13 ემისია და ობლიგაციებით მოზიდული ₾375 მლნ - როგორ პოზიციონირებს „თეგეტა ჰოლდინგი” კაპიტალის ბაზარზე?

თარიღი: 943

13 ემისია და ფასიანი ქაღალდებით მოზიდული 375 მლნ ლარი - ასეთია 2022 წლის შემდეგ „თეგეტა ჰოლდინგის” მიერ კაპიტალის ბაზარზე გააქტიურების შედეგი, რომელიც კომპანიის გაძლიერებაში, ადგილობრივ და რეგიონალურ ბაზრებზე განვითარებაში ითარგმნება.

„თეგეტა“ ობლიგაციების ბაზარზე 2019 წელს გააქტიურდა. 2022 წელს კი უკვე ლარის 150 000 000 ლარის ფასიანი ქაღალდები წარმატებით გამოუშვა. ამის შემდეგ იყო 2023 წელს რამდენიმე გამორჩეული ემისია, მათ შორისაა ADB-ის მხარდაჭერით პირველი მწვანე ობლიგაციები ეროვნულ ვალუტაში. ჰოლდინგმა 2023 წელი 7 ტრანზაქციით და 500-ზე მეტი ადგილობრივი და საერთაშორისო ინვესტორით ჩახურა. 2024 წლის თითქმის 8 თვის მონაცემებით კი დამატებით 6 ემისია განახორციელა.

რაც შეეხება ზოგადად, ქართული კაპიტალის ბაზრის განვითარებას, “თიბისი კაპიტალის” მონაცემებით, 2023 წელს საქართველოს კაპიტალის ბაზრის მოცულობა, თითქმის, გაორმაგდა და 2.1 მლრდ ლარი შეადგინა. საინვესტიციო ბანკში იმასაც აღნიშნავენ, რომ გასული წლის ზრდა ბაზარზე რეკორდულად სწრაფი მაჩვენებელია, თუმცა საქართველოს სავალო კაპიტალის ბაზარი კვლავ მცირე ზომისაა და ქვეყანაში კორპორაციული სავალო კაპიტალის ბაზრის მხოლოდ 8%-ს შეადგენს. შესაბამისად, მათი შეფასებით, ბაზარი განვითარების ადრეულ სტადიაზეა და მისი ზრდის პოტენციალი მეტწილად ეკონომიკის ზომით განისაზღვრება.

ობლიგაციების ბაზარზე არსებული ტენდენციების, „თეგეტა ჰოლდინგის” ემისიებისა და შედეგების, ბონდების გამოშვებით გაჩენილი შესაძლებლობებისა და განვითარების პროექტების შესახებ BM.GE-სთან „თეგეტა ჰოლდინგის“ ინვესტორებთან ურთიერთობის დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა მანანა ხინაშვილმა ისაუბრა.

- მანანა, პირველ რიგში შეგვიფასეთ - როგორი იყო 2024 წლის დაწყებიდან დღემდე კაპიტალის ბაზარზე “თეგეტას” აქტივობა - რამდენი და რა ღირებულების ემისიები განახორციელეთ?

„თეგეტა ჰოლდინგისთვის” წლის პირველი ნახევარი, ასევე ივლის - აგვისტოც წარმატებული იყო. ამ პერიოდში, კომპანიამ 6 ემისია განახორციელა, რა დროსაც განთავსებული ფასიანი ქაღალდების ჯამური ღირებულება 85 მლნ ლარამდე იყო. ამ პერიოდის განმავლობაში ჩვენ გავაუმჯობესეთ ობლიგაციების კუპონი, რამაც ევროს შემთხვევაში ფიქსირებული 6.75%, ხოლო ლარის ფასიანი ქაღალდებისთვის ფიქსირებული 13.5% შეადგინა.

აღსანიშნავია, რომ ჩვენს ობლიგაციებში ინვესტირებას ფიზიკური პირებიც აქტიურად ახდენენ. შედეგად, გასული წლიდან მოყოლებული დღემდე „თეგეტას“ ფასიან ქაღალდებში ფიზიკური პირების მონაწილეობის მაჩვენებელი დაახლოებით 50%-ია.

