საქსტატმა 2023 წლის პირველი კვარტლის მშპ-ის დეტალური ანგარიში გამოაქვეყნა. მისი მიხედვით, საქართველოს ეკონომიკის ზომა პერიოდის განმავლობაში 16.4 მილიარდი ლარი იყო. წინა წელთან შედარებით კი მშპ-ის ზრდამ კი 6.8% შეადგინა.
სექტორებს შორის ზომით #1 ადგილზეა საბითუმო და საცალო ვაჭრობა, რომლის კონტრიბუციაც მთლიან შიდა პროდუქტში 2 მილიარდ ლარს შეადგენდა. ამასთან, ვაჭრობის სფერო წლიურად 14%-ით გაიზარდა. მეორე ადგილზეა უძრავ ქონებასთან დაკავშირებული საქმიანობები 1.7 მილიარდით. ამ სფეროში ეკონომიკური აქტივობა წინა წლის ანალოგიურია. რაც შეეხება ყველაზე მაღალ ზრდის ტემპს, ის IT, ინფორმაციისა და კომუნიკაციის სფეროშია, რომელიც წლიურად 44%-ით არის გაზრდილი.
ეკონომიკური ზრდა სექტორების მიხედვით:
● საბითუმო და საცალო ვაჭრობა - 2.06 მილიარდი ლარი, ზრდა წინა წელთან 14%
● უძრავ ქონებასთან დაკავშირებული საქმიანობები - 1.7 მილიარდი ლარი, ზრდა წინა წელთან 0%
● დამამუშავებელი მრეწველობა - 1.33 მილიარდი ლარი, კლება წინა წელთან -7%
● მშენებლობა - 930.2 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 15%
● ლოგისტიკა - 846.2 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 3%
● განათლება - 803.3 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 13%
● საფინანსო და სადაზღვევო სექტორი - 791.6 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 7%
● ინფორმაცია და კომუნიკაცია - 784.7 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 44%
● სოფლის, სატყეო და თევზის მეურნეობა - 758.4 მილიონი ლარი, კლება წინა წელთან -2%
● ჯანდაცვა და სოციალური მომსახურების საქმიანობები - 625.9 მილიონი ლარი, კლება წინა წელთან -13%
● ხელოვნება, გართობა და დასვენება (მათ შორის აზარტული თამაშები) - 602.3 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 17%
● ენერგეტიკა - 515.3 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 0%
● ტურიზმი - 436.8 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 16%
● პროფესიული, სამეცნიერო და ტექნიკური საქმიანობები - 323.7 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 5%
● სამთომოპოვებითი მრეწველობა - 184.8 მილიონი ლარი, კლება წინა წელთან -11%
● ადმინისტრაციული და დამხმარე მომსახურების საქმიანობები - 170.3 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 33%
● წყალმომარაგება; კანალიზაცია, ნარჩენების მართვა - 134.6 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 0%
● სხვა სახის მომსახურება - 133.6 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 23%
● შინამეურნეობების, როგორც დამქირავებლის, საქმიანობები; არადიფერენცირებული საქონლის და მომსახურების წარმოება შინამეურნეობების მიერ საკუთარი მოხმარებისათვის - 21.4 მილიონი ლარი, ზრდა წინა წელთან 38%.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.