USD 2.7794
EUR 2.9348
RUB 2.5750
თბილისი
he Daily Telegraph - „დონალდ ტრამპი როგორც დასავლეთის გადარჩენის უკანასკნელი შანსი საბოლოო დაცემისაგან“
თარიღი:  101

ბრიტანულ გაზეთ „დეილი ტელეგრაფის“ (The Daily Telegraph) 29 ნოემბრის ნომერში გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „დონალდ ტრამპი როგორც დასავლეთის გადარჩენის უკანასკნელი შანსი საბოლოო დაცემისაგან“ (ავტორი - ალისტერ ჰიტი, The Sunday Telegraph-ის რედაქტორი). მასალაში ნაჩვენებია, თუ რა პოზიტიური შედეგების მოტანა შეუძლია მსოფლიოსათვის დონალდ ტრამპის იდეების განხორციელებას.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

დონალდ ტრამპი შორს არის იდეალურობისაგან, მაგრამ იგი დღეს ჩვენს ერთადერთ იმედს წარმოადგენს - ევროპის გადამრჩენს. დონალდ ტრამპი სწორედ ის პიროვნებაა, რომელიც აშშ-ის პრეზიდენტებში უპირველეს ადგილს იკავებს - გადაარჩინოს ევროპა ევროპელთა მიერ  ჩადენილი სისულელეებისაგან.

ბედის ანაბარად მიტოვებულ დიდ ბრიტანეთს და ევროპას წინ არანაირი იმედი არ აქვთ. ჩვენი მორალური და ინტელექტუალური დაცემა იმდენად დიდია, იმდენად არიან დანგრეული ჩვენი ინსტიტუტები, იმდენად დასუსტდა ჩვენი ეკონომიკა, იმდენად მშიშრები არიან ჩვენი პოლიტიკოსები, რომ ისღა დაგვრჩენია, ხელები გულზე დავიკრიფოთ და სული უფალს მივაბაროთ.

ჩვენ არ გვყოფნის საკუთარი ნებისყოფა იმისთვის, რომ სამხედრო ბიუჯეტი გავზარდოთ. ჩვენ სწორედ დონალდ ტრამპის მუქარა გვჭირდება, რომ როგორმე ლეთარგიული ძილისგან გამოვფხიზლდეთ. ჩვენ გვჭირდება, რომ აშშ-ის პრეზიდენტმა შეგვარცხვინოს და იქნებ ცოტა გავინძრეთ ექსტრემისტებისა და ანტისემიტების წინააღმდეგ საბრძოლველად, იქნებ თვალი მეტად გავახილოთ და დანაშაულობრივად გახსნილი საზღვრების გამო მიყენებული ზიანი დავინახოთ, თვითდამშვიდების პოლიტიკის მიღმა.

დონალდ ტრამპს სურს, რომ სტიმული მისცეს ეკონომიკის ზრდას და რადიკალური დერეგულაციები განახორციელოს, გაათავისუფლოს მეწარმეები და ტექნოლოგიური ფირმები ზედმეტი გადასახადებისაგან. მას სურს აკრძალოს DEI (diversity, equity and inclusion - ანუ მრავალფეროვნება, თანასწორობა და ინკლუზიურობა), იგი გეგმავს შეტევას უნივერსიტეტებზე, რომლებიც ახალგაზრდებისათვის ტვინის გარეცხვაზე სპეციალდებიან.

დონალდ ტრამპი გამოდის კლიმატის ცვლილების მორწმუნე რადიკალ ფანატიკოსთა წინააღმდეგ და აქცენტს აკეთებს როგორც ენერგიის ტრადიციულ ნახშირწყალბადების შემცველ რესურსებზე, ასევე ენერგიის ეკოლოგიურად სუფთა წყაროებზე.

დონალდ ტრამპის ბრძოლა არალეგალური იმიგრაციის მიმართ ეფუძნება უბრალო პრინციპს: ყოველ სახელმწიფოს უნდა ჰქონდეს შესაძლებლობა თვითონ გადაწყვიტოს, თუ ვინ უნდა შეუშვას თავის ტერიტორიაზე. უცხოელ დამნაშავეებს ქვეყყანაში ცხოვრების ულება არ უნდა ჰქონდეთ.