- რომ ჩავშალოთ, როგორია ინვესტორების პროცენტული გადანაწილება არარეზიდენტ, რეზიდენტებს შორის?

ობლიგაციების გამოშვებით მოზიდულ სახსრებში არარეზიდენტი ინვესტორების წილი დაახლოებით 30%-ია, დანარჩენი კი ადგილობრივ ინვესტორებზე მოდის. წლის პირველ ნახევარში გამოშვებულ ფასიან ქაღალდებში ინვესტირება სრულად ფიზიკურმა პირებმა განახორციელეს, ივლის-აგვისტოში განხორციელებულ ემისიებში კი მონაწილეობა მიიღეს, როგორც საპენსიო სააგენტომ, ასევე საბანკო ინსტიტუტებმა და კერძო კომპანიებმა.

აღნიშნული ფასიანი ქაღალდების გამოშვებისას, შეთავაზების პერიოდი ინვესტორების მხრიდან მაღალი აქტიურობით გამოირჩეოდა და შედეგად დაფიქსირებული ინტერესი ემისიის ჯამურ ღირებულებასაც კი აჭარბებდა. 2022 წლის შემდეგ განხორციელებული ემისიებით „თეგეტას” დღეისთვის დაახლოებით 800-მდე ინვესტორი ჰყავს.

- გასულმა წელმა ცხადყო, რომ ობლიგაციების ბაზარი აქტიურია და "თეგეტას" ფასიანი ქაღალდებით დაინტერესება მაღალია. თქვენ ასევე აღნიშნავთ, რომ ობლიგაციებზე მოთხოვნა გადაჭარბებულია და ეს ეხება როგორც დოლარის და ევროს, ასევე ლარში დენომინირებულ ობლიგაციებს - რა განაპირობებს ჭარბ მოთხოვნას, მათ შორის უცხოელი ინვესტორების მხრიდან?

პირველ რიგში აღვნიშნავ, რომ კომპანიის ფინანსური სიძლიერე და რეპუტაცია ერთ-ერთი მთავარი განმაპირობებელი ფაქტორია პოტენციურ ობლიგაციონერთა მიერ გადაწყვეტილების მიღებისას. ამასთანავე, საბანკო და საფინანსო ინსტიტუტები, კერძო კომპანიების მიერ ფინანსური მაჩვენებლებისა და რისკის პროფილის დეტალური შესწავლის შემდეგ იღებენ გადაწყვეტილებას.

ვფიქრობ, ჩვენს წარმატებას ასევე განაპირობებს ის, რომ საერთაშორისო ბაზარზე ჰოლდინგს მაღალი ცნობადობა და რეპუტაცია აქვს, რაც კაპიტალის ბაზრებზე ჩვენთვის რესურსის ხელმისაწვდომობას უზრუნველყოფს. მნიშვნელოვანი ფაქტორია, ასევე "თეგეტას" გამჭვირვალე ფინანსური პოლიტიკა, ეს თავის მხრივ ფიზიკური პირების მხრიდან ჩვენი ობლიგაციების მიმართ მაღალი ინტერესს განაპირობებს. რაც შეეხება არარეზიდენტი ინვესტორების მხრიდან ობლიგაციებით დაინტერესებას, „თეგეტას” საერთაშორისო აქტივობებსა და მსხვილ საერთაშორისო ბრენდებთან პარტნიორობას უკავშირდება. როგორც მოგეხსენებათ „თეგეტა ჰოლდინგი“ გამორჩეულია პორტფელის დივერსიფიკაციით და საერთაშორისო პარტნიორული ურთიერთობებით.

- თქვენ ასევე აღნიშნავთ, რომ ობლიგაციების გამოშვებით მოზიდული სახსრები კომპანიის ადგილობრივ და რეგიონის ბაზარზე განვითარებას ხმარდება - შეგიძლიათ შეაფასოთ, ფასიანი ქაღალდების გამოშვებით დაჩქარდა თუ არა განვითარების გეგმა და რამდენად?

