,
ბრიტანული სამაუწყებლო კომპანიის „ბიბისის“ (BBC) ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „მზად არის ვლადიმერ პუტინი ცეცხლის შესაწყვეტად თუ იგი დროს აჭიანურებს?“ (ავტორები - ლაურა გოცი, პოლ კირბი). კრემლის მიერ ჩამოთვლილი „ნიუანსები“ იმას მიანიშნებს, რომ რუსეთი, საბოლოო ჯამში, ცეცხლის შეწყვეტის ამერიკულ-უკრაინულ ვერსიას საეჭვოა დათანხმდეს: „მშვიდობა, რასაკვირველია, გვინდა, მაგრამ მხოლოდ ჩვენი პირობების გათვალისწინებით“, - ნათქვამია პუბლიკაციაში.
გთავაზობთ სტატიის ტექსტს მცირე შემოკლებით:
რუსეთი მზადაა საომარი მოქმედებების შესაწყვეტად, ამბობს პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი, მაგრამ იქვე ამატებს - „მაგრამ არის ნიუანსები“. ის ნიუანსები, რომლებიც მან აშშ-ის წარმომადგენლებთან კრემლში შეხვედრისას ჩამოთვალა, იმდენად მნიშვნელოვანია მისთვის, რომ შეიძლება 30-დღიანი ცეცხლის შეწყვეტის იმედი გაცამტვერდეს და ნებისმიერი სამშვიდობო მცდელობა ჩანასახშივე წარუმატებელი გახდეს.
რუსი ლიდერის მოთხოვნები, პრინციპში, ახალი არ არის, ისინი ცნობილნი იყვნენ სამი წლის წინადაც, უკრაინაში შეჭრამდე... თუმცა დღევანდელი სიტუაციის გათვალისწინებით, უკრაინისა და მისი დასავლელი მოკავშირეებისათვის ბევრი მათგანი კვლავ მიუღებელი და შეუსრულებელი რჩება.
„ჩვენ თანახმა ვართ წინადადებებზე, რომ საომარი მოქმედებები შეწყდეს, - განაცხადა რუსეთის პრეზიდენტმა, - მაგრამ წინადადებები ისეთი უნდა იყონ, რომლებიც გრძელვადიან მშვიდობამდე მიგვიყვანს და აღმოფხვრის კრიზისი თავდაპირველ მიზეზებს“.
არავინ არ დაობს გრძელვადიანი მშვიდობის აუცილებლობაზე, მაგრამ ვლადიმერ პუტინის იდეა ომის საწყისი მიზეზების შესახებ მუდმივად ერთსა და იმავე გარემოებას ეხება - უკრაინის როგორც სუვერენული და დამოუკიდებელი სახელმწიფო, რუსეთის ორბიტის მიღმა არ უნდა არსებობდეს.
უკრაინას სურს იყოს ნატოსა და ევროკავშირის ნაწილი - იმდენად სურს, რომ ეს სურვილი უკრაინის კონსტიტუციაშია ჩაწერილი.
აშშ-ის პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა უკვე დააყენა ეჭვის ქვეშ უკრაინის ნატოში გაწევრიანბის შესაძლებლობა, რუსეთის პრეზიდენტს ვლადიმერ პუტინს კი ბოლო წლების განმავლობაში არაერთხელ განუცხადებია, რომ მისთვის, პრინციპში, უკრაინის სახელმწიფოს არსებობის იდეა მიუღებელია.
ეს ყველაფერი იმ ბევრი „ნიუანსის“ საფუძველშია ჩადებული, რომლებზედაც რუსეთის პრეზიდენტი ლაპარაკობს. მას სურს ხელი შეუშალოს უკრაინის არმიის გაძლიერებას მისი იარღის მარაგების შევსებას - დასავლეთმა კიევს იარაღი აღარ უნდა მიაწოდოს. კრემლს სურს იცოდეს - ვინ იქნება იმის გარანტორი, რომ უკრაინამ იარაღი აღარ მიიღოს.
ომის დაწყებისთანავე ვლადიმერ პუტინი ითხოვდა უკრაინის „დემილიტარიზაციას“, რაც კიევისა და მისი მოკავშირეებისთვის მიუღებელია.
იქმნება იმის შთაბჭდილება, რომ ვლადიმერ პუტინი თვითონ ეძებს უსაფრთხოების გარანტიებს, მაგრამ პირიქით - მას უნდა, რომ უკრაინა სუსტი და უღონო იყოს და რომ რუსეთს უკრაინიდან არანაირი საფრთხე არ ემუქრებოდეს.
დათანხმდება თუ არა რუსეთი იმას, რომ შეწყვიტოს თავისი არმიის გადაიარაღება და თავისი ძალების მობილიზება? ეს ნაკლებადსავარაუდოა და არც იყო რაიმე მსგავსზე დათმობის მინიშნება პუტინის მხრიდან, როცა იგი ჟურნალისტებს ესაუბრებოდა კრემლში.
