არის თუ არა ვოლოდიმირ ზელენსკი არალეგიტიმური პრეზიდენტი? მისი რუსი კოლეგა და სეხნია ვლადიმერ პუტინი აცხადებს, რომ უკრაინას ირიდიულად არაუფლებამოსილი პირი ხელმძღვანელობს“, - ასეთი აზრია გატარებული ბრიტანული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „როიტერის“ (Reuters) მიერ გამოქვეყნებულ მასალაში სათაურით „პუტინის აზრით, არის უკრაინასთან მოლაპარაკების ორგანიზების შესაძლებლობა, მაგრამ კიევი ამისათვის მზად არ არის“ (ავტორები - მაქსიმ როდიონოვი და რონა პოპესკუ).
გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:
ვლადიმერ პუტინმა რუსეთის სახელმწიფო ტელევიზიასთან საუბრისას აღნიშნა, რომ უკრაინასთან მოლაპარაკებები რთულდება პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის „ლეგიტიმურობის“ საკითხის გამო, რომელიც, მისი თქმით, უფლებამოსილების ვადის გასვლის შემდეგ ქვეყნის მართვას აგრძელებს და არ აქვს უფლებამოსილება დოკუმენტების ხელმოსაწერად.
„მაგრამ, პრინციპში, თუ ისინი გაგრძელებას ისურვებენ, ამის სამართლებრივი გზა არსებობს. ნება მიეცით რადას თავმჯდომარემ იმოქმედოს კონსტიტუციის შესაბამისად“, - განუცხადა ვლადიმერ პუტინმა ჟურნალისტ პაველ ზარუბინს, - „თუ სურვილი არსებობს, ნებისმიერი სამართლებრივი საკითხის მოგვარება შესაძლებელია. თუმცა, ჯერჯერობით, უბრალოდ ვერ ვხედავთ ამის სურვილს", თქვა მან.
რუსეთის ლიდერმა აღნიშნა, რომ თუ უკრაინა მოლაპარაკებების და კომპრომისების ძიების სურვილს აჩვენებს, „მოლაპარაკებებს შესაძლოა ნებისმიერმა შესაფერისმა პირმა უხელმძღვანელოს. ბუნებრივია, ჩვენ უზრუნველვყოფთ იმას, რაც ჩვენს ინტერესებს შეესაბამება”.
რუსეთი დიდი ხანია აცხადებს, რომ ზელენსკი არალეგიტიმური პრეზიდენტია იმაზე დაყრდნობით, რომ მისი ვადა 2024 წლის მაისში ამოიწურა და მას შემდეგ საპრეზიდენტო არჩევნები არ ჩატარებულა.
თუმცა, უკრაინული მხარის თქმით, ზელენსკი ლეგიტიმური პრეზიდენტია, რადგან 2022 წლის თებერვალში რუსეთის ფართომასშტაბიანი შეჭრის შემდეგ ქვეყანაში საომარი მდგომარეობა მოქმედებს. კიევის თქმით, ომის დროს არჩევნების ჩატარება შეუძლებელია.
თავის კომენტარებში პუტინმა განაცხადა, რომ თუ უკრაინის დასავლელი მოკავშირეები მხარს დაუჭერენ მოლაპარაკებების იდეას, სამართლებრივი გზის პოვნა მარტივი იქნება. პუტინმა აღნიშნა, რომ მან ამის შესახებ „შესაბამისი სიგნალი“ გაუგზავნა აშშ-ის ყოფილ პრეზიდენტ ჯო ბაიდენს.
გარდა ამისა, პუტინმა თქვა, რომ შესაძლებელია 2022 წელს უკრაინის მიერ ხელმოწერილი საპრეზიდენტო განკარგულების გაუქმების გზის პოვნა, რაც, მისი თქმით, მოსკოვთან მოლაპარაკებებს კრძალავდა.
ამასთან, ვოლოდიმირ ზელენსკიმ გასულ კვირას განაცხადა, რომ ეს განკარგულება, რომელიც რუსეთის მიერ ოთხი უკრაინული რეგიონის ანექსიის შემდეგ მიიღეს, კრძალავდა მხოლოდ მისი უფლებამოსილების მიღმა მოქმედ უკრაინულ ჯგუფებთან მოლაპარაკებებს და მიზნად ისახავდა სეპარატისტებთან მოლაპარაკებების დაბლოკვას.
წყარო: https://www.reuters.com/world/europe/putin-says-there-is-way-organise-talks-with-ukraine-kyiv-not-willing-2025-01-28/
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.