USD 2.6753
EUR 2.8473
RUB 2.8348
თბილისი
შამპანის უგვირგვინო დედოფალი – “კლიკოს ქვრივი”
თარიღი:  615

ერთ საინტერესო ისტორიას გიამბობთ პატარა გოგონაზე, რომელსაც ბედმა დაუვიწყარი დიდება არგუნა. მთელი მსოფლიო ამ ფრანგ გოგონას კლიკოს ქვრივის სახელით იცნობს.

ის 1777 წელს დაიბადა რეიმსში, პროვინცია შამპანის დედაქალაქში, იმ ქალაქში, სადაც ფრანგი მეფეების უმეტესობა თავზე გვირგვინს იდგამდა. ეს ყველაფერი დაიწყო 16 დეკემბერს – პატარა გოგონა, სახელად ნიკოლი, ნიკოლა პონსარდანის ოჯახში მოევლინა ქვეყნიერებას. მამამისი ტექსტილის წარმოებით იყო დაკავებული. ის ვერასოდეს წარმოიდგენდა, რომ მისი ქალიშვილი უდიადესი შამპანური ღვინის მწარმოებელი გახდებოდა ოდესმე. პირიქით, მისი ამბიცია მხოლოდ და მხოლოდ კარიერა და ქალიშვილის სარფიანად გათხოვება იყო. ყოველთვის სურდა, რომ გოგონა მიეთხოვებინა რომელიმე დიდგვაროვანი ფრანგისთვის და როგორმე რაიმენაირი ტიტული მაინც მოეპოვებინა საკუთარი თავისთვის.

ამ მიზნებით შეპყრობილი პატარა ნიკოლის მამა გამუდმებით ფიქრობდა საკუთარი ოცნების ასრულებაზე, მაგრამ ქვეყანაში განვითარებულმა სოციალურმა და პოლიტიკურმა მოვლენებმა მისი ამბიციური ოცნებები საბოლოოდ დაანგრია. ამიტომაც საკუთარი მეგობრის ერთადეთ ვაჟიშვილს მიათხოვა უფროსი ქალიშვილი ნიკოლი.

ქორწინება მოხდა ფარულად, ჩუმად, 1798 წელს, ღვინის სარდაფში. ნიკოლის მეუღლე გახდა ფრანსუა კლიკო, რომლის მამას, ასევე ტექსტილის წარმოება ჰქონდა. ამავე დროს კლიკოს ოჯახს ჰქონდა პატარა ღვინის საწარმო შამპანის პროვინციაში. სამწუხაროდ, ფრანსუა არ აღმოჩნდა წარმატებული ბიზნესმენი. ნაკლებ შრომისუნარიანი, უფრო მეოცნებე კაცი იყო. სურდა რაღაც მეურნეობის განვითარება და საკუთარი ბრენდის შექმნა, მაგრამ არ დასცალდა, რადგან 1804 წელს თავი მოიკლა, თუმცა იმასაც ამბობენ, რომ ტიფისგან გარდაიცვალა.

ფრანსუას გარდაცვალების შემდეგ მისმა ქვრივმა, აწ უკვე კლიკოს ქვრივად ხსენებულმა ნიკოლ პონსარდანმა (სრული სახელი – მადამ ბარბ ნიკოლ პონსარდან კლიკო) ისე განავითარა მისი გარდაცვლილი მეუღლის მეურნეობა, რომ მთელმა მსოფლიომ გაიცნო არაჩვეულებრივი ცქრიალა ღვინო შამპანის პროვინციიდან.
რეიმსის ამ უგვირგვინო დედოფალმა შამპანური ღვინის წარმოებაში უდიდესი რევოლიციური იდეა განახორციელა. ის შევიდა შამპანურის ისტორიაში, როგორც პროგრესული ტექნოლოგიების ავტორი. ამ ქალბატონმა მოიგონა შამპანური ღვინის წარმოების დაჩქარებული მეთოდი.

რას ნიშნავს ეს? მოგეხსენებათ, შამპანიზაციის მეთოდი რთული პროცესია და გულისხმობს სხვადასხვა სტადიაზე ღვინის სხვადასხვა ტექნოლოგიურ ასპექტებს. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ასპექტი არის სითხის, ანუ ღვინის დაწმენდა, გაფილტვრა. როგორ არის ეს ღვინო ასეთი კამკამა, გამჭვირვალე, ოქროსფერი, ჯანსაღი, მას ხომ დუღილის პროცესში სხვადასხვა ტიპის მყარი სხეულების გამოყოფა ახლავს თან?! სწორედ კლიკოს ქვრივმა მოიგონა ე.წ. დეგორჟაჟის მეთოდი, ეს ფრანგული სიტყვაა და ნიშნავს შამპანურის ბოთლიდან ნალექის მოხსნას გაყინვის მეთოდით.