დაჩქარდა იმ თვალსაზრისით, რომ ჩვენთვის ობლიგაციების განთავსებით ფინანსური რესურსი უფრო ხელმისაწვდომი გახდა. შემცირებული საპროცენტო განაკვეთით, გამოთავისუფლდა ალტერნატიული ფინანსურ რესურსი, რომლის ჰოლდინგის საინვესტიციო მიმართულებით მიმართვა გახდა შესაძლებელი. ევროსა და დოლარში ფასიანი ქაღალდების გამოშვების და მეტი უცხოური ინვესტიციის მოზიდვის ინიციატივის ერთ-ერთი მიზეზი, საერთაშორისო ბაზარზე კომპანიის განვითარების მხარდაჭერაა. პარალელურად, ძლიერდება ჰოლდინგის საერთაშორისო პარტნიორ ბრენდებთან თანამშრომლობა და ამასთანავე, ობლიგაციების გამოშვებით „თეგეტა” მეტად საჯარო კომპანია გახდა, გაიზარდა რა გამჭვირვალობა და წარმოიქმნა მეტი ანგარიშვალდებულება დაინტერესებული მხარეებისადმი. ეს და ზემოაღნიშნული ფაქტორები კაპიტალის ბაზარზე პოზიციონირებისთვის მნიშვნელოვან როლს თამაშობს.

- კონკრეტული პროექტები რომ დაგვისახელოთ, რომლის განხორციელებაც ბონდების გამოშვების შემდეგ დაიწყეთ?

შემიძლია დავასახელო მწვანე ობლიგაციები, რომელშიც ინვესტირებაც დღემდე გრძელდება და 20 მლნ ლარის ემისიის ფარგლებში ინვესტიციას მხოლოდ მწვანე მიმართულებით ვახდენთ. უფრო კონკრეტულად ეს გამოიხატება სრულად ელექტრო - მსუბუქი ავტომობილებისა და მძიმე ტექნიკის ფლობის გამარტივებისთვის, ქვეყნის მასშტაბით ელექტროდამტენების ინფრასტრუქტურის ქსელის გაფართოებაში. ჰოლდინგის მიერ ჯამში 70 ელექტროდამტენი დამონტაჟდება და საქართველოში ნულოვანი ემისიის მქონე ტრანსპორტში ჩვენი ჰოლდინგის ინვესტიცია 100 მლნ ლარს შეადგენს. აზიის განვითარების ბანკთან მწვანე ობლიგაციების ემისიის შემდეგ 1 წელი გავიდა და 400-მდე ელექტრომობილი ჩამოვიყვანეთ, რომელიც ადგილობრივ ბაზარზე რეალიზდა. ეს ყველაფერი ქვეყანაში ემისიების შემცირების მიმართულებით მნიშვნელოვანი ინიციატივა და წინ გადადგმული ნაბიჯია.

რაც შეეხება 70 დამტენს, მათი შესყიდვა დასრულებულია და მონტაჟი ქვეყნის მასშტაბით ყველა რეგიონში ეტაპობრივად ხორციელდება, რათა ელექტრომობილით გადაადგილება გამარტივდეს. პროცესი ეტაპობრივად არის დაგეგმილი და დამტენების მონტაჟი მომავალი წლის ბოლოს დასრულდება.

- კაპიტალის ბაზარზე ფასიანი ქაღალდების გამოშვებით, კომპანიას სახსრების მოზიდვის გზების დივერსიფიცირებას ახდენს, ამასთან თქვენ აცხადებთ, რომ ბოლოს ემისია, რომელიც მულტისავალუტო ობლიგაციების გამოშვებას გულისხმობს სესხის გადაფარვას მოხმარდა, რაც ამცირებს საბანკო პროდუქტზე დამოკიდებულებას - რას ნიშნავს ეს კომპანიისთვის… უფრო იაფ ფულზე წვდომა?

