,
თურქეთის სახელმწიფო რადიოტელევიზიის კორპორაციის TRT-ის (Turkish Radio and Television Corporation) საიტზე გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „როგორ ენერგეტიკულ პოლიტიკას გაატარებს აშშ დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობის პერიოდში“ (ავტორი - მაჰმუთ გიურერი, TRT Haber-ის რედაქტორი). სტატია ეხმაურება მეზობელ აზერბაიჯანში, ბაქოში მიმდინარე გაეროს კონფერენციას (COP-29), რომელზეც ქვეყნის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა დასავლეთი გააკრიტიკა.
გთავაზობთ პუბლიკაციას:
ამერიკელები მსოფლიო მოსახლეობის 5%-ზე ნაკლებს შეადგენენ, მაგრამ მოიხმარენ მსოფლიო ენერგიის 26%-ს. გარდა ამისა, მსოფლიო სამრეწველო წარმოების 26% აშშ-ში ხორციელდება. ფიქალის გაზის აღმოჩენამ აშშ-ს საშუალება მისცა 2014 წელს გამხდარიყო მსოფლიოს უდიდესი ნახშირწყალბადის საწვავის მწარმოებელი. 2018 წელს აშშ-ს ნახშირის, ბუნებრივი აირის, ნედლი ნავთობისა და ნავთობპროდუქტების ექსპორტმა პირველად გადააჭარბა იმპორტს და ქვეყანა მომხმარებლიდან მწარმოებელ ქვეყნად გადაიქცა.
2022 წლის მონაცემებით, აშშ 16 ტრილიონ 396 მილიარდი კუბური მეტრი ბუნებრივი აირის მარაგით გლობალურ ცხრილში რუსეთის, ირანისა და კატარის შემდეგ მე-4 ადგილზეა.
გასულ წელს აშშ-მა გლობალურ ბაზრებზე 84.3 მილიონი ტონა გათხევადებული ბუნებრივი აირი გაიტანა. ვაშინგტონის უდიდესი მომხმარებელი რუსეთ-უკრაინის ომის შემდეგ, შეზღუდვებისა და ჩრდილოეთის ნაკადის გაზსადენის სრული დახურვის გამო ევროკავშირი გახდა.
ევროკავშირის ქვეყნების მიერ იმპორტირებულ ბუნებრივ აირში რუსეთის წილი ბოლო 3 წლის განმავლობაში 41%-დან 10%-მდე შემცირდა, ხოლო გათხევადებული ბუნებრივი აირის (LNG) წილი 20%-დან 41%-მდე გაიზარდა.
ევროკავშირის ქვეყნებმა ბოლო 2 წლის განმავლობაში გათხევადებული ბუნებრივი აირის იმპორტში 171.5 მილიარდი ევრო დახარჯეს, საიდანაც 75.1 მილიარდი ევრო აშშ-ზე მოდის.
როგორი პოლიტიკა გატარდება რესპუბლიკელი კანდიდატის დონალდ ტრამპის გამარჯვების შემდეგ?
დონალდ ტრამპმა კამპანიის დროს ხშირად ხაზი გაუსვა, რომ უფრო მეტად მწვანე ენერგიიდან წიაღისეულ საწვავზე გადავა. მან განაცხადა, რომ აშშ-ს უდიდესი ნავთობისა და ბუნებრივი აირის მარაგი აქვს. ტრამპმა აღნიშნა, რომ საჭიროა ნავთობისა და ბუნებრივი აირის ადგილობრივი წარმოების გაზრდა და სტრატეგიული ნავთობის მარაგების პოვნა. მან ასევე დადო პირობა გააფართოვოს ფედერალური ბურღვის სამუშაოები საჯარო მიწების იჯარით აღებით, რაც ჯო ბაიდენის დროს დაიწყო.
დონალდ ტრამპი ეწინააღმდეგება სუფთა ენერგიის პოლიტიკის უმეტესობას. აშშ-ს არჩეული პრეზიდენტი, რომელიც ამტკიცებს, რომ განახლებადი ენერგია არასაიმედო და ძვირია, ბაიდენის პერიოდის პოლიტიკას ახასიათებს როგორც "ჩინეთის მხარდამჭერს, რომელიც აზიანებს მრეწველობას და ზღუდავს წარმოებას".
აშშ-ის პრეზიდენტი, რომელიც ახალ წელს, 20 იანვარს, ინაუგურაციის შემდეგ თანამდებობას ოფიციალურად დაიკავებს, არ არის მზად ახალი ინვესტიციების განსახორციელებლად ქარისა და მზის ენერგიაში, რადგან მიიჩნევს, რომ ისინი ძვირი და არაეფექტურია.
მიუხედავად იმისა, რომ დონალდ ტრამპის საარჩევნო კამპანიის ერთ-ერთი უდიდესი მხარდამჭერი მსოფლიოს მნიშვნელოვანი ელექტრომობილების მწარმოებელი Tesla-ს მფლობელი ილონ მასკი იყო, იგი ეწინააღმდეგება ელექტრომობილების სუბსიდირებას. ამიტომ ის ხაზს უსვამს, რომ გააგრძელებს ტრადიციული ამერიკული საავტომობილო ინდუსტრიის მხარდაჭერას.
ბირთვული ენერგიის საკითხში დონალდ ტრამპს მიაჩნია, რომ ახალი მცირე რეაქტორების მშენებლობა არის აშშ-ს უმნიშვნელოვანესი კოზირი ენერგეტიკული დამოუკიდებლობაში.
ტრამპის დამოკიდებულება პარიზის კლიმატის შეთანხმების მიმართ არც თუ ისე დადებითია. ამერიკის შეერთებული შტატები 2020 წელს გამოვიდა შეთანხმებიდან. თუმცა, 2021 წელს გადაწყვიტა კვლავ გამხდარიყო გაეროს კლიმატის შეთანხმების პარტნიორი. და კვლავ შეუერთდა.
საუბრობენ, რომ ტრამპის ხელისუფლებამ შესაძლოა კიდევ ერთხელ გამოიყვანოს აშშ გაეროს კლიმატის ცვლილების ჩარჩო კონვენციიდან.
ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ ტრამპის პრეზიდენტობას მნიშვნელოვანი გავლენა ექნება კლიმატის ცვლილებასა და დაფინანსებაზე, სუფთა ენერგიის ტრანსფორმაციასა და სავაჭრო პოლიტიკაზე გლობალურ მასშტაბში, განსაკუთრებით ევროპაში, ხოლო პოლიტიკის შესაძლო შესუსტება დარტყმას მიაყენებს აშშ-ს ეკონომიკას.
https://www.trt.net.tr/georgian/programebi/2024/11/11/energetikuli-dg-is-cesrigi-46-2024-2208288
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
