ძალიან მძიმე დღეებია და ყოველდღიურად უარესი და უარესი ხდება. პანდემია, რელიგიური ექსტრემიზმი და ყოველგვარი უბედურება ერთდროულად მძვინვარებს ქვეყანაში, თუ ამას კიდევ ქვეყანა შეიძლება ვუწოდოთ.

1. განათლების საშინელი კრიზისი. განათლება ყველაზე დაბალ დონეზეა ალბათ, ვიდრე ბოლო ოც წელიწადში ყოფილა. უნარები მოაშთეს, სახელმძღვანელოებს ორ თვეში აწერინებენ ავტორებს ფორსმაჟორში და მერე ყოველ წელს ცვლიან. წაკითხულის გააზრების დონით მეორე ასეულში რომ ვართ ქვეყნის+ნანახის გააზრებით კიდევ უფრო უკან, ეს ყოველდღიურად მტკიცდება. სტუდენტებიდან, ელემენტარული საბაზისო ცოდნა ძალიან ცოტას აქვს და უმაღლესში ლექტორს უხდება ჯერ სკოლის დონეზე ახსნას საგანი, მერე მართლა რაც უნდა ასწავლოს ის და ბოლოს თვითონაც იბნევა და სტუდენტებიც. მოტივაცია არ არსებობს, მოსწავლემ არ იცის რა უნდა და სად უნდა ისწავლოს, ქულები ფორმალობა და ფარსია. zoom-თ სწავლებამ ლექტორებიც დააბნია, სტუდენტებიც და საერთოდ არია სასწავლო პროცესი, რომელიც აუდიტორიებშიც ვერ იყო სახარბიელო. კი, ლოკალურ დონეზე ვიბრძვით ამის გამოსასწორებლად მაგრამ ეს მთლიანად სისტემის ბრალია და ერთგან გამოსწორება მთლიანად ვერ გამოასწორებს სიტუაციას. დიდად არც არავის ადარდებს და საზოგადოების პრიორიტეტიც არასდროს ყოფილა საქართველოში განათლება, სამწუხაროდ. თუ არა, ნახეთ სოციალური გამოკითხვები, რას თვლიან აქტუალურ პრობლემად ქართველები. პრიორიტეტებში განათლებას ვერსად ნახავთ.
2. რელიგიურმა ექსტრემიზმმა უფრო და უფრო მოიმატა, იმის მაგივრად რომ პირიქით, შემცირებულიყო. ეკლესია ჩვეულებრივი ფეოდალური ინსტიტუციაა, თანაც რუსული გავლენის ქვეშ მყოფი და პირდაპირ და დაუფარავად უტევს რეალურად, ქართულ ეროვნულ ინტერესებს, მაგრამ საშინელ სოციალურ პირობებში მცხოვრები, დაბალი განათლების და უმუშევარი მრევლის უმეტესობა, ყველაფერს უჯერებს და მიყვება, რადგან ღმერთსა და ეკლესიაშიღა ხედავენ მხოლოდ იმედს. ოლიგარქია კი, უბრალოდ თავისი მიზნებისთვის იყენებს ეკლესიას, რომელიც ასევე სარგებლობს ამით და მოკლედ შეხმატკბილებულად ძარცვავენ ნაქვეყნარს. საოცარი სიმბიოზია. მართლმადიდებლობის ყველაზე მანკიერი ფორმაა საქართველოში. ეს არის მართლაც „მართმადიანობა", როგორც მადამ პრეზიდენტმა აღნიშნა.
3. ეკონომიკურად საშინლად ჩამორჩენილები ვართ და ბოლო წლებში ამ მხრივ საერთოდ კატასტროფამდე მივედით. საგარეო ვალი უსასრულოდ იზრდება, ადგილობრივი რესურსების ნორმალური ათვისება არ ხდება, ხალხი ყოველდღიურად უფრო და უფრო ღარიბდება და ნაწილი საერთოდ ქვეყნიდან გარბის, იცლება აქაურობა, თუმცა იმდენი ყოველთვის დარჩება რომ ეკლესია და ოლიგარქები კვებონ და მსახურებად ეყონ.
4. საერთოდ აღარ ვართ პოლიტიკურ რუკაზე, უფრო სწორად, ფორმალურად ვართ. ინგლისურ ჟურნალს აგინებდნენ, რუსეთის შემადგენლობაში ვართ მათ რუკაზეო. საერთოდ არ მიკვირს. საქართველოს საკითხი დღის წესრიგიდან თითქმის გამქრალია.
5. რუსულ პროპაგანდას ისეთი გასაქანი აქვს, როგორიც არასდროს. დუგინის და მსგავსი იდეოლოგების ტყვეობაში მოექცა ძალიან ბევრი ქართველის გონება. რუსეთი N1 მტერია და ის მანკიერი ნარატივი, ყველა ოკუპანტია და ისტორიული მიწების გამო რომ ვხმალაობთ მთელი ამიერკავკასია, ყველას ერთნაირად გვაზარალებს. ტიმოთი სნაიდერი სამართლიანად აღნიშნავს: „1990 წლის არჩევნების შემდეგ წარმოქმნილი რუსული ოლიგარქია ჯერაც ფუნქციონირებს და თავისი საგარეო პოლიტიკით სხვა ქვეყნების დემოკრატიის განადგურებას ცდილობს".
