ბათუმის სივრცითი განვითარებისა და განაშენიანების მართვის დოკუმენტაციის შემუშავების მიზნით გამოცხადებულ კონკურსში გამარჯვებულ კომპანია ,,სითი ინსტიტუტი საქართველოსთან“ ხელშეკრულება გაფორმდა, რომელსაც ბათუმის მერის მოვალეობის შემსრულებელმა, არჩილ ჩიქოვანმა მოაწერა ხელი. ინფორმაციას ბათუმის მერია ავრცელებს.
არჩილ ჩიქოვანის თქმით, ხელშეკრულება ისტორიული ღირებულებისაა, ვინაიდან დაიწყება მუშაობა დოკუმენტზე, რომელსაც უდიდესი მნიშვნელობა ექნება ქალაქის სწორი განვითარებისთვის.
„ერთი წლის წინ, დავდე პირობა, რომ ჩვენ დავიწყებდით სივრცითი განვითარებისა და განაშენიანების მართვის დოკუმენტების შემუშავებას. დღეს, შემიძლია თამამად ვთქვა, რომ ისტორიული დღეა, უკვე გამოვავლინეთ გამარჯვებული კომპანია და სწორედ დღეიდან, დავიწყებთ მუშაობას დოკუმენტზე, რომელსაც უდიდესი მნიშვნელობა ექნება ქალაქის სწორი განვითარებისთვის. მოგეხსენებათ, ურბანული პროცესების არასწორი მიმართულებით განვითარებამ გამოიწვია ქაოტური მშენებლობები, რაც უკვე მრავალი წელია მიმდინარეობს და ამ კუთხით ქალაქის წინაშე პრობლემები დაგროვდა. ქალაქის განვითარების პოლიტიკის დოკუმენტი კი, ბათუმს ქაოტური მშენებლობების განხორციელებისგან დაიცავს. დოკუმენტი სიღრმისეულ კვლევებს დაეყრდნობა, გაითვალისწინებს და დაარეგულირებს ქალაქის სწორ სამშენებლო პოლიტიკას, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვას, საინჟინრო და სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის, ეკოლოგიური და რეკრეაციული ზონებისა და ეკონომიკურ განვითარებას, კომუნალური ქსელების მოწყობას, საზოგადოებრივ კეთილდღეობასა და სხვა ძირითადი სისტემების ოპტიმიზაციას. ინფორმაციას, დოკუმენტზე მუშაობის მიმდინარეობასთან დაკავშირებით, ჩვენ კვარტალურად ჩავიბარებთ. პროცესი იქნება გამჭვირვალე და მაქსიმალურად მოვახდენთ საზოგადოების ჩართულობას. ერთობლივი ძალისხმევით, ჩვენ შევძლებთ, გრძელვადიან პერსპექტივაში ჩვენი ქალაქის სწორ განვითარებას, რაც მნიშვნელოვანია თითოეული ბათუმელისთვის“,-განაცხადა არჩილ ჩიქოვანმა.
ბათუმის მერიის ცნობით, კომპანიის გუნდმა, მერიის ქალაქგანვითარებისა და ურბანული პოლიტიკის სამსახურის წარმომადგენლებთან ერთად, პრეზენტაცია გამართა, რომელზეც წარადგინა სამუშაო გუნდის წევრები და ისაუბრა ქალაქისთვის გენერალური გეგმის მნიშვნელობაზე, შემუშავების ეტაპებსა და სამუშაო პროცესზე. მათი ინფორმაციით, განიხილეს არსებული გამოწვევები და ხაზი გაუსვეს პროცესში დაინტერესებული პირების ჩართულობისა და გამჭვირვალობის მნიშვნელობას.
„ხელშეკრულების შესაბამისად, კონკურში გამარჯვებული კომპანია უზრუნველყოფს საპროექტო მომსახურებას, რომელიც გულისხმობს ბათუმის სივრცითი განვითარებისა და განაშენიანების მართვის დაგეგმვასა და სათანადო შედეგების მიღწევას, შუალედური და საბოლოო დოკუმენტების სახით. გენერალურ გეგმაზე მუშაობა დაახლოებით ერთი წლის განმავლობაში გაგრძელდება“,-აღნიშნულია ინფორმაციაში.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.