ჯგუფი "ბითლები" (ლი) არის ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი და ლეგენდარული მუსიკალური კოლექტივი როკის ისტორიაში. მათი მუსიკა და კულტურული მემკვიდრეობა დღესაც ინარჩუნებს მნიშვნელოვან ადგილს მსოფლიო მუსიკალურ ინდუსტრიაში. ჯგუფი ჩამოყალიბდა 1960 წლის 16 იანვარს ინგლისის ქალაქ ლივერპულში. მისი წევრები იყვნენ ჯონ ლენონი (John Lennon), პოლ მაკკარტნი (Paul McCartney), ჯორჯ ჰარისონი (George Harrison) და რინგო სტარი (Ringo Starr).
ჯგუფის პირველი ეტაპი დაემთხვა სკიფლის და როკ-ენ-როლის ეპოქას. თავდაპირველად "ბითლები" ასრულებდნენ ამერიკელი როკენროლ შემსრულებლების კომპოზიციებს, თუმცა მალევე დაიწყეს საკუთარი მუსიკის შექმნა. 1962 წელს მათ გააფორმეს კონტრაქტი მუსიკალურ პროდიუსერ ჯორჯ მარტინთან (George Martin), რომლის დახმარებითაც გამოვიდა მათი პირველი სინგლი "Love Me Do".
1963 წელს ჯგუფმა გამოუშვა სადებიუტო ალბომი "Please Please Me", რომელმაც დიდი წარმატება მოიპოვა. ამის შემდეგ "ბითლების" პოპულარობა სწრაფად გაიზარდა და დაიწყო ე.წ. "ბითლომანია". მათი კონცერტები მთელ მსოფლიოში ივსებოდა და მათი მუსიკა ახალი თაობისთვის ინსპირაციის წყაროდ იქცა.
1964 წელს ჯგუფმა ამერიკულ ბაზარზე დიდი წარმატება მოიპოვა და გახდა პირველი ბრიტანული ჯგუფი, რომელმაც ამერიკის ბილბორდის ჩარტებში პირველი ადგილი დაიკავა. ამავე წელს მათ მიიღეს მონაწილეობა ფილმში "A Hard Day's Night", რომელიც წარმატებული აღმოჩნდა და ჯგუფის იმიჯი კიდევ უფრო გააძლიერა.
1965-1967 წლებში "ბითლების" მუსიკა საგრძნობლად განვითარდა და ექსპერიმენტულ ხასიათს შეიძინა. ალბომები "Rubber Soul", "Revolver" და "Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band" მუსიკალურ ინდუსტრიაში რევოლუციური ნამუშევრები გახდა. ჯგუფმა მუსიკაში შემოიტანა ფსიქოდელიური და ავანგარდული ელემენტები, რაც მათი მუსიკის გამორჩეულობას კიდევ უფრო ხაზგასმდა.
1968 წელს ჯგუფმა გამოუშვა ორმაგი ალბომი "The Beatles" (ცნობილი როგორც "White Album"), რომელიც შეიცავდა მრავალფეროვან მუსიკალურ სტილებს. თუმცა ამ პერიოდში ჯგუფის წევრებს შორის ურთიერთობა გაიწია და დაიწყო დაძაბულობა. 1969 წელს მათ ჩაწერეს ალბომი "Abbey Road", რომელიც მიიჩნევა ერთ-ერთ საუკეთესო ნამუშევრად მუსიკის ისტორიაში.
1970 წელს ჯგუფმა ოფიციალურად გამოაცხადა დაშლა. მათი ბოლო სტუდიური ალბომი იყო "Let It Be". დაშლის მიუხედავად, "ბითლების" მუსიკა და გავლენა შეუქცევადად დარჩა მსოფლიო კულტურაში. თითოეული წევრი განაგრძობდა სოლო კარიერას და მუსიკალურ საქმიანობას.
ჯონ ლენონმა აქტიურად განაგრძო სოლო კარიერა, გამოუშვა რამდენიმე ალბომი, რომელთაგან ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული იყო "Imagine". პოლ მაკკარტნიმ ჩამოაყალიბა ჯგუფი "Wings" და ასევე სოლო კარიერით მრავალი ჰიტი შექმნა. ჯორჯ ჰარისონმა გამოუშვა წარმატებული სოლო ალბომი "All Things Must Pass", ხოლო რინგო სტარმა განაგრძო მუსიკალური და კინოკარიერა.
ჯგუფმა საერთო ჯამში გამოუშვა 13 სტუდიური ალბომი და 22 სინგლი, რომელთაგან მრავალი გახდა მსოფლიო ჰიტი. მათი ალბომები და სინგლები მთელ მსოფლიოში 600 მილიონზე მეტი ასლით გაიყიდა.
ჯგუფის წევრებმა მილიარდობით დოლარი გამოიმუშავეს. პოლ მაკკარტნის ქონება 2024 წლისთვის შეფასებულია დაახლოებით 1.2 მილიარდ დოლარად. ჯონ ლენონის მემკვიდრეობა და მუსიკალური უფლებები მისი გარდაცვალების შემდეგ მის ოჯახს დარჩა, ჯორჯ ჰარისონის ქონება დაახლოებით 400 მილიონ დოლარს შეადგენდა, ხოლო რინგო სტარის ქონება 350 მილიონ დოლარად არის შეფასებული.
ჯგუფ "ბითლების" მემკვიდრეობა დღესაც ინსპირაციას აძლევს მუსიკოსებს და მსმენელებს. მათი ალბომები და სიმღერები მილიონობით ასლით იყიდება და მათი მუსიკა კვლავ აქტუალურია. "ბითლები" არა მხოლოდ მუსიკალური მოვლენა, არამედ კულტურული რევოლუციის სიმბოლოა, რომელმაც შეცვალა მუსიკის და საზოგადოების განვითარება.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.