,
ამერიკულ პოლიტიკურ ელიტაში ორმხრივი კონსენსუსია მიღწეული ჩინეთის დაჯარიმების საქმეში. ეს საკმაოდ უსიამოვნო სიურპრიზია ჩინეთის ხელმძღვანელობისთვის, რომელიც გულუბრყვილოდ თვლიდა ჯო ბაიდენს მისი პოზიცების დამცველად.
კორონავირუსით გამოწვეული კრიზისის ეკონომიკურმა შედეგებმა შეერთებულ შტატებში შეიძლება კატასტროფული ხასიათი მიიღოს. ყველაზე დაუცველია ამერიკის მცირე და საშუალო ბიზნესი, რომელიც ქვეყანაში სამუშაო ადგილების 85%-ს უზრუნველყოფს.
პანდემიამ შეიძლება ხაზი გადაუსვას ეკონომიკაში დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობის ყველა მიღწევას, რაც დიდ გავლენას მოახდენს მომავალი საპრეზიდენტო არჩევნების შედეგებზე.
სიტუაციის გამოსასწორებლად და კორონავირუსის პანდემიის საპასუხოდ, აშშ-ს პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა 27 მარტს ხელი მოაწერა კანონს, რომელიც ითვალისწინებს ყველაზე დიდი, $ 2 ტრილიონი დოლარიანი სტიმულირების პაკეტის გამოყოფას აშშ-ს ეკონომიკისთვის.
ამ კანონის თანახმად, აშშ მთავრობა უზრუნველყოფს პირდაპირ გადახდებს და უმუშევრობის შეღავათებს ფიზიკური პირებისთვის, ფინანსურ დახმარებას შტატებისთვის, იქმნება უზარმაზარი საფინანსო ფონდი, კრიზისის შედეგად დაზარალებული საწარმოების დასახმარებლად. აშშ-ს ფედერალური სარეზერვო სისტემა, თავის მხრივ, გამოისყიდის ამერიკული კომპანიების ოთხი ტრილიონი დოლარის სახაზინო ვალდებულებებს.
მაგრამ ეს არ არის ყველა ის ეკონომიკური ღონისძიება, რომელთა მეშვეობითაც შეერთებული შტატების სამხედრო-პოლიტიკური ხელმძღვანელობა აპირებს არსებული პრობლემის მოგვარებას.
მიღებულია გადაწყვეტილება, რომ აშშ-ი ჩინეთს მოთხოვს იმ ზარალის ანაზღაურებას, რაც ამერიკულ კომპანიებს და აშშ-ის ბიუჯეტს მიადგა კორონავირუსის პანდემიისგან.
ამერიკა თვლის რომ კორონავირუსის გავრცელება უშუალოდ ჩინეთის ხელისუფლების ხელშეწყობის თუ არა მათი საქმისადმი ზერელე დამოკიდებულების ბრალია და რომ ჩინეთი ამის გამო პასუხისმგებელია მთელი მსოფლიოს და მათ შორის აშშ-ის წინაშეც.
უკვე აღძრულია სარჩელი ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის მთავრობის წინააღმდეგ, ეპიდემიის პირველ ეტაპზე კორონავირუსის პრობლემის განზრახ და ანგარების მიზნით დამალვის შესახებ ბრალდებით.
სარჩელში ნათქვამია, რომ ჩინეთის მთავრობის ასეთი ქმედებების გამო, ამერიკულმა კომპანიებმა საგარეო ვაჭრობის სფეროში დიდი ზარალი განიცადეს, რომელთა ანაზღაურებას უნდა მოახდინოს ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკამ.
საინტერესოა, რომ ეს სარჩელი შეიტანეს აშშ-ს ორ წამყვანმა საადვოკატო ბიურომ: Lucas-Copmton-მა რომელიც ემსახურებოდა დონალდ ტრამპის საარჩევნო კამპანიას, და Berman Law Group-მა, რომლის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი ფრენსის ბაიდენი, ჯო ბაიდენის ძმაა.
სასამართლოში მონაწილეთა შემადგენლობა ნათლად მიანიშნებს, რომ ამერიკულ ელიტაში მიღწეული იყო ორმხრივი კონსენსუსი ჩინეთის „ძარცვაზე“. რაც თავის მხრივ საკმაოდ უსიამოვნო სიურპრიზია ჩინეთის ხელმძღვანელობისთვის, რომელიც გულუბრყვილოდ თვლიდა ჯო ბაიდენს მის კანდიდატად ამერიკის პრეზიდენტობაზე.
ჯერ კიდევ დასაანგარიშებელია თუ რა თანხა იქნება ჩაწერილი სასარჩელო მოთხოვნაში ჩინეთის წინააღმდეგ, მაგრამ ეჭვგარეშეა, რომ საქმე ეხება ათეულ ტრილიონ დოლარს.
საერთაშორისო იურიდიულ პრაქტიკაში არსებობს ისეთი მნიშვნელოვანი დეტალი როგორიცაა ”სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიებები”.
შეიძლება ითქვას, რომ ჩინეთის მთავრობის ქონების ჩამორთმევა მოხდება ჩინეთის მთავრობისგან ზიანის ანაზღაურების მიზნით, რის უზრუნველსაყოფადაც შესაძლებელია აშშ-ში ჩინური სახელმწიფო კომპანიების ქონებების დატუსაღება.
ამასთან, ჩინეთის ინვესტიცია აშშ-ს სამთავრობო ობლიგაციებში დაახლოებით 1,1 ტრილიონი აშშ დოლარია. ერთ-ერთ სადამსჯელო ღონისძიებად საკმარისი იქნება მხოლოდ ამ საკითხთან დაკავშირებული ყველა ოპერაციის გაყინვა.
ცხადია, რომ ჩინეთის მთავრობას ამერიკულ სასამართლოში გამარჯვების მცირე შანსი აქვს. აშშ-მ დიდი ხანია მიიღო კანონი, რომლის თანახმადაც რომ მისი ეროვნული კანონი არ ცნობს საზღვრებს და აშშ-ს ფინანსთა სამინისტროს აქვს მინიჭებული უფლება განახორციელოს ეკონომიკურ სანქციები როგორც უცხო ქვეყნის მოქალაქეებზე და კომპანიებზე, ისე მთელ ქვეყნებზე.
რა საპასუხო ნაბიჯებს გადადგამს ჩინეთი ამ კონკრეტული ბრალდებების წინააღმდეგ ჯერ-ჯერობით უცნობია, მაგრამ ამ ვითარებაში უნდა ველოდოთ ჩინეთის და რუსეთის კიდევ უფრო დაახლოებას, როგორც ეკონომიკური ისე სამხედრო-პოლიტიკური თვალსაზრისით..და ამ ქვეყნებს აქვთ ის თუ რა შესთავაზონ ერთმანეთს.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
