USD 2.6760
EUR 2.8713
RUB 2.9096
თბილისი
22 ნოემბერი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  681

22 ნოემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 326-ე დღე (ნაკიან წლებში – 327-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 39 დღე.

დღის მოვლენები

  • 1830 : ჩარლზ გრეი ხდება გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი.
  • 1922 : ეგვიპტოლოგია - ჰოვარდ კარტერი, ლორდ კარნარვონის დახმარებით, ტუტანხამონის აკლდამას ხსნის.
  • 1942 : მეორე მსოფლიო ომი - სტალინგრადის ბრძოლა - გენერალი ფრიდრიხ ფონ პაულუსი ადოლფ ჰიტლერს უგზავნის ტელეგრამას შეტყობინებით, რომ გერმანიის მე-6 არმია ალყაშია მოქცეული.
  • 1943 : მეორე მსოფლიო ომი - აშშ-ის პრეზიდენტი ფრანკლინ რუზველტი, ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრი უინსტონ ჩერჩილი და ჩინეთის ლიდერი ჩან კაი-ში ხვდებიან ქაიროში, ეგვიპტე, რათა განიხილონ იაპონიის დამარცხების გეგმები (იხ. ქაიროს კონფერენცია).
  • 1943 : ლიბანი საფრანგეთისგან დამოუკიდებელი ხდება.
  • 1963 : გამოვიდა „The Beatles-ის“ მეორე ალბომი „With The Beatles“.
  • 1963 : ჯონ ფ. კენედის მკვლელობა - დალასში, ტეხასი, მოკლულ იქნა აშშ-ის პრეზიდენტი ჯონ ფ. კენედი, ხოლო ტეხასის გუბერნატორი ჯონ ბ. კონალი სერიოზულად დაშავდა. იმავე დღეს, მოგვიანებით, აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტი ლინდონ ჯონსონი კურთხეულ იქნა აშშ-ის 36-ე პრეზიდენტად.
  • 1968 : გამოვიდა „The Beatles-ის“ ორმაგი ალბომი „The Beatles“, შემდგომში ცნობილი სახელწოდებით „თეთრი ალბომი“ ("White Album").
  • 1974 : გაერო პალესტინის განთავისუფლების ორგანიზაციას დამკვირვებლის სტატუსს ანიჭებს.
  • 1975 : ფრანსისკო ფრანკოს გარდაცვალების შემდეგ ესპანეთის მეფედ ხუან კარლოსი გამოცხადდა.
  • 1977 : ბრითიშ ეარვეიზი იწყებს ზესწრაფი კონკორდით რეგულარულ რეისებს ლონდონი - ნიუ-იორკი.
  • 1986 : კრივი - მაიკ ტაისონი მეორე რაუნდში ნოკ-აუტით ამარცხებს თრევორ ბერბიკს და 20 წლისა და 4 თვის ასაკში მსოფლიოში ყველაზე ახალგაზრდა მძიმე წონის ჩემპიონი ხდება.
  • 1988 : პალმდეილში, კალიფორნია, ბომბდამშენი B-2 Spirit-ის პირველი პროტოტიპის პრეზენტაცია გაიმართა.
  • 1989 : დასავლეთ ბეირუთში, მოტორკადასთან აფეთქებული ბომბის შედეგად დაიღუპა ლიბანის პრეზიდენტი, რენე მოავადი.
  • 1990 : მარგარეტ ტეტჩერი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის პოსტიდან გადადგა.
  • 2003 : თბილისში, საქართველო, პრეზიდენტ ედუარდ შევარდნაძის ოპონენტები პარლამენტის შენობას იღებენ პრეზიდენტის გადადგომის მოთხოვნით.
  • 2004 : ნარინჯისფერი რევოლუცია იწყება უკრაინაში, საპრეზიდენტო არჩევნების შედეგების გაყალბების შედეგად.
  • 2005 : ანგელა მერკელი პირველი ქალი კანცლერი ხდება გერმანიის ისტორიაში.
  • 2008 : კოლუმბიის სამხრეთში ვულკან ნევადო-დელ-უილის ამოფრქვევის გამო 10 ადამიანი დაიღუპა, ხოლო 12.000 ევაკუირებულ იქნა.
  • 2015 : მაურისიო მაკრი არგენტინის პრეზიდენტად აირჩიეს.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1710 : ბახი, ვილჰელმ ფრიდემან — გერმანელი კომპოზიტორი (გ. 1784)
  • 1722 : სკოვოროდა, ჰრიჰორი — უკრაინელი პოეტი, კომპოზიტორი, ფილოსოფოსი (გ. 1794)
  • 1808 : კუკი, თომას — ბრიტანელი მოგზაური (გ. 1892)
  • 1819 : ელიოტი, ჯორჯ — ბრიტანელი ნოველისტი (გ. 1880)
  • 1869 : ჟიდი, ანდრე — ფრანგი მწერალი, ნობელის პრემიის ლაურეატი (გ. 1951)
  • 1877 : ადი, ენდრე — უნგრელი პოეტი (გ. 1919)
  • 1890 : დე გოლი, შარლ — საფრანგეთის პრეზიდენტი (გ. 1970)
  • 1901 : როდრიგო, ხოაკინ — ესპანელი კომპოზიტორი (გ. 1999)
  • 1917 : ჰაქსლი, ენდრუ ფილდინგ — ინგლისელი ფიზიოლოგი.
  • 1923 : ჰილერი, ართურ — კანადელი კინორეჟისორი
  • 1958 : კერტისი, ჯეიმი ლი — ამერიკელი მსახიობი ქალი
  • 1962 : პელევინი, ვიქტორ — რუსი მწერალი
  • 1967 : ბეკერი, ბორის — გერმანელი ჩოგბურთელი
  • 1984 : სკარლეტ იოჰანსონი — ამერიკელი მსახიობი ქალი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1617 : აჰმედ I — ოსმალეთის სულთანი (დ. 1590)
  • 1718 : ტიჩი, ედვარდ — ბრიტანელი მეკობრე
  • 1900 : სულივანი, ართურ — ბრიტანელი კომპოზიტორი (დ. 1842)
  • 1916 : ჯეკ ლონდონი — ამერიკელი მწერალი (დ. 1876)
  • 1963 : კენედი, ჯონ ფიცჯერალდ — ამერიკის 35-ე პრეზიდენტი (დ. 1917)
  • 1963 : ჰაქსლი, ოლდოს ლეონარდ — ინგლისელი მწერალი.
  • 1970 : ასლამაზაშვილი, სურენ — საბჭოთა კავშირის გმირი
  • 1980 : ვესტი, მეი — ამერიკელი მსახიობი და მწერალი (დ. 1893)
  • 1988 : მოავადი, რენე — ლიბანის პრეზიდენტი (დ. 1925)
  • 1993 : ბურგესი, ენთონი — ბრიტანელი მწერალი (დ. 1917)
  • 1996 : ლენარდი, მარკ — ამერიკელი მსახიობი (დ. 1924)
  • 2011 : სვეტლანა ალილუევა — იოსებ სტალინის ქალიშვილი, საბჭოთა ფილოლოგი (დ. 1926)

