USD 2.6978
EUR 2.9112
RUB 2.9177
თბილისი
დემურ გიორხელიძე - ჩინელებს უარს ვეტყვით და აქ ანაკლიის პორტს ავაშენებთ? მერე საიდან მოვკრებთ ტვირთებს?
თარიღი:  644

პრემიერი ირაკლი ღარიბაშვილი ამბობს, რომ მთავრობა ანაკლიის პორტის მშენებლობაზე ახალ ტენდერს გამოაცხადებს. ანალიტიკოსები მიიჩნევენ, რომ პანდემიის მიუხედავად, ამ ტენდერით უცხოელები აუცილებლად დაინტერესდებიან და ეს ინტერესი ანაკლიის პროექტის მასშტაბიდან გამომდინარე უთუოდ იქნება.

ამჯერად მაინც თუ განხორციელდება ანაკლიის პროექტი და ხომ არ განმეორდება ერთხელ უკვე ნანახი სცენარი, როცა რუსეთის თუ სხვა ფაქტორის გამო ეს პროექტი ჩაიშალა? ამის შესახებ for.ge-ს ექსპერტი ეკონომიკის საკითხებში დემურ გიორხელიძე ესაუბრა.

თავის დროზე ირაკლი ღარიბაშვილი ანაკლიას „აბრეშუმის პორტს“ უწოდებდა და მოხიბლული იყო მისი შესაძლებლობებით. ღარიბაშვილის სურვილი იყო, ანაკლია რეგიონის ერთ-ერთი ყველაზე მთავარი ლოჯისტიკური ცენტრი გამხდარიყოსადაც ეკონომიკური კლასტერი განვითარდებოდა. თუმცა მოგვიანებით ამ პორტის მშენებლობა შეჩერდა. დღეს რა პერსპექტივა აქვს ხელახალი ტენდერის გამოცხადებას?

– ანაკლია ფანტასტიკურად დიდი პროექტია, მასშტაბი უზარმაზარია, ეს არ არის მხოლოდ პორტი, ეს სატრანსპორტო უზარმაზარი კვანძია, აქ არის საჰაერო, სარკინიგზო, საავტომობილო და საზღვაო კვანძები. ეს პროექტი ქართველი ინჟინრების მიერაა დამუშავებული, მთლიანობაში, ბრწყინვალე ქართული პროექტია, რომლის ანალოგიც არ არსებობს. როგორც იცით, ამ პროექტის ავტორია ბატონი სპარტაკ ერაგია, ყულევის პორტის დამპროექტებელი, ბადრი პატარკაციშვილის დაკვეთით. მსოფლიოში ცნობილი ანაკლიის პროექტი მხოლოდ ქართული სახელმწიფოს ნების არქონის გამო ვერ განხორციელდა. ის, რაც მოხდა ტენდერის შედეგებიდან გამომდინარე, იყო გამაოგნებელი, ძალიან ცუდი და დღეს კარგია, რომ ეს გამოასწორა ხელისუფლებამ, ახლა მთავარია პოლიტიკური ნება. ამ პროექტს არ სჭირდება არც სახელმწიფო ფული, არც არაფერი, ბატონი სპარტაკის მიერ მე გახლდით მიწვეული ამ პროექტთან დაკავშირებით გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ერთ-ერთ ხელმძღვანელად მის გუნდში, ამიტომ ღრმად ვიცნობ ამ პროექტს. თუ ჩატარდება სწორი ტენდერი, რა თქმა უნდა, ეს პროექტი ამით მოიგებს, ასეც უნდა ყოფილიყო წინა ტენდერის შემთხვევაშიც, მაგრამ გადაათამაშეს ძმაკაცური ვარიანტი, ფაქტობრივად, სახელმწიფო საქმე ძმაკაცობამდე დაიყვანეს. ამიტომ, თუ ბატონი ღარიბაშვილი ამ საკითხს სახელმწიფოებრივად მიუდგება, კარგი იქნება. ფულის პრობლემა ამ პროექტს არ აქვს, ამ პროექტს არ აქვს საინჟინრო პრობლემა, ათობით ტომია დამუშავებული, უკანასკნელ ლურსმნამდეა მთელი პროექტი გათვლილი, სულ ცოტა, ოთხ ქვეყანას მოიცავს, ეს არის ყაზახეთი, აზერბაიჯანი, თავისთავად, საქართველო და დუნაის აუზის ქვეყნები. ეს არის დიდი, ალტერნატიული, ერთ-ერთი კარგი მარშრუტი აღმოსავლეთსა და დასავლეთს შორის.

