გენიალური ქართველი კინომსახიობის, დოდო აბაშიძის, დაბადებიდან 100 წელი გავიდა

თარიღი: 2023

დოდო აბაშიძე დაიბადა ქ. თბილისში 1924 წლის 1 მაისს ქართული სცენის ცნობილი ოსტატების - ნინო ანდრონიკაშვილისა და ვანო აბაშიძის ოჯახში. დაამთავრა შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრალური ინსტიტუტის სამსახიობო ფაკულტეტი.

1949-1956 წლებში მუშაობდა რუსთაველის თეატრში, სადაც 20-ზე მეტ სპექტაკლში ითამაშა. განასახიერა გოდუნის (ბორის ლავრენიოვის „რღვევა“), გიორგის (ილია ჭავჭავაძის „ოთარაანთ ქვრივი“), როლერის (ფრიდრიხ შილერის „ყაჩაღები“) და სხვა როლები, თუმცა მალე თეატრალური სცენა კინოს გამო სამუდამოდ მიატოვა.

დოდო აბაშიძის კინოდებიუტი შედგა ფილმში „ჭრიჭინა“ (ს. დოლიძე, ლ. ხოტივარი, 1954), რომელშიც დამაჯერებლად განასახიერა ბავშვურად გულუბრყვილო მძღოლი ბიჭიკო. საყოველთაო პოპულარობა მსახიობს მოუტანა აბდუშაჰილის ბრწყინვალედ შესრულებულმა როლმა ფილმში „ბაში-აჩუკი“ (ლ. ესაკია, 1956).

დ. აბაშიძის თამაშის ბუნებრივი, თავისუფალი, შეუზღუდავი მანერა ეფექტურად ეთვისებოდა, როგორც მკაცრად დოკუმენტურ, ისე ბუფონადურ-პაროდიულ სტილს. შემოქმედებითი კარიერის განმავლობაში მონაწილეობა მიიღო 50-ზე მეტ ფილმში, მუშაობდა სრულიად განსხვავებული ხელწერის რეჟისორებთან.

დიდი დიაპაზონის გენიალური მსახიობი ერთნაირი წარმატებით ასრულებდა კომედიურ თუ დრამატულ როლებს. საოცარი არტისტული ბუნება, მდიდარი გამომსახველობითი ხერხები, საოცარი პლასტიკა, შთამბეჭდავი მიმიკები და ზუსტი ნიუანსები საშუალებას აძლევდა, ცოცხალი, დამაჯერებელი და დასამახსოვრებელი გაეხადა ეკრანული პარსონაჟები: მწყემსი ბდღვირა („თეთრი ქარავანი“, თ. ელიავა, ე. შენგელაია, 1963), ხევსური ალუდა („ხევსურული ბალადა“, შ. მანაგაძე, 1965), მეღვინე რეზო („გიორგობისთვე“, ო. იოსელიანი, 1966), სოსანა („დიდი მწვანე ველი“, მ. კოკოჩაშვილი, 1967), პროვინციული თეატრის მსახიობი შავლეგი („არაჩვეულებრივი გამოფენა“, ე. შენგელაია, 1968), თავადი ვამეხ ვახვარი („არ დაიდარდო!“, გ. დანელია, 1969), მამაზე ერისთავი („დიდოსტატის მარჯვენა“, ვ. ტაბლიაშვილი, დ. აბაშიძე, 1970), პოლიცმეისტერი („ვერის უბნის მელოდიები“, გ. შენგელაია, 1973), ნესტორ კალანდარიშვილი („ციმბირელი პაპა“, გ. კალატოზიშვილი, 1973) და სხვა.

გულღია, საკუთარი ბუნების ერთგული ადამიანის თემა ყველაზე ახლობელი გახდა აბაშიძის შემოქმედებაში. განსაკუთრებულია მის მიერ განსახიერებული მწყემსი სოსანა („დიდი მწვანე ველი“; ამიერკავკასიის რესპუბლიკების კინოფესტივალისა (ერევანი) და უკრაინის მეორე კინოფესტივალის პრიზები მამაკაცის როლის საუკეთესო შესრულებისათვის, 1968). დოდო აბაშიძემ უდიდესი ოსტატობითა და ფსიქოლოგიური სიბრძნით გადმოსცა წინაპართა ადათ-წესებისა და ბუნებასთან ჰარმონიის რღვევით შეშფოთებული ადამიანის დრამა.