სანამ კაპიტალის ბაზარზე გავაქტიურდებოდით, ჩვენი სასესხო ვალდებულებებიც მეტწილად საბანკო პროდუქტებით მოზიდული სახსრები იყო, თუმცა ობლიგაციების გამოშვების შემდეგ სავალო სტრუქტურის ძირითადი ნაწილი - 80%-მდე სწორედ ბონდებზე მოდის. უნდა აღვნიშნოთ, რომ მწვანე ობლიგაციების განთავსების გარდა, რომელიც ADB-სთან ერთად გამოვუშვით, ყველა ემისია მიზნობრიობის შესაბამისად სასესხო ვალდებულებების გადაფარვას მოხმარდა.

- ADB-ის წარმომადგენელი საქართველოში BM.GE-სთან კაპიტალის ბაზრის განვითარებაზეც საუბრობდა და აღნიშნავდა, რომ ბაზარი განვითარების სტადიაშია, თუმცა ბოლო 10 წლის განმავლობაში პროგრესი თვალსაჩინოა. თქვენ როგორ შეაფასებთ ბაზრის განვითარებას - რა არის საჭირო იმისთვის, რომ უფრო მეტად განვითარდეს კაპიტალის ბაზარი?

საქართველოს კაპიტალის ბაზრის ზრდის მოლოდინები მიმდინარე 2024 წელს პოზიტიურად შეფასდა, ხოლო კონკრეტულად „თეგეტასთვის”, მიმდინარე წელიც გამორჩეულია და კაპიტალის ბაზრებზე ჩვენი აქტიურობაც იზრდება, ამ კუთხით შეფერხება არ გვქონია. პარალელურად ბაზარზე ვხედავთ რამდენიმე ახალ ემიტენტს, რაც იმას ნიშნავს, რომ ბაზარი ვითარდება.

„თეგეტა” ობლიგაციების მრავალფეროვანი განთავსებებით მრავალ ჭრილში იყო პირველი, მათ შორის მულტისავალუტო ემისიებით, რაც ქვეყნის ეკონომიკისათვის მნიშვნელოვანია უცხოური დაფინანსების მოზიდვის კუთხით. გამოვყოფდი რამდენიმე ტრანზაქციას, რომლის დროსაც “თეგეტას” ემისიებმა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა და ვნახეთ ემიტენტები, რომლებმაც ჩვენი გამოცდილება გაიზიარეს და წარმატებული ტრანზაქციები განახორციელეს. ეს მნიშვნელოვანია ადგილობრივი ბაზრის განვითარებისთვის და გვიხარია, რომ ჩვენი პრაქტიკები ბაზარზე ადაპტირდება.

- 2023 წელს კომპანიამ 7 ემისია განხორციელდა, წლის დასაწყისში კი 6 ემისია განახორციელეთ. როგორია კომპანიის გეგმა კაპიტალის ბაზარზე მონაწილეობისა და პოზიციონირებისთვის?

დღეის მდგომარეობით ჯამში 13 ემისია გვაქვს განხორციელებული და 375 მლნ ლარის ინვესტიცია მოვიზიდეთ. მომავლის გეგმები კვლავ ეროვნულ და უცხოურ ვალუტაში ობლიგაციების ემისიას უკავშირდება. ვფიქრობ, ამ კუთხით 2025 წელი მნიშვნელოვანი წარმატების იქნება.

ანალიტიკა

«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება.

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ, მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

სრულად

გამოკითხვა

ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?

უკრაინა

რუსეთი

არ მაქვს პასუხი

ხმის მიცემა

სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.

ბლოგი

გიორგი კობერიძე - რა ხდება აფხაზეთში?

სრულად

ჩრდილოეთ კორეა 10 ათას სამხედროს გზავნის უკრაინის წინააღმდეგ ომში

სრულად

საზოგადოებრივი სივრცეების მნიშვნელობა ქალაქის სოციალური ცხოვრებისთვის - ურბან მედია

სრულად