ჩვენი ლეიბორისტი პრემიერ-მინისტრის კირ სტარმერისაგან განსხვავებით, დონალდ ტრამპი ფხიზლად აფასებს ჩინეთთან დაკავშირებულ სიტუაციას. აშშ-ის ექს-პრეზიდენტს, რომელიც მალე თავის ადგილს ისევ დაიკავებს თეთრ სახლში, კარგად ესმის, რომ ჩინეთის კომუნისტური იდეებით გაჟღენთილი რეჟიმი დასავლეთისადმი მტრულად განწყობილ ცივილიზაციას წარმოადგენს და რომ ჩინეთი მსოფლიო ბატონობას ესწრაფვის. ჩინეთი დასავლეთისათვის უდიდეს საფრთხეს წარმოადგენს, ფაშიზმისა და კომუნიზმის დროიდან. დონალდ ტრამპს სურს გამოაფხიზლოს დიდი ბრიტანეთი, რომ ინდოეთის ოკეანეში ჩაგოსის არქიპელაგის მავრიკიისადმი დაბრუნება სახიფათო გადაწყვეტილებას წარმოადგენს - თუ კუნძულ დიეგო-გარსიაზე არსებული აშშ-ის სამხედრო ავიაბაზის მოქმედება შეიზღუდება, ჩინეთი უფრო გათამამდება.

დღეს ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკაში არ არის დემოკრატიული საზოგადოება. დიახ, ოდესღაც დასავლეთი მიამიტურად ფიქრობდა, რომ ჩინელმა კომუნისტებმა იდეოლოგია შეცვალეს და თითქოსდა კაპიტალიზმს და თავისუფალ სამყაროს დაუხლოვდნენ, მაგრამ, სამწუხაროდ, ამჟამად ჩინეთი ულტრათანამედროვე კოშმარულ, მილიტარისტულ და ტექნოლოგიურად განვითარებულ ტირანულ სახელმწიფოს წარმოადგენს. ჩინეთის კომპარტია გლობალიზაციას, ვაჭრობას და ფასების სისტემას თავის იარაღად იყენებს მერკანტილური და ნეოიმპერიალისტური მიზნების განსახორციელებლად.

დონალდ ტრამპის რადიკალური და გაბედული ნაბიჯები განსაცვიფრებელია - მან პრეზიდენტობის პირველი ვადის დროს ჩინეთთან ვაჭრობა მნიშვნელოვნად შეზღუდა - თუ 2017 წელს ვაჭრობის დონე 21%-ს შეადგენდა, 2021 წლისათვის 14%-მდე შემცირდა. და ამ დროს რას აკეთებს დიდი ბრიტანეთის მთავრობა? ნუთუ ჩვენ გვინდა ჩინეთზე დამოკიდებულები ვიყოთ ელექტრომობილების წარმოებაში, თუნდაც სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში ომი დაიწყოს?

დონალდ ტრამპი მართალი იყო, როცა ჩინეთი კორონავირუსის გავრცელებაში დაადანაშაულა. ჩინელმა კომუნისტებმა დამალეს უხანის ლაბორატორიიდან ვირუსის გაჟონვის ფაქტი. დონალდ ტრამპს სურს კარგად „დაფერთხოს“ სამედიცინო და ფარმაცევტული ისტებლიშმენტი და გამოამჟღავნოს ისინი, ვინც საზოგადოებას კოვიდის პანდემიის ფონზე ზიანი მიაყენა - უპირველეს ყოვლისა, ენტონი ფაუჩი, რომელმაც თავისი განცხადებებით ანტიკოვიდური ღონისძიების გატარება დაამუხრუჭა და ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია (ჯანმო).