რამდენადაც ვიცი, თქვენ ამ პროექტის კონსულტანტი იყავით. დღეს რა აზრისაა სპარტაკ ერაგია ხელმეორე ტენდერის გამოცხადებაზე და რას ამბობს ირაკლი ღარიბაშვილის ინიციატივის შესახებ?

– ამ დღეებში, რაც ბატონმა ღარიბაშვილმა ეს საკითხი გაახმიანა, ბატონი სპარტაკი არ მინახავს. იგი ყოველთვის მზად იქნება, რეალურად საქმე გაკეთდეს, თუმცა ცოტა რთული პიროვნებაა იმ გაგებით, რომ მას ვერ დაელაპარაკები გვერდით ეფექტებზე, სახელმწიფოს ხარჯზე ფულის კეთებაზე, ეს პატრიოტი ადამიანი, ძლიერი პროფესიონალია, ამიტომ რთულად სალაპარაკოა ქართველი თაღლითებისთვის. ყოველ შემთხვევაში, თუ ეს საქმე გაკეთდება, საქართველო უნიკალურ შესაძლებლობას მიიღებს.

ცალკეული ადამიანები ბლოკავდნენ ამ პროექტის განხორციელებას, ისიც ცნობილია, რომ, სავარაუდოდ, ხაზარაძეს არც კი ჰქონდა ფული ამ პროექტის დასამთავრებლად. სახელმწიფოს როლი რა იყო ანაკლიის პროექტის დაბლოკვის საქმეში? რუსულ ინტერესებზეცაა საუბარი, რის გამოც პრობლემა შეექმნა ამ პროექტს.

– რუსულ ინტერესზე საუბარი სერიოზული არ არის, რადგან ამ შემთხვევაში, შეცდომა დაუშვა ხელისუფლებამ. ვინც არ უნდა იყოს სახელმწიფოს ხარჯზე რაიმე ხეირის მიღების მოსურნე, გადაწყვეტილებას მთავრობის გარეშე ვერავინ იღებს. თავის დროზე ანაკლიის პროექტთან დაკავშირებით ცუდი გადაწყვეტილება იქნა მიღებული, რადგან არ არის დასამალი, რომ არც იმ ამერიკულ ფირმას არ ჰქონდა ფული და არ ჰქონდა არც პროექტი, ისინი ბატონ ხაზარაძესთან ერთად არაერთხელ იყვნენ მისულები ბატონ სპარტაკ ერაგიასთან კონსულტაციებზე. ასეთი პროექტი, რომლის დამუშავებასაც წლები სჭირდება, სხვაგან არ არსებობს, ამიტომ მაშინ მთავრობამ უზარმაზარი შეცდომა დაუშვა. თუ იმ შეცდომას არ გაიმეორებს, პროექტი არსებობს, ამ პროექტს საღი კონკურენცია სჭირდება და არა ისეთი, როგორც ეს შეფასდა ტენდერის დროს. ამ პროექტს ყველაფერი ჰქონდა, მაგრამ, როცა საქართველოზეა საუბარი, სახელმწიფო ინტერესი აქ მეათეხარისხოვანია, აქ მთავარია ნეპოტიზმი, ძმაკაცობა და როგორმე ფულის მოტეხვა.

ანაკლიასთან მიმართებით საუბარია ჩინურ ინვესტიციებზე, რომელსაც რუსულ ინტერესებთან კავშირში ამხელენ, რადგან რუსეთსა და ჩინეთს თავიანთი ინტერესები აქვთ კავკასიაში. ეს ნიშნავს, რომ ფრთხილად უნდა შევარჩიოთ ინვესტორი?