დღესასწაულები

    • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
      • ონისიფორე და პორფირე
      • ღირსი მატრონა
      • ღირსი თეოქტისტა
      • ალექსანდრე თესალონიკელი
      • წმინდა ანტონი
      • იოანე კოლოვი
      • ღირსი ევსტოლია და ღირსი სოსიპატრა
      • ექვთიმე დოხიარელი და ნეოფიტე დოხიარელი
სპორტი
გრიგალაშვილი ევროპის ჩემპიონია - შავდათუაშვილმა ბრინჯაოს მედალი მოიგო

ხორვატიის დედაქალაქ ზაგრებში ძიუდოში ევროპის ჩემპიონატის მეორე საშეჯიბრო დღეს საქართველოს სახელით ტატამზე 6 ქართველი ძიუდოისტი წარდგა. მათგან ფინალურ ბლოკში ლაშა შავდათუაშვილი (-73 კგ) და ტატო გრიგალაშვილი (-81 კგ) ვიხილეთ. გრიგალაშვილმა ფინალში ფრანკ დე ვიტი დაამარცხა და ევროპის ჩემპიონი კარიერაში მესამედ მოიგო, ხოლო შავდათუაშვილმა ბრინჯაოსთვის ბრძოლაში მოლდოველ ადილ ოსმანოვს აჯობა.

ტატომ ასპარეზობა მეორე წრეში დაიწყო და ფრანგ ომარ ჯალოს სძლია, მესამე წრეში სერბეთის სახელით მოასპარეზე ისლამ სოგენოვი დამატებით დროში დაამარცხა, მეოთხედფინალში უნგრელ ატილა უნგვარს აჯობა, ნახევარფინალში კი იტალიელი ანტონიო ესპოსიტო დაამარცხა.

შავდათუაშვილმა ასპარეზობა მეორე წრეში დაიწყო და ხორვატ რობერტ კლაჩარს სძლია, შემდეგ ეტაპზე კი ფინეთის სახელით მოასპარეზე ტურპალ დუკაევს აჯობა. სამწუხაროდ, ლაშა მეოთხედფინალში შიდოებით დანიელ ლავრენტევთან დამარცხდა, რეპეშაჟში კი ბულგარელ მარკ ჰრისტოვს სძლია.

შეგახსენებთ, ამ მომენტში საქართველოს ნაკრების ანგარიშზე ორი ოქროს და ორი ბრინჯაოს მედალია.

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.