,
ბრიტანული გაზეთის „დეილი ტელეგრაფის“ (The Daily Telegraph) 16 იანვრის ნომერში დაბეჭდილია სტატია სათაურით „დონალდ ტრამპი მტრებს მშვიდობაზე მოლაპარაკებასა და თანხმობას აიძულებს“ (ავტორი - კონ კოფლინი), რომელშიც აშშ-ის არჩეული პრეზიდენტის სამშვიდობო ძალისხევის შედეგები და პერსპექტივაა განხილული. „ახლო აღმოსავლეთში დონალდ ტრამპი ცეცხლს წყვეტს, შემდეგი კი უკრაინაა“, - აღნიშნულია პუბლიკაციაში.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის ოთხწლიანი დრეიფისა და გლობალური უსაფრთხოების საკითხების მიმართ ორაზროვანი დამოკიდებულების შემდეგ დონალდ ტრამპის დაბრუნება თეთრ სახლში, უეჭველია, მსოფლიოში მიმდინარე ყველაზე ძნელად მოსაგვარებელ კონფლიქტებზე მასტიმლირებელ გავლენას მოახდენს.
მართალია, აშშ-ის არჩეული პრეზიდენტის ინაუგურაცია ჯერ არ ჩატარებულა, მაგრამ უკვე აშკარაა, რომ დონალდ ტრამპი თავისი პრეზიდენტობის მეორე ვადის დაწყების წინ უკვე გარკვეულ პოზიტიურ ფონს ქმნის როგორც ისრაელ-„ჰამასის“, ასევე რუსეთ-უკრაინის ომის პოზიტიურ მოგვარებაში.
ჯო ბაიდენს დაძაბული ურთიერთობა ჰქონდა ისრაელის პრემიერ-მინისტრთან ბენიამინ ნეთანიაჰუსთან, რომელსაც ზოგჯერ აქებდა, უფრო მეტად კი აკრიტიკებდა. ფაქტია, რომ აშშ-ის 46-ე პრეზიდენტმა ვერაფერი გააკეთა ახლო აღმოსავლეთში სიტუაციის გასანეიტრალებლად.
იმის გამო, რომ ჯო ბაიდენი მუდმივად ყოყმანობდა, ბენიამინ ნეთანიაჰუმ აშშ-ის პრეზიდენტს და მის სახელმწიფო მდივანს ენტონი ბლინკენს გვერდი აუარა და საკუთარი შეხედულებით დაიწყო მოქმედება.
დონალდ ტრამპის მოქმედებამ კი, რომელსაც პრეზიდენტის უფლებამოსილება ოფიციალურად ჯერ არ მიუღია, უკვე შედეგი გამოიღო: ბოლო ორი დღის განმავლობაში კატარში მიმდინარე მოლაპარაკების შედეგად, რომელშიც დონალდ ტრამპის წარმომადგენელი ახლო აღმოსავლეთში სტივ უიტკოფი მონაწილეობდა, „ჰამასი“ დათანხმდა ათეულობით მძევლის გათავისუფლებას, შემდეგ კი ხელი მოეწერა ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმებას.
ჯო ბაიდენი შეეცადა, რომ დონალდ ტრამპის მიღწეული შედეგები სათავისოდ გაესაღებინა და განაცხადა, რომ „მძევლების გათავისუფლება და ცცხლის შეწყვეტა მისი გლობალური გეგმის ნაწილს წარმოადგენს, რომელიც წარმატებით განხორციელდა. მისი ნათქვამი - „ჩემმა სამშვიდობო გეგმამ, როგორც იქნა, ნაყოფი გამოიღოო“, სხვა არაფერია, თუ არა ჯერ კიდევ მოქმედი პრეზიდენტის უბადრუკი მცდელობა როგორღაც შეინარჩუნოს თავისი, როგორც სახელმწიფო მოღვაწის მემკვიდრეობა.
ის ფაქტი, რომ სწორედ დონალდ ტრამპის გუნდმა მოახდინა „გარღვევა“ ახლო აღმოსავლეთის პრობლემის მოგვარებისას, მრავლისმეტყველია და ადასტურებს იმ იმედებს, რომ არჩეული პრეზიდენტი ასევე განახორციელებს კეთილ დიპლომატიურ გავლენას მსოფლიო პოლიტიკური ლანდშაფტის სხვა რთულ ადგილებზე, როცა იგი ხელისუფლებაში იურიდიულად დაბრუნდება და თეთრი სახლის ოვალურ კაბინეტში კუთვნილ სავარძელს დაიკავებს.
უკრაინა კიდევ ერთ საკითხს წარმოადგენს, რომლის მოგვარებას დონალდ ტრამპი ესწრაფვის. მართალია, იგი თავდაპირველად აცხადებდა, რომ რუსეთ-უკრაინის ომს სწრაფად შეწყვეტდა, მაგრამ ახლა მისი თანაშემწეები აღიარებენ, რომ ომის შეწყვეტას შეიძლება თვეები დაჭირდეს.
დონალდ ტრამპი ამბობს, რომ მას ვლადიმერ პუტინთან პირადი შეხვედრა სურს, როგორც კი პრეზიდენტის ფუნქციების შესრულებას შეუდგება. მაგრამ მხარეთა შეურიგებელი პოზიციები - უკრაინა ნატოს წევრობა ითხოვს ტერიტორიული დათმობების სანაცვლოდ, კრემლი კი უარს აცხადებს უკრაინის ნატოში გაწევრიანებაზე - იმას ნიშნავს, რომ ასეთი კონსტრასტული პოზიციების არსებობის დროს ნებისმიერი შეთანხმების მიღწევა რთული ამოცანა იქნება.
ამასობაში კი სიტუაცია უკრაინაში უფრო რთულდება: დონალდ ტრამპის თეთრ სახლში დაბრუნების მოახლოების კვალობაზე, ომის მონაწილე მხარეები ცდილობენ რაც შეიძლება მეტი ტერიტორია დაიკავონ მომავალი სამშვიდობო მოლაპარაკების წინ, თავიანთი პოზიციების განმტკიცების თვალსაზრისით.
ასეა თუ ისე, ერთი რამ ნათელია: დონალდ ტრამპის სახით მსოფლიოს ჰყავს ლიდერი, რომელიც სერიოზულად არის განწყობილი კონფლიქტების მოსაგვარებლად. გავიხსენოთ, რომ მან პრეზიდენტობის პირველი ვადის პერიოდში წამყვანი როლი შეასრულა სირიაში ე.წ. „ისლამური ხალიფატის“ განადგურებაში.
რასაკვირველია, დონალდ ტრამპმა კარგად იცის, რომ კონფლიქტების მოგვარების სირთულეები და ხარჯები ისევ ამერიკის მოქალაქეებისა და გადასახადის გადამხდელთა ზურგს დააწვება. ამასთან, რადგანაც აშშ ტრადიციულად მშვიდობის მთესველი პოლიციელის როლს შეასრულებს, განსაკუთრებით უკრაინის საკითხში, ყველაზე მთავარი და მნიშვნელოვანი ისაა, რომ ომების შეწყვეტა მთელ მსოფლიოს უფრო უსაფრთხოდ გადააქცევს და საბოლოო ჯამში, ამერიკის ხარჯებსაც შეამცირებს.
წყარო: https://www.telegraph.co.uk/news/2025/01/15/president-trump-make-our-enemies-talk-middle-east-ukraine/
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