– ამ პორტს აზრი აქვს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ჩინეთიდან და მთლიანად სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიიდან ტვირთები წავა ევროპისკენ. ამდენად, რა გასაკვირია, აქ რომ ჩინელებს თავიანთი ინტერესი ჰქონდეთ? ამიტომაა სწორად კონცესიები გასაცემი, აუცილებელია პროპორციების დაცვა. რუსეთს აქვს ინტერესები? ცხადია, მას ექნებათ თავისი სარგებელი. ჩინელებს აქვთ ინტერესი? ცხადია, ჩინელების გარეშე ეს პროექტი არ გაკეთდება. ამერიკელებს აქვთ ინტერესი? ცხადია, ამერიკელებსაც აქვთ ინტერესი, მაგრამ, თუ შენ გინდა იძახო, მე დასავლური ორიენტაციის ვარ, აქ მე წყალქვეშა ნავების პორტს, ნავსადგომს გავაკეთებ, მერე აქედან რუსეთს დავცხებ, დედას ვუტირებ და ჩამოვშლი, ეს პროექტი არ გამოვა. მე რაღაც ასეთი ნოტები გავიგონე ამ ბოლო განცხადებებში, რომ მაინცდამაინც თურმე ამერიკული ინვესტიცია უნდა იყოს ანაკლიასთან მიმართებით, ეს არასერიოზულია, რადგან ამ კვანძს მაშინ აქვს აზრი, თუ ჩინელები თავიანთ ტვირთებს ამ გზით მიმართავენ. ვიმეორებ, ჩინელებს რომ ინტერესები ჰქონდეთ, ეს გასაკვირია? ამერიკელებს საქართველოში რა ინტერესი აქვთ? ის, რომ, გარკვეულწილად, კონტროლის საშუალება ჰქონდეთ. კი ბატონო, ეს გასაგებია, მაგრამ ჩინეთი, რუსეთი, თურქეთი? საიდან უნდა მოკრიბო ეს ტვირთები? მაშინ არ მოვა ტვირთები აქ, გადაამისამართებენ ამ ტვირთებს სხვაგან და დავრჩებით არაფრის გარეშე. ამიტომ, როცა ბრწყინვალე ეკონომიკურ პროექტს იდეოლოგია და ბრიყვული ლექსიკა ცვლის, რომელიც პოლიტიკანობის ნაზავია და სულელურ ორიენტაციაზეა ორიენტირებული, იქ არაფერი არ გამოვა. ჩინელებს უარს ვეტყვით და აქ პორტს ავაგებთ? მერე რად გვინდა ის პორტი? საიდან მოვკრებთ ტვირთებს? ანტირუსული კრეტინიზმით, რომელსაც საერთო არ აქვს პოლიტიკასთან? ყველა დიდი მოთამაშე თამაშობს საკუთარი გეოპოლიტიკური ინტერესების ფარგლებში და ეს არის გრძელვადიანი ინტერესები. საქართველო კი არასდროს არ იყო გარკვეული გეოპოლიტიკაში და ყოველთვის კისერი მოიტეხა ამ პორტთან დაკავშირებით. არ შეიძლება ეკონომიკურად მავნე განცხადებები აკეთონ. თუ ვინმე ფიქრობს, რომ აქ ნატოს ბაზას გააკეთებს წყალქვეშა ნავებისთვის, მე იმ ხალხს სერიოზულად არ აღვიქვამ.

წყარო:https://for.ge/

სპორტი
კახა კალაძე: ეს არ არის უბრალოდ გამარჯვება, ეს თარიღი საქართველოს უახლეს ისტორიაში ოქროს ასოებით იწერება

საქართველოს ფეხბურთელთა ეროვნული ნაკრების გამარჯვების შემდეგ, საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი კობახიძე, თბილისის მერი კახა კალაძე და ნაკრების წევრები პირველი რესპუბლიკის მოედანზე შეკრებილ გულშემატკივრებს შეუერთდნენ და გამარჯვება მათთან ერთად აღნიშნეს.

კახა კალაძემ მადლობა გადაუხადა ეროვნულ ნაკრებს და და კიდევ ერთხელ ხაზი გაუსვა პლეიოფის ფინალში გამარჯვების განსაკუთრებულ მნიშვნელობას.

„გილოცავთ! რთულია, ვისაუბრო იმაზე, თუ რამხელა გამარჯვება მოიპოვა ჩვენმა ქვეყანამ. ეს არის ის, რასაც ათეულობით წელი ველოდებოდით. ეს არ არის უბრალოდ გამარჯვება, ეს არის ისტორიის დაწერა. საქართველოს უახლეს ისტორიაში 2024 წლის 26 მარტი ოქროს ასოებით იწერება, იმიტომ, რომ ჩვენი ეროვნული ნაკრები ითამაშებს ევროპის ჩემპიონატზე“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

დედაქალაქის მერმა მადლობა გადაუხადა ეროვნული ნაკრების გულშემატკივარსაც.

„მადლობა ყველას, ვინც მოედანზე იმყოფებოდა, ვინც სახლიდან უყურებდა ამ თამაშს. ყოველთვის, როცა ჭირდებოდა საქართველოს ეროვნულ ნაკრებს, იდექით მის გვერდში. იყო უამრავი წაგება, იყო რთული პერიოდი, მაგრამ ყოველთვის იდექით იქ, სადაც ჭირდებოდა ქართულ ფეხბურთს, ქართულ სპორტს და ამისთვის მინდა მადლობა გითხრათ თითოეულ თქვენგანს“, - მიმართა გულშემატკივრებს კახა კალაძემ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.