ მესამედ? იურიდიული დავა გენმდივნის წინააღმდეგ
თავდაპირველად ასეთი შესაძლებლობა - მესამე ვადით არჩევა - იურიდიული თვალსაზრისით ეჭვის ქვეშ რჩებოდა, მაგრამ ორგანიზაციაში ჩატარებული შიდა განხილვების შედეგად გაირკვა, რომ ზურაბ პოლოლიკაშვილის მესამედ არჩევა რაიმე იურიდიულ პრობლემას არ წარმოადგენს.
სხვათა შორის, საქართველოს მოქალაქის მესამედ არჩევის საკითხი სხვა კანდიდატების მიერ სადაო საკითხად აღიქმებოდა. საქმე იქამდე მივიდა, რომ ესპანეთის ტურიზმის მინისტრმა ხორდი ჰერუმ მიმდინარე წლის დასაწყისში გამართულ კონფერენციაზე, შეეხო რა სადაო საკითხს, განაცხადა, რომ მადრიდი მკაცრად დაიცავს მსოფლიო ტურიზმის ორგანიზაციის გენმდივნის არჩევის წესს. ამჟამად პრობლემა მოგვარებულია, ეჭვები გაფანტულია და არაფერი ხელს არ შეუშლის ორგანიზაციის წევრ-ქვეყნებს 30 მაისს დაგეგმილი არჩევნების დროს თავიანთი სასურველი გენმდივანი აირჩიონ, თუნდაც მესამე ვადით.
დღეისათვის ტურიზმის საკითხებში გაეროს აღმასრულებელი საბჭოს შემადგენლობაში 35 ქვეყანა შედის, მათ შორის, საქართველო, აზერბაიჯანი, სომხეთი, არგენტინა, ბაჰრეინი, ბულგარეთი, ბრაზილია, განა, საბერძნეთი, კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა, დომინიკის რესპუბლიკა, ინდოეთი, ინდონეზია, ირანი, იტალია, კაბო-ვერდე, რუანდა, ჩინეთი, კოლუმბია, ლიეტუვა, მაროკო, მოზამბიკი, ხორვატეთი, ჩეხეთი, იამიაკა, იაპონია, ნამიბია, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა, ნიგერია, კორეის რესპუბლიკა, ესპანეთი, არაბთა გაერთიანებული საემიროები, ტანზანია და ზამბია.
ამჟამად მსოფლიო ტურიზმის ორგანიზაციის წევრი 158 სახელმწიფოა [რუსეთი გარიცხული იქნა ორგანიზაციიდან 2022 წლის 27 აპრილს, უკრაინაზე თავდასხმის გამო].
აღმასრულებელი საბჭოს წევრების მიერ შერჩეული გენმდივნობის კანდიდატები დასამტკიცებლად წარედგინებიან მტო-ს გენერალურ ასამბლეას, რომლის მორიგი სხდომა ერ-რიადში (საუდის არაბეთი) ნოემბერში გაიმართება. გენმდივნობის კანდიდატის დამტკიცება მოხდება ასამბლეის წევრთა ნახევარს პლუს ერთით, ანუ 18 სახელმწიფოს დელეგაციის მხარდაჭერით 35-დან. თუ ვერცერთი კანდიდატი ვერ შეძლებს საკმარისი ხმების მოგროვებას არჩევნების პირველ ტურში, მაშინ ჩატარდება მომდევნო ტური, რომელშიც მონაწილეობას მიიღებს ხმების ყველაზე მეტი რაოდენობით მიმღები კანდიდატები - მანამდე, სანამ ერთი, ყველაზე მეტი მხარდაჭერის მქონე კანდიდატი არ დარჩება.
კანდიდატურები: ვინ ვინ არის
უპირველესი კანდიდატია ისევ ზურაბ პოლოლიკაშვილი, საქართველოდან. მსოფლიო ტურიზმის ორგანიზაციის გენერალური მდივნის თანამდებობაზე ორი ვადით ყოფნის შემდეგ ზურაბ პოლოლიკაშვილი იწრაფვის, რომ მესამედაც ზედიზედ დარჩეს გენმდივნის პოსტზე. მან მუშაობა მტო-ში 2018 წლის იანვარში დაიწყო, როცა ორგანიზაციის ხელმძღვანელის პოსტზე იორდანიელი თალებ რიფაიშსეცვალა. მანამდე კი იგი საქართველოს ელჩი იყო ესპანეთში. უფრო ადრე ზურაბ პოლოლიკაშვილი მუშაობდა საქართველოს ეკონომიკური განვითარების მინისტრად, საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილედ. იგი ერთ ხანს „დინამო თბილისის“ - საქართველოს ყველაზე ცნობილი და ავტორიტეტული პროფესიული საფეხბურთო კლუბის აღმასრულებელი დირექტორიც იყო.
ზურაბ პოლოლიკაშვილის გენმდივნობის მეორე ვადა მსოფლიო ტურიზმის ისტორიაში ყველაზე რთულ კრიზისს დაემთხვა, რომელიც კოვიდ-19-ის პანდემიით იყო გამოწვეული და რომელმაც საერთაშორისო ტურიზმის პრაქტიკული პარალიზება მოახდინა. კრიზისი 2024 წლის ჩათვლით გრძელდებოდა და სიტუაცია მხოლოდ მიმდინარე წელს შეიცვალა: ტურისტთა რაოდენობამ პირველად გადააჭარბა 2020 წლის მაჩვენებლებს. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ტურიზმი ნორმალურ ცხოვრებას დაუბრუნდა და მისი მომავალი იმედიანად ფამოიყურება. ზურავ პოლოლიკაშვისი ხელმძღვანელობის პერიოდში გაიხსნა ახალი რეგიონული ოფისები რიო-დე-ჟანეიროში (ბრაზილია), ერ-რიადში (საუდის არაბეთი) და მალე გაიხსნება მარაკეშში (მაროკო). თვითონ მტო-ს მთავარი შტაბ-ბინა კი მადრიდში ახალ, რესტავრირებულ „კონგრესის სასახლეში“ გადავა, რომელიც სტადიონ „სანტიაგო ბერნაბეუს“ პირდაპირ მდებარეობს. მისი გახსნა მიმდინარე წელს არის დაგეგმილი.
(პუბლიკაციაში ფართოდ არის გადმოცემული ესპანეთის მთავრობის პრიორიტეტები ტურიზმის დარგის განვითარებისათვის. აგრეთვე განხილულია გენმდივნის პოსტზე შესარჩევი კანდიდატების მონაცემები: ხაბიბ ამარი, ტუნისიდან; მუჰამედ ადამი, განადან; შეიხა ალ-მოვაისი, არაბთა გაერთიანებული საემიროებიდან; გლორია გევარა, მექსიკიდან; ჰარი თეოხარისი, საბერძნეთიდან და სხვები).
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.