USD 2.7084
EUR 2.9337
RUB 2.9233
თბილისი
ლევან ბოძაშვილი - შექმნილი სიტუაციიდან გამოსავალი არის ხელისუფლების ჰორიზონტალური გადანაწილება
თარიღი:  1115

საარჩევნო სისტემის ცვლილებეთან დაკავშირებით, ხელისუფლების და ოპოზიციის კონსულტაციები დიდი ალბათობით ჩიხშია შესული და არც ჩანს პერსპექტივა, რომ ისინი რაიმე საერთო გადაწყვეტილებამდე არიან მიმსვლელები. 

შეკითხვაზე: -  თქვენი აზრით რა არის გამოსავალი ასეთ სიტუაციაში, არსებობს კი რეალურად საშუალება ოპოზიციასა და ხელისუფლებას შორის რაიმე კომპრომისული შეთავაზება წარმოიშვას? - პასუხობს უშიშროების საბჭოს მდივანის ყოფილ მოადგილე, კონსტიტუციონალისტი, ლევან ბოძაშვილი.

დიახ არსებობს და მოგახსენებთ. ერთ-ერთი, თუ ერთადერთი არა, გამოსავალი არის ხელისუფლების ჰორიზონტალური გადანაწილება შემდეგნაირად - ხელისუფლების 3 შტო გვაქვს, საკანონმდებლო, აღმასრულებელი და სასამართლო. ამ სამიდან ამჯერად 3-ვე არის „ქართული ოცნების“ მიერ მართული. ანუ რეალურად შეკავების და გაწონასწროების მექანიზმი არის ილუზია და არ ფუნქციონირებს, ანუ ქვეყანაში დემოკრატია სისტემურად ვერ იქნება.

რატომ? იმიტომ, რომ ამ მექანიზმს სჭირდება პოლიტიკური ბალანსი - პოლიტიკურ ძალებს შორის შტოების განაწილება. მხოლოდ ასე იქნება ეს მექანიზმი ეფექტიანი და დემოკრატია ამოქმედდება. ეს კი მიიღწევა მხოლოდ შემდეგნაირად - ქვედა პალატა უნდა იყოს სრულად პროპორციული, ზედა პალატა - სრულად მაჟორიტარული. მთავრობას აკომპლექტებს ქვედა პალატა, ხოლო ზედა პალატის 50 კაციანი მაჟორიტარული კრებული გადახალისდება ყოველ 2 წელიწადში ერთხელ 1/3-ით.

პალატებს შორისი ერთობლივი კომპეტენციები ბუნებრივია განისაზღვრება ისე, რომ ურთიერთკონტროლის მექანიზმი ჩაიდოს. მაგალითად ბიუჯეტის დამტკიცება, საკონსტიტუციო ცვლილებები, ან უნდობლობის ვოტუმი და იმპიჩმენტები. მთავარი, რასაც ეს სისტემა მოიტანს არის ხელისუფლების ისე გადანაწილება, რომ არც ერთ პოლიტიკურ ძალას, მიღებული ხმების მიუხედავად, არ ექნება ურთიერთდევნის და პოლიტიკიდან გამოდევნის სისტემური მექანიზმი.

ამ ვარიანტით ხელისუფლება ნაწილდება 3 -დან ერთნახევარი ერთნახევარზე, ესეც იმ შემთხვევაში თუ „ოცნება“ ვერ მოიპოვებს უმრავლესობას და მოუწევს კოალიცია რომელიმე ძალასთან.

„ოცნებისთვის“ საშიშროება მდგომარეობს არა იმაში, რომ ის ვერ გავა პირველ ადგილზე, არამედ იმაში, რომ პირველ ადგილზე გასვლის შემთხვევაშიც კი, სხვა ოპოზიციურმა პარტიებმა მოახერხონ კოალიციის შექმნა და გაერთიანდნენ უმრავლესობად და დააკომპლექტონ მთავრობა.

მე კი ვფიქრობ, რომ ეროვნული თანხმობისა და სისტემური მდგრადობისათვის, პოლიტიკურ ძალთა დაცულობისა და მოსახლეობის აზრის გათვალისწინების ფანჯრის გასაჩენად, ეს მოდელი ყველას უნდა აწყობდეს, მათ შორის „ქართულ ოცნებასაც,“ მაშინაც კი, თუ ოპოზიცია დააკომპლექტებს მთავრობას.

ვფიქრობ, ამაზე ხელისუფლება არ დათანხმდება, ეს კი აუცილებლად გამოიწვევს ძალაუფლების სრულად დაკარგვას, რადგან ყველა საგარეო პარტნიორი სწორედ გადანაწილების გზით გვირჩევს ხელისუფლების კონსოლიდაციას, სტაბილურობის მიღწევას, მოდელს შიგნით უკეთესის გამოვლენის გზის გაჩენას და სხვა ყველა ვარიანტი არის ან ყველაფერი ან არაფერი.

პრინციპი „ან ყველაფერი, ან არაფერი“ და „გამარჯვებულს ყველაფერი მიაქვს“ ამ ქვეყანაში უნდა დასრულდეს ახლა, 2020-ში, და უნდა დასრულდეს ყველასთვის.

სპორტი
კახა კალაძე: ეს არ არის უბრალოდ გამარჯვება, ეს თარიღი საქართველოს უახლეს ისტორიაში ოქროს ასოებით იწერება

საქართველოს ფეხბურთელთა ეროვნული ნაკრების გამარჯვების შემდეგ, საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი კობახიძე, თბილისის მერი კახა კალაძე და ნაკრების წევრები პირველი რესპუბლიკის მოედანზე შეკრებილ გულშემატკივრებს შეუერთდნენ და გამარჯვება მათთან ერთად აღნიშნეს.

კახა კალაძემ მადლობა გადაუხადა ეროვნულ ნაკრებს და და კიდევ ერთხელ ხაზი გაუსვა პლეიოფის ფინალში გამარჯვების განსაკუთრებულ მნიშვნელობას.

„გილოცავთ! რთულია, ვისაუბრო იმაზე, თუ რამხელა გამარჯვება მოიპოვა ჩვენმა ქვეყანამ. ეს არის ის, რასაც ათეულობით წელი ველოდებოდით. ეს არ არის უბრალოდ გამარჯვება, ეს არის ისტორიის დაწერა. საქართველოს უახლეს ისტორიაში 2024 წლის 26 მარტი ოქროს ასოებით იწერება, იმიტომ, რომ ჩვენი ეროვნული ნაკრები ითამაშებს ევროპის ჩემპიონატზე“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

დედაქალაქის მერმა მადლობა გადაუხადა ეროვნული ნაკრების გულშემატკივარსაც.

„მადლობა ყველას, ვინც მოედანზე იმყოფებოდა, ვინც სახლიდან უყურებდა ამ თამაშს. ყოველთვის, როცა ჭირდებოდა საქართველოს ეროვნულ ნაკრებს, იდექით მის გვერდში. იყო უამრავი წაგება, იყო რთული პერიოდი, მაგრამ ყოველთვის იდექით იქ, სადაც ჭირდებოდა ქართულ ფეხბურთს, ქართულ სპორტს და ამისთვის მინდა მადლობა გითხრათ თითოეულ თქვენგანს“, - მიმართა გულშემატკივრებს კახა კალაძემ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.