ვცადოთ, წარმოვიდგინოთ ვიზუალურად.

მანამდე შამპანის ყველა მწარმოებელი ბოთლს ჰორიზონტალურად ინახავდა და ჰორიზონტალურ მდგომარეობაში მყოფი ბოთლის კედელზე ილექებოდა ნალექი, მერე რთულად და ფაქიზად ხდებოდა ამ ნალექის მოშორება ღვინიდან. კლიკომ მოიფიქრა ბოთლის მოთავსება ვერტიკალურ პიუპიტრზე, რის შედეგადაც ეს ნალექი თავს იყრის ბოთლის ყელში და რადგან ბოთლი ასეა მოთავსებული, ლექი საცობს ეკრობა, ემაგრება. შემდგომ კი, გაყინვის მეთოდით, საცობზე მიმაგრებული ეს ნალექი ადვილად სცილდება. სწორედ ეს დეგორჟაჟის მეთოდი მოიგონა კლიკოს ქვრივმა და მას უნდა უმადლოდეს შამპანური ღვინის ყველა დღევანდელი მწარმოებელი ასეთ დაჩქარებულ მეთოდს.

ნარკვევის წერისას ვაგემოვნებ “კლიკოს ქვრივს Yellow Label (იელოუ ლეიბელ) ბრიუტი”-ს, რომელიც 1987 წლიდან გაერთიანდა ჯგუფში, რომელშიც შედის ჰენესი და ლუი ვიტონი, გლენმორაჯი. დღეს სახეზე გვაქვს მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე ძვირადღირებული და პრესტიჟული პროდუქტი. ვაგემოვნებ რა ღვინოს “იელოუ ლეიბელ ბრუტს”(ექსტრამშრალი შამპანური), თვალწინ მიდგას რეიმსის გარეუბნებში გაშლილი ვენახების სიმეტრია, რომელიც ასე ჰარმონიულია შამპანის ლანდშაფტებისთვის. თვალწინ მიდგას ამ დიადი ქალის პორტრეტი, ქალისა, რომელსაც მარადიული დიდების გარდა, დამსახურებულად ერგო რეიმსის უგვირგვინო დედოფლის სახელი.

სამი კეთილადშობილი ყურძნის ჯიშისგან – შარდონე, პინო ნუარ და პინო მენიე ¬– ღვინომ არისტოკრატიული ხასიათი შეიძინა. ამ ყურძნის ჯიშებიდან მხოლოდ შარდონე არის თეთრი და ეს საოცარი სითხე, რომელიც მე მიჭირავს ხელში, არის ორი წითელი ყურძნის ჯიშისა და ერთი თეთრი ყურძნის ჯიშის “ასამბლიაჟი”.
მაშ ასე, შარდონე, პინო მენიე და პინო ნუარ – “კლიკოს ქვრივი ბრიუტი იელოუ ლეიბელ” – რა ახასიათებს? ამ არაჩვეულებრივ სითხეს აქვს ახლადგამომცხვარი პურის, თბილი პურის სურნელი, ასევე – თეთრი ყვავილების, ერბოს, ატმისა და მწიფე ვაშლის სურნელი. ეს ის არომატებია, რაც, ცხადია, კლიკოს ქვრივს მეტ ღირსებას სძენს, მაგრამ არანაკლებია მისი გემო: დაბალანსებული, ხავერდოვანი, ოდნავ ცელქი და ონავარი. ყველა ამ კომპონენტის ერთიანობით “კლიკოს ქვრივი იელოუ ლეიბელ” წარუშლელ შთაბეჭდილებას ქმნის. საცქერლად სასიამოვნო “პერლიაჟი” (ცქრიალი) კი ნეტარების და ნებივრობის განცდას გვიტოვებს.
შამპანური მშვენირი აპერიტივია. ყველამ ვიცით, რომ შამპანური არაჩვეულებრივად უხდება დესერტს, მაგრამ “კლიკოს ქვრივი იელოუ ლეიბელ ბრიუტ” დიდებული აკომპონიმენტია ნებისმიერი ვახშმისთვის, ზამთარში იქნება ეს, თუ – ზაფხულში. ახლა, ამ ზამთრის ცივ ამინდში “კლიკოს ქვრივი იელოუ ლეიბელ ბრიუტ” გაგითბობთ გულს და მშვენიერ განწყობას შეგიქმნით მთელი დღის განმავლობაში.

თემურ ბენიძე

 

http://www.sommelier.ge/

კულტურა
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.