მსახიობის მიერ განსახიერებულ მნიშვნელოვან როლებს შორის არის: ალექსანდრე („სინათლე ჩვენს ფანჯრებში“, ყ. მგელაძე; 1969 წელს მინსკის საკავშირო კინოფესტივალის პრიზი მამაკაცის საუკეთესო როლისთვის, 1970), იასონი („პირველი მერცხალი“, ნ. მჭედლიძე; პრიზები მამაკაცის საუკეთესო როლისთვის თეირანის IV საერთაშორისო კინოფესტივალზე (1975), მინსკის სპორტული ფილმებისა და ფრუნზეს საკავშირო კინოფესტივალებზე, 1976), ნიკო („როცა აყვავდა ნუში“, ლ. ღოღობერიძე, 1976), სეთური („დათა თუთაშხია“, გ. ლორთქიფანიძე, გ. გაბესკირია, 1978), ყვარყვარე („ყვარყვარე“, დ. აბაშიძე, 1978), გიორგი („ფესვები“, ყ. მგელაძე, 1987).

დოდო აბაშიძე ასევე მონაწილეობს ფილმებში: „მაგდანას ლურჯა“ (თ. აბულაძე, რ. ჩხეიძე, 1955, გაბო), „ეთერის სიმღერა“ (ს. დოლიძე, 1956, ვეფხია), „ბურთი და მოედანი“ (ყ. მგელაძე, 1961, გერონტი), „მივლინება“ (ი. ეგოროვი, 1961, რუსეთი, ქარხნის დირექტორი), „უდიპლომო სასიძო“ (ლ. ხოტივარი, 1961, გენიოსა), „ჭიაკოკონა“ (ი. ქავთარაძე, 1961, ბოჩა მორჩაძე), „ბოდიში, თქვენ გელით სიკვდილი“ (ყ. მგელაძე, 1965, აფრასიონი), „პიერი - მილიციის თანამშრომელი“ (დ. რონდელი, 1965, თენგიზ გომართელი), „მაცი ხვიტია“ (გ. შენგელაია, 1966, ოთარ მარღანია), „ტარიელ გოლუა“ (ლ. ხოტივარი, 1968, ბაჩუა), „ფიროსმანი“ (გ. შენგელაია, 1968, შავუა), „არ დაიჯერო, რომ აღარა ვარ“ (ყ. მგელაძე, 1975, მიხო), „საქმე გადაეცემა სასამართლოს“ (ვ. კვაჭაძე, 1975, პროკურორი), „სიმღერა“ ( გ.ბეჟანოვი, 1975, რუსეთი, ვარლამი), „მწვერვალი“ (მ. კოკოჩაშვილი, 1976, გაბრიელი), „რაჭა, ჩემი სიყვარული“ (თ. ფალავანდიშვილი, 1977, ვარლამი), „გამოაღეთ ფანჯრები“ (დ. აბაშიძე, 1980) და სხვა.

დოდო აბაშიძე ახმოვანებს ერთ-ერთ პერსონაჟს ანიმაციური ფილმისა „გულუბრყვილო ბატი ტასიკოს თავგადასავალი“ (რეჟ. დავით (თეიმურაზ) სიხარულიძე, 1984).

განსაკუთრებით აღსანიშნავია მისი, როგორც რეჟისორის ნამუშევრები. დოდო აბაშიძემ 1980-იან წლებში სერგო ფარაჯანოვთან ერთად გადაიღო ფილმები „ამბავი სურამის ციხისა“ (1984; შეასრულა ოსმან აღასა და მესტვირის როლები; ფილმი დაჯილდოებულია საფრანგეთის, ესპანეთის, ბრაზილიის, პორტუგალიისა და ნიდერლანდების კინოფესტივალების პრიზებით) და „აშუღ-ყარიბი“ (1988).

დოდო აბაშიძე იყო საქართველოს სახალხო არტისტი (1967); საქართველოს კინემატოგრაფისტთა შემოქმედებითი კავშირის წევრი.

გარდაიცვალა 1990 წლის 26 იანვარს. დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში. თბილისში არის მისი სახელობის ქუჩა.

სიკვდილის შემდეგ, 1992 წელს, ყ. მგელაძის ფილმში „ფესვები” (1987) შესრულებული მთავარი როლისა და გამორჩეული შემოქმედებისთვის მიენიჭა შოთა რუსთაველის სახელმწიფო პრემია.

საქართველოს კულტურისა და სპორტის სამინისტრო პატივს მიაგებს დოდო აბაშიძის ნათელ ხსოვნასა და განუზომელ ღვაწლს, რომელიც მან დასდო ქართულ კულტურას.

ბიზნესი

რას წარმოადგენს ამერიკული BlackRock-ი, რომელიც $10.5 ტრილიონის აქტივებს მართავს?