დონალდ ტრამპის ადმინისტრაცია, როგორც ჩანს, ყველაზე პროისრაელურია და ყველაზე მტრულად არის განწყობილი ირანელი აიათოლების მიმართ. დონალდ ტრამპის კავალერია ყველაზე კრიტიკულ მომენტში მაშველად გამოჩნდა, რომელსაც შეუძლია ანტისემიტიზმისა და ფანატიკური ისრაელთფობიის ცუნამი შეაჩეროს. დონალდ ტრამპი ემზადება სანქციები შემოიღოს საერთაშორისო სისხლის სამართლის სასამართლოს მიმართ, რომელმავ ბენიამინ ნეთანიაჰუს დასაპატიმრებლად ორდერი გასცა. მხოლოდ აშშ-ის პრეზიდენტს აქვს იმის ძალა, რომ წინ აღუდგეს საერთაშორისო იურისტოკრატიას, გამოამჟღავნოს ე.წ „უფლებადამცველები“ როგორც სახიფათო მემარცხენე ფანატიკოსები.

სამწუხაროდ, უკრაინისათვის სიტუაცია კარგი არ იქნება. დემოკრატებმა იმდენი ქნეს, რომ ამერიკული საზოგადოება ვოლოდიმირ ზელენსკით დაღალეს. მართალია, კამალა ჰარისი უფრო გრძნობიერად გამოდიოდა, მაგრამ საბოლოო ჯამში მანაც კიევის ბედი ქარს გაატანა.

დონალდ ტრამპი შეეცდება ომი სწრაფად დასრულოს, რაც იმას ნიშნავს, რომ ვლადიმერ პუტინი დაპყრობილ მიწებს შეინარჩუნებს, მაგრამ აშშ-ის არჩეული პრეზიდენტი არ დაუშვებს იმას, რომ კრემლმა თავი გამარჯვებულად გამოაცხადოს. დიახ, დონალდ ტრამპი არ დაუშვებს უკრაინის ნატოში გაწევრიანებას, მაგრამ იგი იმავდროულად ძალიან მკაცრი იქნება [რუსეთისა] და ევროპის მიმართ: ინაუგურაციის შემდეგ პრეზიდენტი ევროპას მკაცრი არჩევანის წინაშე დააყენებს - გაზარდოს სამხედრო ბიუჯეტი და საბოლოო ჯამში, ვლადიმერ პუტინს თავისი ძალა აჩვენოს, ნამდვილი გაკვეთილი ჩაუტაროს.

რასაკვირველია, დონალდ ტრამპი, ალბათ, შეცდომებსაც დაუშვებს და ყველაფერში მართალი არ იქნება. ბევრ ბრიტანელს აღიზიანებს მისი ქცევის სტილი და ჩხუბისთავობა. მისი პროტექციონიზმი მოკავშირეების მიმართაც კი შეშფოთებას იწვევს... მაგრამ თუ იგი თავისი გეგმების შესრულებას შეძლებს, სასარგებლო იქნება არამარტო ამერიკისათვის და დიდი ბრიტანეთისათვის, არამედ მთელი მსოფლიოსათვის.

წყარო: https://www.telegraph.co.uk/news/2024/11/27/trump-last-chance-to-save-decaying-west-from-decline-us/

 

უცნობი ნაცნობი
როგორ გახდა გვანჯი მანია თბილისობის დღესასწაულის იდეის ავტორი და რატომ მიანიჭეს მას საპატიო თბილისელის წოდება 48 წლის შემდეგ

