,
„ავტოკრატულ სახელმწიფოების მმართველებისათვის აუცილებელი არ არის საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადება. ისინი, როგორც წესი, თვითონ წყვეტენ, თუ რა არის სწორი და რა არის, თავიანთი ვიწროპოლიტიკური ხედვით. კრიზისულ სიტუაციებში მათ იმედი აქვთ, რომ წესრიგს არასამხედრო სპეცრაზმების მეშვეობით დაამყარებენ. ასე ხდება, მაგალითად, ირანში, სადაც ამ მიზნით „ისლამური რევოლუციის გუშაგები“ გამოიყენებიან და რომლებიც „სახელმწიფოს მტრებზე“ თავდასხმებს აწყობენ. ასე ხდება ბელარუსშიც, სადაც ხელისუფლებას სპეციალურად ჰყავს შექმნილი დაქირავებულთა რაზმები - ე.წ. „თავზეხელაღებულები“ წვრილი კრიმინალური ელემენტების სახით. ასე ხდება საქართველოშიც, სადაც სახელმწიფო იყენებს შავფორმიან ადამიანებს, ნიღბებში, რომლებიც მსხვერპლს - საპროტესტო აქციის მონაწილეებს - ჯერ დაიჭერენ, შემდეგ სცემენ, თანაც სისტემატურად და დაუზოგავად“, - ნათქვამია ავსტრიულ გაზეთ „სტანდარდში“ (Der Standard) გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „მოხდება თუ არა რევოლუცია საქართველოში?“ (ავტორი - ფლორიან მულფრიდი, თბილისის ილიას სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი).
პუბლიკაციაში გადმოცემულ-განხილულია თბილისში მიმდინარე სახალხო გამოსვლები, რომლებიც მმართველი პარტიის მთავრობის საგარეოპოლიტიკურმა კურსმა - „ქართული ოცნების“ ანტიევროპულმა და პრორუსულმა გადახრებმა“ გამოიწვია.
„ფაქტიურად, მთავრობა არღვევს ქვეყნის კონსტიტუციას, რომელიც ქვეყნის დასავლურ-ევროპული კურსისადმი ერთგულებაა დაფიქსირებული. ეს არის მოსახლეობის ფართო მასების სურვილის წინააღმდეგ მიმართული ქმედება, რომელიც ადამიანებს მომავლს ართმევს - უკეთეს განათლებას, უკეთეს სამსახურს, უზღუდავს დემოკრატიას და რუსეთისაგან დაცვის შესაძლებლობას. მთავრობა ღიად გამოხატავს ანტიევროპულ იდეებს. პატარა პოსტსაბჭოთა ქვეყნისათვის ასეთი პოლიტიკა ყოველთვის პრორუსული კურსის გატარებას ნიშნავს“, - წერს პროფესორი ფლორიან მულფრიდი ავსტრიულ გაზეთში.
„საქართველოში ამჟამად ნამდვილი სისტემური კრიზისის მოწმენი ვართ: ერთი მხრივ, არის ავტორიტარული მთავრობა, რომელიც არ მალავს თავის სწრაფვას საზოგადოებრივი ინსტიტუტების დამორჩილების მიზნით და მეორე მხრივ, ვხედავთ პოლიტიკური ოპოზიციის სისუსტეს, რომელიც თავის არაკომპეტენტურობას და დაქსაქსულობას პათოსით და ემოციური მოქმედებით ნიღბავს და რომელსაც არც დღის წესრიგი აქვს და არც მთელი მოსახლეობის ნდობა“, - აღნიშნულია სტატიაში.
„შეიძლება ზუსტად განვსაზღვროთ, თუ როგორი სახელმწიფო გახდება საქართველო, თუ მთავრობა საპროტესტო დემონსტრაციებს მთლიანად ჩაახშობს. საქართველო ვლადიმერ პუტინის რუსეთს დაემსგავსება. სწორედ ეს არ სურს მოსახლეობას, რომელიც ხელისუფლების მსახურ პოლიციას აქტიურ წინააღმდეგობას უწევს. ქართული რეჟიმის ხისტი ხასიათი სულ უფრო აშკარა ხდება“, - ხაზგასმულია პუბლიკაციაში.
ავტორი მიუთითებს საყურადღებო გარემოებაზე: „პროტესტი თანდათან ფართოვდება, მასში მონაწილეობენ მოსახლეობის სხვადასხვა ფენები, ხელოვნების მუშაკები, საბიუჯეტო დაწესებულებების თანამშრომლები მკაფიოდ აცხადებენ, რომ ისინი ემიჯნებიან მთავრობის ანტიდასავლურ-ანტიევროპულ კურსს. ეს საკმაოდ მტკიცე პოზიციის გამოხატვაა: მათთვის უკანდასახევი გზა აღარ რჩება - იციან, რომ თუ დღევანდელი მთავრობა ხელისუფლებაში დარჩება, ისინი სამსახურის გარეშე დარჩებიან, მაგრამ თავიანთ რწმენას არ ღალატობენ“.
„დაძაბულობის პიკმა შეიძლება მიმდინარე წლის ბოლოს მიაღწიოს, როცა ძალაში შედის ახლადარჩეული პრეზიდენტის მიხეილ ყაველაშვილის უფლებამოსილება. ოპოზიცია თვლის, რომ იგი არალეგიტიმურმა პარლამენტმა აირჩია და ამიტომ მისი პრეზიდენტობა უკანონოა. ასევეთივე თვალსაზრისი აქვს ჯერ კიდევ მოქმედ პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილსაც, რომელსაც თავისი უფლებამოსილების ვადა დეკემბრის ბოლოს უთავდება და აცხადებს, რომ ერთადერთი ლეგიტიმური თანამდებობის პირი სწორედ ის არის. საპროტესტო აქციების მონაწილეები და მათი მხარდამჭერები დახმარებას დასავლეთისგან, ევროკავშირისაგან ელოდებიან, მათ სურთ, რომ ბრიუსელის მტკიცე ნება და მოქმედება დაინახონ. ისინი თვლიან, რომ დასავლეთი და კერძოდ, ევროპა თავისი ფასეულებების დაცვაზე სადღაც ჰინდუყუშში (იგულისხმება ავღანეთი - რედ.) კი არ უნდა ზრუნავდეს, არამედ კავკასიაში“, - აღნიშნავს ავტორი სტატიის დასასრულს.
წყარო: https://www.derstandard.at/story/3000000249493/kommen-es-zu-einer-revolution-in-georgien?ref=rss
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