მასმედიის წარმომადგენლებთან შეხვედრამდე ვლადიმერ პუტინი კარგ ხასიათზე დაბრუნდა კურსკის ოლქიდან, რომლის ნაწილი უკრაინის ჯარებს ჰქონდათ ოკუპირებული გასული წლის აგვისტოდან.
რუსეთს კურსკის ოლქში უპირატესობა აქვს. შესაბამისად, ვლადიმერ პუტინი აშკარად გრძნობს, რომ მოლაპარაკება ძალის პოზიციით უნდა წარმართოს. მას არ სურს ამ პოზიციების დაკარგვა.
„თუ ჩვენ საომარ მოქმედებებს შევწყვეტთ 30 დღით, ეს რას ნიშნავს? ყველა უკრაინელი, ვინც კი იქ არის, უკან თავისუფლად უნდა გავუშვათ? ანუ ჩვენ ისინი დაუსჯელად უნდა გავუშვათ იმ დანაშაულის შემდეგ, რაც მათ მშვიდობიანი მოსახლეობის მიმართ ჩაიდინეს? თუ უკრაინის ხელმძღვანელობა მათ უბრძანებს - უბრალოდ, იარაღი დაყარეთ და ტყვედ ჩაბარდითო? - იკითხა ვლადიმერ პუტინმა.
რუსეთის თავდაცვის სამინისტრომ პრეზიდენტის პრეს-კონფერენციის დაწყებამდე განაცხადა, რომ რუსეთის არმია მთლიანად აკონტროლებს ქალაქ სუჯას, რომელიც მანამდე უკრაინელებს ჰქონდათ ოკუპირებული.
„თუ ჩვენ უახლოეს ხანში [უკრაინის არმიის ქვედანაყოფებს] ფიზიკურად დავბლოკავთ, ისეთ ალყაში მოვაქცევთ, საიდანაც გასვლას ვერავინ შეძლებს. დარჩება მხოლოდ ორი გზა - ან დაღუპვა, ან ტყვედ ჩავარდნა“, - ხაზი გაუსვა ვლადიმერ პუტინმა და დაამატა, რომ იგივე ეხება ფრონტის მთელ ხაზს, სადაც რუსეთი ჯარები პრაქტიკულად ყველა მიმართულებით წინ მიდიან (თუმცა იგი ტყუის: ფრონტის დიდ ნაწილზე ამჟამად პატური სიტუაციაა შექმნილი, რუსეთის ზოგიერთი წარმატების მიუხედავად).
ვლადიმერ პუტინი თვლის, რომ 30-დღიანი ცეცხლის შეწყვეტა რუსეთს უპირატესობას დაუკარგავს, უკრაინელებს კი გადაიარაღებისა და გადაჯგუფების საშუალებას მისცემს.
სამწუხაროდ, არ არის შემუშავებული ის მექანიზმი, რომელიც ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმის შესრულებას უზრუნველყოფს. დასავლელი ქვეყნები ფიქრობენ სამშვიდობო ძალების შექმნაზე, მაგრამ ისინი მხოლოდ იმ შემთხვევაში იქნებიან ფორმირებულები, როცა სამშვიდობო მოლაპარაკების შემდეგ ხელი მოეწერება შესაბამის შეთანხმებას, მაგრამ ცეცხლის დროებითი შეწყვეტის რეჟიმის დროს მათი შექმნა დაგეგმილი არ არის. არც იმის მტკიცე რწმენა არ არსებობს, რომ რუსეთი ასეთ ვარიანტს საერთოდ დაუშვებს.
ამ „ნიუანსების“ გათვალისწინებით, ვლადიმერ პუტინი, როგორც ჩანს, ძალზე სკეპტიკურად უყურებს იმას, რომ ცეცხლის დროებით შეწყვეტას რაიმე სიკეთის მოტანა შეუძლია რუსეთისათვის იმ მომენტში, როცა ფრონტზე მისი არმია დომინირებს.
რუსეთის პრეზიდენტმა აშშ-ის ოფიციალურ პირებთან, მათ შორის დონალდ ტრამპის სპეციალურ დესპანთან სტივ უიტკოფთან, 13 მარტს, გვიან საღამოს, დახურული შეხვედრა გამართა. როგორიც არ უნდა იყოს ამ მოლაპარაკებების შედეგი, ვლადიმერ პუტინმა კარგად იცის, საბოლოოდ ყველაზე მნიშვნელოვანი მოლაპარაკება თავის ამერიკელ კოლეგასთან ექნება. „ვფიქრობთ, საჭიროა ამ ყველაფერზე ჩვენს ამერიკელ კოლეგებს და პარტნიორებს უფრო დეტალურად უნდა მოველაპარაკოთ. შეიძლება პრეზიდენტს ტრამპსაც დავურეკო“, - ტქვა მან.
ანუ ეს ნიშნავს, რომ ვლადიმერ პუტინმა წინასწარ უკვე გააჟღერა თავისი პოზიცია და მიანიშნა, რომ ცეცხლის შეწყვეტისაკენ მიმავალი გზა „ისეთი ეკლიანი პირობებითა და ნიუანსებით არის მოფენილი“, რომელთა შესრულება თითქმის შეუძლებელია.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