დამსახურებული ჟურნალისტი, ეკოლოგი, მოგზაური, მხარეთმცოდნე, კარტოგრაფი,  საქართველოს მსოფლიო მიღწევათა და მოგზაურობათა ხელშეწყობის კავშირის „გიორგის“ დამუძნებელი და თავმჯდომარე, ფაზისის აკადემიის გამგეობის და გეოგრაფიული საზოგადოების სამეცნიერო საბჭოს წევრი, ქეთევან დედოფლის საზოგადოების საპატიო თავმჯდომარე - ეს  85 წლის გვანჯი მანიას  პროფესიული ტიტულების არასრული ჩამონათვალია და მკაფიოდ ასახავს იმ ადამიანის ცხოვრებას, რომელიც მრავალმხრივი ინტერესებით იყო გამორჩეული. 1998 წელს გვანჯი მანია ღირსების ორდენით დააჯილდოვეს, ცოტა ხნის წინ კი თბილისის საპატიო მოქალაქედ აირჩიეს, რასაც მისთვის განსაკუთრებული დატვირთვა აქვს -  სწორედ  გვანჯი მანიას  ეკუთვნის თბილისობის დღესასწაულის დაწესების იდეა, რაც მმართველმა კომუნისტურმა პარტიამ ისე „მიითვისა“, რომ  მისი სახელი და გვარი არასდროს არსად გამოჩენილა. ბატონი გვანჯი ბევრი საინტერესო იდეის და ინიციატივის ავტორია, რასაც ის  ჩვენთან ინტერვიუშიც   იხსენებს.

- ბატონო გვანჯი, მოგვიანებით  გილოცავთ თბილისის საპატიო მოქალაქედ არჩევას. უცნაურია, რომ ადამიანს, ვინც იყავით თბილისობის დღესასწაულის დაარსების იდეის ავტორი, აქამდე არ გქონდათ ეს წოდება.    

 - ძალიან გამიხარდა, რომ ამდენი წლის შემდეგ მაინც გავახსენდი ადამიანებს თბილისობის, როგორც დიდი სახალხო დღესასწაულის იდეის ავტორი და თბილისის საპატიო მოქალაქედ ამირჩიეს. სიმართლე გითხრათ, გაკვირვებული დავრჩი, რადგან უკვე 48 წელი გავიდა მას შემდეგ,  რაც პირველი თბილისობა გაიმართა. მაშინდელმა ხელისუფლებამ, პარტიამ, მთავრობამ მიიწერა თბილისობის დღესასწაული, არ უნდა გამოჩენილიყო კონკრეტული ადამიანის, პირადად ჩემი ვინაობა, ვისი თაოსნობითაც დაიწყო თბილისობის ისტორია. წლებთან ერთად თითქოს დავიწყებას მიეცა ეს ამბავი, თუმცა მაშინაც ბევრმა იცოდა, რომ თბილისობის დღის დაწესების იდეის ავტორი მე გახლდით.   

1976 წლის 5 ნოემბერს გაზეთ „თბილისში“ გამოვაქვეყნე  პუბლიკაცია სათაურით „დაწესდეს ახალი დღესასწაული“,  სადაც მიმოვიხილე თბილისის წარსული და აწმყო, ყოფა, ტრადიციები. გამოვთქვი ჩემი აზრი, რომ  1958 წლის  შემდეგ, როდესაც გაიმართა თბილისის დაარსების   1500 წლისთვის საზეიმო ღონისძიებები, მსგავსი დღესასწაული არ გამართულა და ხომ არ დაველოდებით 2058 წელს, როცა ავღნიშნავთ  თბილისის დაარსების 1600 წელიწადს?! იქნებ დავაწესოთ თბილისობის დღესასწაული, რომელიც გაიმართება ყოველი წლის ოქტომბერში, ხოხობზე ნადირობის ჟამს. ეს დღესასწაული გამოავლენდა შემოქმედებით ნიჭს და ფანტაზიებს, გააერთიანებდა თბილისელებს და თბილისის ყველა გულშემატკივარს. ამ წერილს  საზოგადოებაში მოჰყვა დიდი გამოხმაურება და  დისკუსია, ყველა მიესალმა ამ  წინადადებას, რომელიც ძალიან მისაღები იყო თბილისელებისთვის.