გლობალური ფინანსური ქსოვილი სხვადასხვა ტიპის კომპანიების ურთიერთქმედებაზე დგას. ფინანსურ ეკოსისტემაში ვხვდებით, როგორც ბანკებს, ასევე ნეობანკებს და ფინტექ-კომპანიებს, საპენსიო ფონდებს, საგადახდო სერვისების მიმწოდებელ ორგანიზაციებს, კერძო კაპიტალის მმართველებს, ჰეჯ-ფონდებსა და აქტივების მმართველ კომპანიებს. აი, სწორედ ამ ბოლო კატეგორიას განეკუთვნება ამერიკული BlackRock-ი, რომელიც სხვა ადამიანებისა და კომპანიების აქტივებს მართავს, ანუ მარტივად რომ ვთქვათ, ინვესტიციას მათ ნაცვლად დებს. გამართული ბიზნესმოდელის გარდა, ამერიკულ კორპორაციას მაღალი რეპუტაცია, ინვესტორებისთვის ფინანსური სარგებლის გენერირების დეკადების განმავლობაში დამტკიცებული შედეგები და პლანეტარული მასშტაბის კავშირები გამოარჩევს.

ამ ყველაფრის დამსახურებით, BlackRock-ი პლანეტის უდიდეს აქტივების მმართველ კომპანიად იქცა, რომლის პორტფელი, ბოლო შედეგებით, $10.5 ტრილიონად იყო შეფასებული. 2024 წლის პირველი კვარტალის ფინანსური ანგარიშის თანახმად, გასულ ერთ წელიწადში, ამერიკულმა კორპორაციამ აქტივების ზომა $1.4 ტრილიონით გაზარდა. ამ თანხის მასშტაბს რომ მიხვდეთ, გეტყვით, რომ მექსიკის მთლიანი შიდა პროდუქტი სწორედ $1.4 ტრილიონია, როცა ესპანეთის, ინდონეზიის და საუდის არაბეთის - ნაკლები. თუმცა BlackRock-ის ჯამური აქტივების ზომა უფრო შთამბეჭდავია, რადგან ამ მაჩვენებელს ქვეყნების მშპ-სთან თუ შევაფარდებთ, აღმოვაჩენთ, რომ მას მხოლოდ ამერიკის შეერთებული შტატები და ჩინეთი უსწრებს.

რა შემოსავალს და წმინდა მოგებას აგენერირებს BlackRock-ი $10.5 ტრილიონად შეფასებული აქტივების მართვით?

2024 წლის I კვარტალში, BlackRock-მა $4.7 მილიარდის შემოსავალი მიიღო, რაც 11%-ით მეტია, ვიდრე შარშან. შემოსავალთან ერთად, ბოლო პერიოდში მკვეთრად, კერძოდ 36%-ითაა გაზრდილი კომპანიის წმინდა მოგება, რომელმაც მიმდინარე წლის პირველ სამ თვეში $1.5 მილიარდი შეადგინა. აღნიშნულ მაჩვენებლებს, უმეტესწილად, ის ფინანსური ინსტრუმენტები აგენერირებენ, რომელთაც BlackRock-ის პორტფელში ვხვდებით - აქ იგულისხმება, როგორც კომპანიების კაპიტალი, ანუ აქციები, ასევე ფიზიკური აქტივები, მათ შორის უძრავი ქონება.

აქციების კუთხით, BlackRock-ის აქტივებს შორის ყველაზე დიდი წილი მსოფლიოს უდიდეს ტექნოლოგიურ, ფარმაკოლოგიურ და ფინანსურ კომპანიებზე მოდის. BlackRock-ის აქციების პორტფელის ათი უდიდესი პოზიცია კი, შემდეგნაირად გამოიყურება:

#1 - Microsoft - $229.7 მილიარდად შეფასებული 542.02 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 5.37%)

#2 - Apple - $178.4 მილიარდად შეფასებული 1.04 მილიარდი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 4.17%)

#3 - NVIDIA - $164.66 მილიარდად შეფასებული 182.42 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 3.85%)

#4- Amazon - $115.18 მილიარდად შეფასებული 638.54 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 2.69%)

#5 - META - $77.18 მილიარდად შეფასებული 158.94 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.8%)

#6 - Alphabet (Class A) - $62.77 მილიარდად შეფასებული 415.9 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.47%)

#7 - Alphabet (Class C) - $54.11 მილიარდად შეფასებული 355.37 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.27%)

#8 - Eli Lilly - $50.78 მილიარდად შეფასებული 65.27 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.19%)

#9 - Broadcom - $46.27 მილიარდად შეფასებული 34.91 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.08%)

#10 - Berkshire Hathaway (Class B) - $45.21 მილიარდად შეფასებული 107.51 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.06%)

წყარო:https://bm.ge/

სრულად

გამოკითხვა

ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?

უკრაინა

რუსეთი

არ მაქვს პასუხი

ხმის მიცემა

სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.

კულტურა

ვანი ეტრუსკული ცივილიზაციისადმი მიძღვნილ გამოფენას მასპინძლობს

სრულად

ეროვნული გალერეა ალექსანდრე ციმაკურიძისა და მისი პეიზაჟური სკოლის წარმომადგენელთა გამოფენას მასპინძლობს

სრულად

"იბერიელი მგლები" რომში - ქართულმა ხრიდოლმა იტალიელები განაცვიფრა

სრულად