6. ტელევიზიების 90%-ში გადის მხოლოდ გასართობი გადაცემები, საინფორმაციოები და თურქული სერიალები. სერიალები დეგრადირებულ, არადემოკრატიულ საზოგადოებაზე, კრიმინალზე და სიბნელეზე, რაც ასე ნაცნობი და ახლოა ჩვენ რეალობაში. არანაირი შემეცნებითი გადაცემები, კანტიკუნტად დოკუმენტური ფილმების გარდა. ძალიან ცუდია ეს და ნუ გგონიათ რომ არ მოქმედებს საერთო შედეგებზე. თუნდაც, სულ ელემენტარული, ტელეკომპანია „საქართველო" რომ არსებობდა გარკვეული პერიოდი, სულ ნაირ-ნაირი, საინტერესო დოკუმენტური ფილმებით და ძალიან ბევრი მაყურებლით სხვათაშორის, განსაკუთრებით ჩემ თაობაში და ბევრს მოუნდა შემდეგ, თუნდაც, ისტორიკოსობა ან პირდაპირ, სამხედრო საქმის სწავლა, ჯარში წასვლა, საოფიცრო კურსები და ა.შ. გაანადგურეს ეს არხიც. ტელევიზიებს დიდი ძალა და გავლენა აქვთ, უნდა გამოიყენონ სასიკეთოდ და არა ქვეყნის დასაზიანებლად.
7. მორყეული და არეული ეროვნული იდეოლოგია. ისტორიის ყველაზე მანკიერი ხედვა და აღქმა. პატარა ერის საშინელი სინდრომი. მთელი მსოფლიო საქართველოს ებრძვის, მართლმადიდებლობის დამარცხება უნდათ და ჩვენი მოსპობა - ესაა დედაარსი. ისევ ტიმ სნაიდერის სიტყვები რომ მოვიშველიოთ, ფაშისტებმა გლობალიზაციის რთული გამოწვევები მათ ერის წინააღმდეგ მიმართული შეთქმულების შედეგად წარმოაჩინესო. ხომ არ გაგონებთ რამეს?
8. ეთნიკურ უმცირესობების ინტეგრაციას ხელი თითქმის არ ეწყობა. ეს კიდევ ერთი კატასტროფაა. სამი ათწლეულის შემდეგ, თითქმის არაფერი შეცვლილა. ჩადიხარ და გეგონება უცხო ქვეყანაში ხარ. საერთოდ არაა ინტეგრაციისკენ სერიოზული ნაბიჯები გადადგმული. ურთულესი და ვრცელი თემაა.
9. ევროკავშირის დროშების ჩამოხევა და ევროპული ღირებულებების დაყვანა მხოლოდ სექსუალური უმცირესობების უფლებების დაცვამდე, არის ის რასაც რუსი პროპაგანდისტები ჩაგვჩიჩინებენ. სინამდვილეში, ეს უბრალოდ არის საზოგადოების ყველა წევრისთვის თანაბარი პირობების, უფლებების არსებობა. დროთა განმავლობაში, ჯერ ქალების უფლებებისთვის იბრძოდნენ, მერე შავკანიანების, მერე სექსუალური უმცირესობების და საზოგადოება ყალიბდება ერთიანად, თანასწორად და ეს გარდაუვალია, თუ გვინდა რომ ცივილიზაციის ნაწილები ვიყოთ. მე მივიჩნევ რომ ეს ყველაფერი რბილად, თანდათანობით უნდა მოხდეს. უნდა შეეჩვიოს საზოგადოება და რადიკალური ნაბიჯები და შტურმი საჭირო არ არის, ეს უკუეფექტს იწვევს ხშირად, მაგრამ ასეთ შემთხვევაშიც კი, არ შეიძლება ადამიანებს დაუპირისპირდე და სცემო, მოკლა იმის გამო, რაც უბრალოდ არ მოგწონს და რასაც უბრალოდ შენი რელიგია არ ეთანხმება. შეიძლება გამოთქვათ აზრი, თქვათ ეს არ მომწონს, მიუღებელია ჩემთვის, აქციაც ჩაატაროთ, მაგრამ სხვისი ცემის და მოკვლის უფლება არ გაქვთ, მითუმეტეს რომ ის „სხვა" არაფერს გიშავებს და არაფერს გაძალებს.

10. კიდევ ერთხელ ტიმ სნაიდერი: „XX საუკუნის ევროპის ისტორია ცხადყოფს, რომ საზოგადოებები შეიძლება დაკნინდეს, დემოკრატიები შეიძლება დამარცხდეს, ეთიკა შეიძლება ჩამოიშალოს და ჩვეულებრივი ადამიანები იქცნენ მკვლელებად". დღეს ჩვენ თვალწინ, სახელმწიფოს დაკნინება და დაცემა ხდება, დემოკრატიის დამარცხება (ისედაც ჰიბრიდულ რეჟიმებში გავდივართ) და ვისაც გიხარიათ ეს სიბნელის გამარჯვება, ვერ ხვდებით რუსული პროპაგანდის მსხვერპლი რომ ხართ და მტრის ხატად მარტო სექსუალურ უმცირესობებს წარმოიდგენთ, როცა მთავარ მტრებს ყურადღებას არც აქცევთ, მალე თქვენ თვითონვე ძალიან ინანებთ. ძალიან მალე

ნიკა ხოფერია