ყველა მხარს უჭერდა ამ საერთო სახალხო ზეიმის დაარსების წინადადებას. სამი წლის შემდეგ ჩემი იდეა - პროექტი წარმატებით  განახორციელა მაშინდელმა ხელისუფლებამ, საქალაქო საბჭომ,  პირველი დღესასწაული გაიმართა 1979 წელს. მაშინ  ცეკას მდივანი იყო ედუარდ შევარდნაძე, საქალაქო საბჭოს თავმჯდომარე - თენგიზ მენთეშაშვილი, გამოყვეს მხატვრები, რეჟისორები. პირველი თბილისობის რეჟისორად არჩეული იყო  ლერი პაქსაშვილი. პირველი თბილისობის საპატიო მოქალაქეები გახდნენ ლადო გუდიაშვილი, კონსტანტინე ილურიძე, აკაკი შანიძე და შუშანა ჩიქოვანი. მას შემდეგ ამდენი დრო გავიდა და თბილისობა იმ წლების გარდა, როდესაც  თბილისში იყო  არეულობა, დაპირისპირება და ომი, ყოველ წელს იმართება და თბილისელებისთვის საყვარელი დღესასწაულია. მე თბილისში არ დავბადებულვარ, ჯვარში ვარ დაბადებული და გაზრდილი. კარგი ოჯახი გვქონდა. მამაჩემი მეტივე იყო, დედა მეაბრეშუმე და სახალხო მკურნალი. თბილისში მაშინ ჩამოვედი, როდესაც 21 წლის ასაკში უნივერსიტეტში  ჟურნალისტიკის ფაკულტეტზე ჩავაბარე. მთელი ცხოვრებით თბილისთან ვარ დაკავშირებული, თუმცა ღა მშობლიურ მხარესთან და ჯვართან კავშირი არასდროს გამიწყვეტია.    

- ძალიან საინტერესო ცხოვრება გაიარეთ,  მრავალფეროვანია თქვენი ბიოგრაფია. თავად, როგორ ფიქრობთ, რა იყო ყველაზე მნიშვნელოვანი მიმართულება თქვენს პროფესიულ ცხოვრებაში?  

- ეს იმას ჰგავს, ადამიანს ჰკითხო, რომელი შვილი მეტად გიყვარსო. მე მიყვარდა ყველა საქმე, რომელსაც ვაკეთებდი. ჯერ კიდევ სკოლის ასაკში დავინტერესდი მშობლიური კუთხის შესწავლით. სათავგადასავლო მოგზაურობა პატარა ასაკიდან დავიწყე, როდესაც შევქმენი ჯგუფი და მოვიარე მაგანას და ინწრას ხეობა. წლების შემდეგ ორგანიზება გავუკეთე ბევრ ექსპედიციას: 1962 წელს  თბილისის რკალს, 1963 წელს ექსპედიციას იალბუზის გარშემო, იყო ასეთი ექსპედიცია რუსთაველის კვალდაკვალ, რომელიც 1966 წელს განხორციელდა აჭარაში, სამცხე - ჯავახეთში. 24 წლის ვიყავი, სამ მეგობართან ერთად ველოსიპედით დავფარეთ რვაათასკილომეტრიანი დისტანცია საბჭოთა კავშირის რვა რესპუბლიკაში. ველოსიპედები უნივერსიტეტმა გვიყიდა, სტიპენდიებიც წინასწარ მოგვცეს. გზაზე ბევრი დაბრკოლება შეგხვდა, მაგრამ ამ მოგზაურობამ დიდი გამოცდილება და ცოდნა მომცა, რაც მერე ძალიან გამომადგა. 

gvanji_mania-066 გვანჯი მანია და ტიმ სევრერინი 1984 წელი 

მქონდა აქტიური ჟურნალისტური ცხოვრება. ჟურნალისტიკის ფაკულტეტი დავამთავრე, მაგრამ პარალელურად ვსწავლობდი ეკოლოგიას, სოციოლოგიას, ხელოვნებას.  წლები ვიმუშავე საქინფორმში, გაზეთებში „კომუნისტი“, „ახალგაზრდა ივერიელი“, მიღებული მაქვს ჟურნალისტური პრემიები. ძალიან მაინტერესებდა ბუნება, ადამიანები, კავკასიის ხალხთა ცხოვრება, კულტურა, ისტორია. ვმუშაობდი საქართველოს ბუნების დაცვის სახელმწიფო კომიტეტში, სამეცნიერო - ტექნიკური ინფორმაციის განყოფილებისა და ბუნების დაცვის საზოგადოების ეკოლოგიური განათლების განყოფილების უფროსად. მოგვიანებით  ჩემი ინიციატივით მოხდა  „ ბუნების ქომაგის“ საპატიო  წოდების დაწესება,  რომელსაც გადავცემდით ბუნების დამცველებს.

ახალგაზრდობიდან აქტიური და  შეუპოვარი ხასიათი მქონდა, ალბათ ამიტომაც  ჯერ კიდევ სტუდენტობისას, როგორც არასაიმედო პერსონა, უშიშროებას აღრიცხვაზე ვყავდი აყვანილი. არ ვერიდებოდი საზოგადოებაში იმის მხილებას და კრიტიკას, რაც მაწუხებდა და არასწორად მიმაჩნდა. ბევრ რამეში მიშლიდნენ ხელს, მაგრამ მე მაინც ჯიუტად ვაკეთებდი ჩემს საქმეს.  საბჭოთა  რეჟიმის  პირობებში, როდესაც ხელისუფლება გეორგიევსკის ტრაქტატის 200 წლის აღნიშვნისთვის ემზადებოდა, მოვაწყვეთ სამდინარო -საზღვაო ექსპედიცია „ ოქროს საწმისი“, რომელიც უპრეცედენტო ამბავი აღმოჩნდა. ავაგეთ ძველკოლხური ნიმუშის ხომალდი, რომელსაც ვუწოდეთ „ოქროს საწმისი“. ვიმოგზაურეთ ისტორიულ კოლხეთში, ექსპედიციის მესამე წელს გერმანიაში იმართებოდა ოლიმპიური თამაშები, გვინდოდა დუნაის გავლით  ქართული დროშით შევსულიყავით მიუნხენში, მაგრამ უფლება არ მოგვცეს უშიშროების სამსახურებმა. ვიცოდი, რომ არგონავტების მარშუტის გამეორება და  კოლხური კულტურის პოპულარიზაცია საბჭოთა ხელისუფლებას დიდად არ მოეწონებოდა, ამიტომ ისე შევფუთეთ, თითქოს  ექსპედიცია გასაბჭოების 50 წლისთავს ეძღვნებოდა. ასეთივე თამამი განაცხადი იყო, საცხენოსნო ექსპედიცია, რომელიც მოვაწყვეთ  კასპის რაიონში, დიდგორის ბრძოლის ადგილებში. რუსეთის მიერ დიდგორის თემაზე საუბარი აკრძალული იყო, რუსების დახმარების გარეშე, როგორ გაიმარჯვეთო, ჩვენ  კი დიდგორის ბრძოლის ადგილებში მოვაწყვეთ ექსპედიცია, რომელშიც 16 ცხენოსანი მონაწილეობდა. ეს საკითხი წამოჭრა ლევან გოთუამ, რომელმაც მიგვანიშნა ამის შესახებ ლიტერატურულ გაზეთში. მე ეს ლაშქრობა მივუძღვენი მის ხსოვნას, დავით აღმაშენებლის, გიორგი სააკაძის და თევდორე მღვდლის მოღვაწეობას. 

 - თქვენი ხელშეწყობით საქართველოში დამყარებული არაერთი რეკორდი მოხვდა გინესების რეკორდების  წიგნში, როგორ  დაუკავშირდით  გინესების რეკორდებს?

 - გინესების რეკორდების საქმესთან  დამაკავშირა ჯუმბერ ლეჟავამ, რომელთანაც როგორც ჟურნალისტს მქონდა ურთიერთობა იმ პერიოდიდან,  როდესაც  ვმუშაობდი საქინფორმის რედაქციაში. ჯუმბერ ლეჟავა არის ერთ-ერთი პირველი ქართველი, ვინც დაიმკვიდრა ადგილი გინესის რეკორდების წიგნში. მან ჯერ დაამყარა რეკორდი ჰორიზონტალური მდგომარეობიდან მკლავებზე აზიდვებში, შემდეგ კი - 3333 დღის განმავლობაში იმოგზაურა მსოფლიოს გარშემო ველოსიპედით. გადალახა აზიის, ავსტრალია - ოკეანეთის, ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკის, ევროპის და აფრიკის ქვეყნები, ორჯერ ეწვია ანტარქტიდას.

გინესის რეკორდების წიგნში პიროვნებები ავტომატურადაც ხვდებიან. მაგალითად, წიგნში მაია ჩიბურდანიძე შეტანილია, როგორც ყველაზე ახალგაზრდა მსოფლიო ჩემპიონი ჭადრაკში ქალთა შორის. მე გინესების რეკორდების  წიგნის მიმართ ინტერესი მქონდა, როგორც ჟურნალისტს, მაგრამ მოგვიანებით, 1993 წელს როდესაც დავაარსე მსოფლიო მიღწევათა და მოგზაურობათა ხელშემწყობი კავშირი „გიორგი,“ უკვე  აქტიურად ჩავერთე საგინესო მოძრაობაში. ჩემი დახმარებით და ხელშეწყობით  საქართველოდან ბევრი რეკორდი აისახა გინესის რეკორდების წიგნში, მაგრამ არის რეკორდები, რომლებიც სხვადასხვა მიზეზების გამო ვერ აისახა.

ჩემი ინიციატივა იყო, იუნესკოსა და მსოფლიო ოლიმპიურ კომიტეტში ქართული ცურვის სამი სახეობის მოხვედრა. ესაა ფეხური ცურვა, ხელფეხშეკრული ცურვა და მენჩურუა. ფეხური ცურვა  ძველ კოლხეთში ოდითგან იყო ცნობილი. მენჩურუა წყალში ორთაბრძოლის ხალხური  სახეობაა. რაც შეეხება ხელფეხშეკრულ ცურვას, ძალიან დიდი გამოხმაურება მოჰყვა ჰენრი კუპრაშვილის მარათონს, როდესაც მან ხელფეხშეკრულმა გადაცურა 12 კილომეტრიანი დისტანცია, დარდანელის სრუტე. სამწუხაროდ ის ვერ მოხვდა გინესის რეკორდებში, სიცოცხლისათვის დიდი რისკის გამო.  

მე ძალიან საინტერესო ცხოვრება მქონდა. გული იმაზე მწყდება, რომ ჩაკეტილ ქვეყანაში ვცხოვრობდით და არსად არ გვიშვებდნენ, კი ბატონო, საბჭოთა კავშირის რესპუბლიკები პრობლემა არ იყო, მაგრამ საზღვრებს გარეთ ვერ გახვიდოდი. მინდოდა რამდენიმე ექსპედიციის მოწყობა და  საქართელოსთვის  თავდადებული, დამსახურებული ადამიანების ისტორიების წარმოჩენა, რაფიელ დანიბეგაშვილის, სულხან საბა ორბელიანის მოგზაურობების, ასევე  ქართული თემატიკის საკითხების მოძიება, მაგრამ არ გამიშვეს. მაშინ უცხოეთში მხოლოდ იმ ხალხს უშვებდნენ, ვისაც უშიშროების კომიტეტისგან ჰქონდა ამისი უფლება, ან მათთან იყვნენ შეთანხმებულები, როგორც ჩანს, ისინი კომპრომისზე მიდიოდნენ. ჰყავდათ მათ „რჩეულები,“  მე მათ რიცხვში არ ვიყავი. უარი მითხრეს რუმინეთში, ბულგარეთში გასვლაზე, ჩაკეტილი ვიყავი. საბჭოთა უშიშროებას ჩემი ნდობა არ ჰქონდა, ამას ყველა ფეხის ნაბიჯზე ვგრძნობდი.  ჩემი ჯიუტი ხასიათით ვცდილობდი ხოლმე ჩაკეტილი წრის გარღვევას, რასაც ზოგჯერ  ვახერხებდი, ზოგჯერ - არ გამომდიოდა. 

თამუნა ნიჟარაძე

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.